Jak przycinać katalpę? Sposobów jest kilka – w tym poście pokażę Ci wersję najbardziej intensywną, czyli odmładzające cięcie katalpy.
Katalpa, czyli surmia bignoniowa (Catalpa bignonioides) to obecnie jedno z najmodniejszych drzew ozdobnych. A konkretnie jej kompaktowa wersja, czyli katalpa na pniu w odmianie ‘Nana’, hit (nie tylko) nowoczesnych ogrodów.
.
Jak szybko rośnie katalpa?
To zależy, ale ogólnie szybko i to bardzo. Forma botaniczna tego gatunku i sadzonki wyhodowane z nasion (nieszczepione) rosną bardzo silnie. Roczne przyrosty sięgają powyżej metra, w krótkim czasie niepozorne drzewko może zmienić się w potężne drzewo z rozłożysta koroną. Jest z natury ciepłolubna, ale nawet w naszym klimacie potrafi osiągnąć kilkanaście metrów wysokości i niewiele mniejszą średnicę korony. Na tak imponujący okaz można sobie pozwolić w parku albo bardzo dużym ogrodzie.
Do niewielkich gabarytów miejskich ogrodów znacznie lepiej pasuje wspomniana katalpa na pniu. Zabieg szczepienia pozwala utrzymać jej wzrost w ryzach: pień już się nie wydłuża, jedynie przyrasta na grubość. Rośnie sama korona, ale i tak jest to wzrost intensywny.
Jeśli drzewo katalpa ‘Nana’ jest przycinane umiarkowanie lub jedynie zachowawczo, wykształca szeroki, gęsty parasol o średnicy do 3 m. Wygląda malowniczo i daje mnóstwo cienia. Rozłożysty pokrój sprawdza się na zacisznych stanowiskach, ale w otwartym terenie jest ryzykowny.
Ze względu na szybki wzrost drewno katalpy jest kruche. Do tego dochodzą imponujące liście, osiągające rozmiary talerzy obiadowych. W efekcie korona katalpy działa jak żagiel. Pod naporem wiatru gałęzie mogą się wyłamywać, liście strzępić, a przy większej wichurze istnieje spore ryzyko wykrotu (czyli wywrócenia się całego drzewa). Da się tego uniknąć poprzez coroczne intensywne przycinanie katalpy.
Nawiasem mówiąc, silne cięcie pobudza rośliny do wzrostu młodych, mocnych pędów z imponującymi liśćmi. Dzięki temu drzewo wygląda jeszcze piękniej.
Zanim przejdziemy dalej wspomnę, że Partnerami tego postu są:
.
Warto wiedzieć
Katalpa jest chorowita. Jej liście często są porażane przez choroby grzybowe, zwłaszcza mączniaka. Lubią ją m. in. mszyce, przędziorki i tarczniki. To kolejny powód, dla którego zalecane jest coroczne cięcie. Wraz z usuwanymi gałęziami znika część zimujących szkodników i zarodników grzybów. Co równie ważne, zredukowana korona daje większe szanse, że oprysk na choroby i szkodniki dotrze tam, gdzie trzeba, ponadto pozwala znacznie ograniczyć ilość potrzebnego środka ochrony roślin.
.
Kiedy przycinać katalpy?
Najważniejsze jest przycinanie katalpy na wiosnę. Najlepiej przeprowadzić je na samym początku sezonu wegetacyjnego, po ustąpieniu silnych przymrozków. Optymalny termin cięcia katalpy przypada w marcu lub na początku kwietnia. Co prawda surmia wypuszcza liście późno, dopiero w maju, jednak soki zaczynają w niej krążyć znacznie szybciej. Dlatego lepiej za bardzo nie opóźniać „postrzyżyn”. Gdy drzewo na dobre obudzi się do życia, gorzej zniesie ten zabieg.
Latem można w razie potrzeby lekko skrócić nadmiernie wybujałe przyrosty, wystające poza kulisty pokrój. Dodatkowo należy koniecznie usuwać pędy podkładki, wybijające z pnia i u jego podstawy.
Przycinanie katalpy jesienią nie jest zalecane. Tegoroczne pędy zimą zwykle częściowo przemarzają, za to stanowią naturalną ochronę dla głębiej położonych tkanek.
.
Jak przycinać katalpy na pniu?
Katalpa, jako jedno z niewielu drzew, świetnie znosi bardzo mocne cięcie, a nawet ogławianie. Właśnie taką radykalną wersję przeprowadziłem tej wiosny. Dlaczego się na nią zdecydowałem? Z dwóch powodów:
- Stanowisko jest wietrzne, a gleba dość piaszczysta. Katalpy w poprzednich latach były cięte umiarkowanie, ich korony silnie się rozrosły. Podczas zeszłorocznych wichur dosłownie chwiały się w posadach.
- Katalpy w zeszłym sezonie zmagały się z mączniakiem, a teraz na wiosnę, na pędach widać armię zimujących tarczników. Redukcja koron umożliwi dokładny oprysk.
W pierwszych latach po posadzeniu wiosenne cięcie katalpy ‘Nana’ polega na skracaniu wszystkich pędów mniej więcej o połowę. Z czasem, gdy korona się rozrośnie, co roku skraca się wszystkie jednoroczne przyrosty do kilku- kilkunastu centymetrów nad starszą gałęzią. Odmładzające cięcie katalpy na pniu może być jeszcze silniejsze, obejmuje skrócenie głównych konarów. Niezależnie od sposobu cięcia, pędy przemarznięte, martwe lub nadłamane usuń całkowicie, u nasady. Podczas przycinania poruszaj się dookoła pnia, aby na bieżąco kontrolować, czy z jednej strony nie tniesz silniej, niż z drugiej.
Pamiętaj: decydując się na silne przycinanie katalpy na pniu, musisz w sezonie zapewnić jej nawożenie i podlewanie w okresach suszy. W przeciwnym razie ogłowienie osłabi kondycję drzewa.
.
Podsumowując
Przycinanie katalpy na pniu ma kluczowe znaczenie dla jej wyglądu i zdrowia. Naprawdę radykalny zabieg ma uzasadnienie raz na kilka lat, niemniej co roku koniecznie sięgaj po sekator. Po silnym cięciu odmłodzona katalpa wygląda dość upiornie, jak ostrzyżona na rekruta. Bez obaw: gdy w pełni wiosny na dobre ruszy do życia, jej pędy będą rosnąć dosłownie w oczach i błyskawicznie odbuduje koronę.
- Cięcie katalpy - 12 marca 2025
- Jak ściółkować korą kamienną? Praktyczny poradnik - 10 marca 2025
- Żywopłot z grabu – czy warto? - 9 marca 2025