Fotowoltaika w ogrodzie to rozwiązanie ekologiczne i ekonomiczne. Powinno być również estetyczne. W tym poście podpowiadam, gdzie ustawić panele słoneczne i czym je obsadzić.
Ceny energii elektrycznej stale rosną, na szczęście rośnie też wydajność nowych generacji paneli słonecznych. Ale uwaga: by fotowoltaika w ogrodzie się opłacała, musi być zaplanowana z głową. Kluczowe znaczenie ma lokalizacja, odpowiednie nachylenie i ustawienie paneli słonecznych względem stron świata.
.
Warto wiedzieć
Solary a fotowoltaika – to nie to samo! Różnica jest zasadnicza, chociaż oba rodzaje instalacji można spotkać pod nazwą „panele słoneczne”. Mówiąc w skrócie, solary produkują ciepło, a fotowoltaika prąd.
- Solary, czyli kolektory słoneczne, przetwarzają energię słoneczną na energię cieplną, wykorzystywaną do ogrzewania budynku i wody. Montuje się je wyłącznie na dachach lub konstrukcjach przyległych bezpośrednio do budynków.
- Panele fotowoltaiczne przetwarzają energię słoneczną na energię elektryczną. Składają się z ogniw słonecznych, połączonych po ok. 50-150 sztuk w płaski panel. Nadmiar wytworzonej energii, której nie zużyjesz na własne potrzeby, możesz odsprzedać sieci energetycznej.
.
Fotowoltaika na gruncie czy na dachu?
Montaż paneli fotowoltaicznych na dachu nie zawsze jest możliwy. Aby instalacja była opłacalna, panele powinny być skierowane na południe i nachylone pod kątem 30-40o.
Nie każdy dach spełnia te wymagania. Jeśli masz dach nieodpowiedni do instalacji paneli, ale za to dużą posesję, optymalnym rozwiązaniem będzie fotowoltaika na gruncie.
.
Gdzie ustawić panele fotowoltaiczne w ogrodzie?
Fotowoltaika w ogrodzie sama w sobie nie jest szczególnie dekoracyjna. Z drugiej strony, teren pod panelami i wokół nich da się zagospodarować praktycznie i estetycznie zarazem.
Panele słoneczne z reguły montuje się w niezagospodarowanej, rzadko odwiedzanej części działki. Instalacja fotowoltaiczna powinna znajdować się w pełnym słońcu, z dala od budynków, wysokich drzew i innych obiektów rzucających cień. Według prawa budowlanego, minimalna odległość wolnostojących paneli słonecznych od granicy działki wynosi 1,5 m, natomiast optymalna co najmniej 3 m. Zwróć również uwagę, czy za płotem nie ma obiektów mogących rzucać cień na panele.
Panele słoneczne na gruncie montuje się na stelażach. Ich wysokość jest w zasadzie dowolna, przy czym niższy stelaż redukuje koszty inwestycji.
Za to wysoki stelaż daje większe możliwości zagospodarowania terenu pod panelami.
W ostatnich latach pojawił się nowy ekotrend w rolnictwie, czyli agrofotowoltaika. Okazuje się, że bezpośrednio pod panelami fotowoltaicznymi zamontowanymi na wysokim stelażu da się uprawiać rośliny odporne na ocienienie. Na farmach słonecznych pod panelami uprawiane są takie warzywa jak szpinak, sałata, rzodkiewka, jarmuż, rukola, a z ziół czosnek niedźwiedzi, mięta, pietruszka naciowa i kolendra.
Jak widać, grzyby też dobrze czują się pod panelami słonecznymi.
Trawnik pod panelami fotowoltaicznymi osadzonymi na niskim stelażu to średni pomysł: w cieniu trawę szybko zagłuszą chwasty. Koszenie pod fotowoltaiką jest utrudnione, więc w efekcie spod paneli wyziera wybujałe zielsko. Na farmach słonecznych wykorzystywane bywają zdalnie sterowane kosiarki, natomiast w ogrodzie może zastąpić je robot koszący.
