Kaktusy są wyjątkowo łatwe w pielęgnacji – do momentu, gdy trzeba je przesadzić. W tym poście pokażę Ci, jak bezpiecznie i prawidłowo przesadzać kaktusa i inne sukulenty.
Kaktusy i inne sukulenty w naturze zmagają się na co dzień z przewlekłą suszą, palącym słońcem, wiatrem i skokami temperatury między dniem a nocą. Jakby tego było mało, rosną na jałowych, piaszczystych i kamienistych glebach. Aby przetrwać w skrajnie trudnych warunkach, sukulenty wykształciły różnego rodzaju przystosowania. To właśnie stąd wziął się ich oryginalny wygląd i niezwykła różnorodność. Sam zobacz!
- Kaktusy i sukulenty doniczkowe
- Kaktusy i sukulenty do ogrodu
Jest na co popatrzeć, więc kolekcja sukulentów stale się rozrasta, tak samo jak same rośliny. Aż wreszcie trzeba je przesadzić. z aloesem czy haworcją nie ma problemu, ale jak przesadzić kaktusa? Wiążą się z tym dwie zasadnicze kwestie:
- Jak przesadzić kaktusa, żeby mu nie zaszkodzić?
- Jak przesadzić kaktusa, żeby to on nie zaszkodził tobie?
.
Warto wiedzieć
Kolce kaktusów nie wzięły się znikąd. Tak naprawdę to nie kolce, ale ciernie, powstałe ze zredukowanych pędów i liści. To modyfikacja ułatwiająca przetrwanie: ciernie mają mniejszą powierzchnię niż liście, więc ograniczają straty wody przez parowanie. Poza tym, służą do obrony przed roślinożercami. Niestety, przy okazji utrudniają przesadzanie kaktusa.
.
Jak przesadzić kaktusy i sukulenty – najważniejsze zasady
Zasady uprawy sukulentów, w tym kaktusów, streszcza zdanie:
„Sukulentom jest dobrze, gdy jest im źle”
Sukulenty gromadzą wilgoć w mięsistych tkankach. Są przystosowane do walki o każdą kroplę wody i odrobinę substancji odżywczych. Za to gdy jednych czy drugich jest pod dostatkiem, zaczynają chorować. Ta wiedza pozwoli Ci odpowiedzieć na większość pytań związanych z przesadzaniem kaktusów i innych sukulentów. Nie wyjaśnia tylko kwestii kłujących cierni, ale do tego wrócę za moment.
.
Jakie doniczki do kaktusów i sukulentów?
Sukulenty nie znoszą wilgoci utrzymującej się w obrębie systemu korzeni. Dlatego doniczka dla kaktusa musi mieć w dnie otwór (lub otwory) do odpływu wody.
A ta doniczka się nie nadaje – chyba, że sam wywiercisz w niej otwory.
Kaktusy mają system korzeniowy płytki, ale silnie rozbudowany na boki. Doniczka musi jednak być na tyle głęboka, by oprócz podłoża zmieściła się warstwa drenażu. Jak pokazują doświadczenia hodowców, sukulenty lubią rosnąć w doniczkach glinianych, najlepiej terakotowych. Ich ścianki są porowate, więc pozwalają korzeniom „oddychać” i ułatwiają odparowywanie wody (a tym samym wysychanie podłoża). Szkliwione doniczki ceramiczne albo betonowe też się nadadzą, za to plastikowe to już pewne ryzyko.
Doniczki z tworzyw sztucznych, mimo otworów w dnie, długo zatrzymują wilgoć. Uprawa kaktusa w plastikowej doniczce jest możliwa, ale oznacza konieczność bardzo, bardzo oszczędnego podlewania. Przypadkowe przelanie może skończyć się gniciem korzeni.
.
Z czego zrobić drenaż w doniczce dla sukulentów?
Drenaż w doniczce można wykonać z różnych materiałów: kamyków, grubego żwiru, potłuczonych glinianych doniczek. Jednak najlepiej sprawdza się keramzyt. O keramzycie pisałem szczegółowo w tym poście, więc nie będę się rozpisywał o jego zaletach. Dodam tylko, że jako drenaż do doniczki keramzyt jest uniwersalny – przyda się też przy przesadzaniu innych roślin doniczkowych albo sadzeniu pelargonii w skrzynkach balkonowych.
,
Jaka ziemia do kaktusów i sukulentów?
Podłoże do sukulentów powinno być doskonale przepuszczalne, lekkie i ubogie w substancje odżywcze. Możesz użyć gotowej ziemi do kaktusów i innych sukulentów, albo przygotować mieszankę samodzielnie. W tym celu zmieszaj dobrze rozdrobnione, uniwersalne podłoże ogrodnicze (powinno stanowić ok. 20-30% gotowej mieszanki) ze żwirem, piaskiem, perlitem, drobnoziarnistym keramzytem, pumeksem lub czymkolwiek innym, co zwiększy porowatość podłoża.
.
Jak przesadzić kaktusa i się nie pokłuć?
Nie tylko kaktusy kłują. Wśród sukulentów w ostre ciernie często zbroją się również wilczomlecze (Euphorbia).
.
Tak czy inaczej, planując przesadzanie kaktusów, musisz się zabezpieczyć. Sposoby są trzy:
- Załóż bardzo grube rękawice. Zwykłe rękawiczki ogrodnicze nie wystarczą. Ja używam specjalnych rękawic “pazurków” (w ogrodzie przydają się np. do pielenia). Są pokryte grubą warstwą lateksu, a do tego mają pazury na prawej dłoni. Przy odrobinie wyczucia da się chwycić kaktusa właśnie tymi pazurkami i delikatnie przytrzymać kciukiem. W razie czego, gruba warstwa lateksu ochroni wrażliwe wnętrze dłoni. Całkiem nieźle sprawdzają się też grube rękawice skórzane, ale trudniej w nich o precyzje ruchu.
- Owiń kaktusa grubym ręcznikiem lub kilkoma warstwami gazet jak szeroka pętlą i dopiero wtedy wyciągnij z podłoża. Uwaga: jeśli uprawiasz opuncję, ręcznik czy ścierka będą się prawdopodobnie nadawały do wyrzucenia. Opuncja (Opuntia) jest podstępna: ma bardzo drobne, ale haczykowate ciernie z zadziorami na końcach. Gdy raz wbiją się w materiał, nie sposób ich się pozbyć. Nie mówiąc już o wyciąganiu ich z własnej skóry haczykowatych cierni
- Uprawiaj kaktusy bez kolców (a właściwie bez cierni ?). Nie każdy kaktus kłuje. Bezkolcowy kaktus to m. in. grudnik (Schlumbergera), czyli kaktus bożonarodzeniowy, oraz rypsalis (Rhipsalis), potocznie znany jako patyczak. Zresztą, bezkolcowych sukulentów nie brakuje.
Oczywiście zanim zaczniesz wyciągać kaktusa z doniczki, podważ bryłę korzeniową małymi widełkami.
.
Jak sadzić kaktusy i sukulenty?
Nie sadź kaktusów ani innych sukulentów zbyt głęboko. Umieść rośliny w podłożu mniej więcej na takiej głębokości, na jakiej rosły do tej pory, ostatecznie odrobinę głębiej.
Możesz uzupełnić kompozycję z przesadzonych roślin o drobne sukulenty w mini doniczkach. Popularne gatunki pojawiają się co jakiś czas w zwykłych marketach, natomiast rarytasów szukaj w specjalistycznych sklepach z sukulentami. Sadzi się je tak, jak rozsady warzyw, przy pomocy pikownika.
Przy okazji warto podzielić rozrośnięte okazy. Sukulenty rozmnażają się bardzo łatwo się ukorzeniają w piasku lub lekkim podłożu. Niektóre wypuszczają korzenie jeszcze przed oderwaniem się fragmentu pędu od reszty rośliny. Przykładem jest ta haworcja.
Podstawy już znasz – w ramach podsumowania krótka instrukcja jak przesadzić kaktusa i inne sukulenty krok po kroku.
.
Przesadzanie kaktusów i sukulentów krok po kroku
Niezbędny sprzęt przygotowany? Masz na rękach porządne rękawice, a pod ręką małe narzędzia ogrodowe i rękawice pazurki?
Można działać 😉
- Donica – Przygotuj glinianą donicę z otworami w dnie, raczej szeroka niż głęboką. Duża terakotowa misa wystarczy dla kilku sukulentów.
- Drenaż – wysyp dno donicy warstwą drenażu, np. keramzytu.
- Podłoże – napełnij donicę podłożem dla kaktusów i sukulentów lub samodzielnie przygotowaną mieszanką.
- BHP – Zabezpiecz dłonie grubymi rękawicami (na zdjęciu wspomniane rękawice pazurki) albo załóż kaktusowi kaftan bezpieczeństwa z ręcznika lub gazety.
- Sadzenie – Ostrożnie wyjmij kaktusy i sukulenty ze starej doniczki i posadź w nowej. Przy okazji podziel rozrośnięte.
- Uzupełnij podłoże – dosyp wąską łopatką podłoże pomiędzy roślinami. Może być to samo, którym wypełniłeś donicę, zamiennie sprawdzi się drobny żwir lub dekoracyjne kamyczki zmieszane z piaskiem.
- Gotowe! Możesz podlać rośliny od razu, ale w przypadku sukulentów nie trzeba się z tym śpieszyć.
Jak podlewać kaktusy i sukulenty? Jak najskromniej! Od kwietnia do jesieni podlewaj kaktusy mniej więcej raz na dwa tygodnie. Od września ogranicz dawki wody i przenieś kaktusa do chłodniejszego pomieszczenia. Od listopada do lutego możesz całkiem zrezygnować z podlewania. Do wyjątków należy grudnik, który kwitnie zimą i właśnie wtedy potrzebuje wilgoci.
.
.
Post we współpracy z marką Ramp
- Jak przesadzić kaktusa? Przesadzanie sukulentów bez pomyłek - 13 stycznia 2025
- Swobody ogródek skalny z trawami – naturalna metamorfoza gnejsowego skalniaka - 10 stycznia 2025
- Gdzie posadzić choinkę po świętach? Pomysły na drugie życie choinki - 6 stycznia 2025