Pod panele słoneczne w ogrodzie najczęściej wykłada się agrowłókninę lub geowłókninę i przysypuje kamieniem dekoracyjnym.
Alternatywnie możesz posadzić pod panelami „samoobsługowe” cieniolubne rośliny okrywowe , takie jak bluszcz, dąbrówka, runianka.
Fotowoltaika w ogrodzie może stać się częścią aranżacji. Uniwersalna opcja to nasadzenia dookoła instalacji fotowoltaicznej. Z przodu sprawdzą się krzewy okrywowe: muszą być na tyle niskie, by nie wyrastały ponad dolną krawędź paneli. Po bokach posadź krzewy średniej wysokości, a najwyższe z tyłu, za instalacją fotowoltaiczną.
.
Teoria w praktyce: jak obsadzić panele fotowoltaiczne na gruncie
Pokażę Ci to na konkretnym przykładzie. Fotowoltaika w tym ogrodzie została zainstalowana kilka lat temu, ale dotąd nie zagospodarowano terenu pod panelami ani wokół nich. Pora to zmienić!
Krok 0 – Wybierz rośliny. Do nasadzeń przed panelami fotowoltaicznymi wybrałem irgę płożącą (Cotoneaster dammeri) ‘Major’. To płożący wiecznie zielony krzew okrywowy, który jest odporny na suszę i mróz, jest miododajny i ma ozdobne owoce. A co najważniejsze, rozrasta się szybko wszerz, a wzwyż prawie wcale.
Po bokach instalacji fotowoltaicznej posadzę irgę poziomą (Cotoneaster horizontalis). Jest równie niewymagająca, ale rośnie silniej (do ok. 0,7 m wzwyż i 2 m wszerz). Zimą zrzuca liście, za to jest oblepiona koralikami owoców.
Krok 1 – Usuń darń pod panelami i na obszarze planowanych nasadzeń, Możesz do tego celu użyć wideł lub ostrego szpadla. Ergonomiczny szpadel GARDENA NatureLine z ostrym sztychem i mocnym, drewnianym trzonkiem znacznie ułatwił mi pracę i pozwolił uniknąć bólu kręgosłupa. Nawiasem mówiąc, trzonek z jesionowego drewna z certyfikatem FSC®, pozyskiwanego w sposób zrównoważony, doskonale wpisuje się w ideę zielonej energii z paneli fotowoltaicznych.
Krok 2 – Przekop teren pod nasadzenia na głębokość szpadla. Jeśli gleba jest marnej jakości, przy okazji przekopywania wzbogać ją żyznym podłożem, przynajmniej w miejscach planowanych roślin. Alternatywnie przekop ziemię z dojrzałym kompostem.
Krok 3 – Usyp pod panelami wał ziemny. Ten krok jest opcjonalny i możesz go pominąć. Niemniej pozwoli Ci zminimalizować konieczność nawadniania roślin przed panelami. W tym celu wyprofiluj nadmiar przekopanej gleby w taki sposób, by szczyt wału znajdował się tuż za przerwą pomiędzy dwoma przednimi rzędami paneli fotowoltaicznych. Dzięki temu woda deszczowa spływająca z obu rzędów paneli będzie spływać do roślin posadzonych przed instalacją fotowoltaiczną.
Na schemacie zaznaczyłem, co mam na myśli.
Krok 4 – Wyrównaj teren pod nasadzenia. Przydadzą się porządne grabie.
Krok 5 – Przykryj teren nasadzeń oraz wał ziemny agrowłókniną.
Krok 6 – Zamontuj obrzeża trawnikowe i umocuj włókninę specjalnymi szpilkami.
Krok 7 – Wyznacz miejsca na rośliny. Natnij włókninę na krzyż, wywiń jej brzegi, a w powstałym otworze posadź krzew.
Powtórz te czynności ze wszystkimi roślinami.
Krok 8 – Wyłóż ściółkę. Ja wyściółkowałem teren przed panelami korą sosnową, która dobrze chłonie i zatrzymuje wilgoć, z korzyścią dla roślin. Natomiast obszar pod okapem paneli do wału ziemnego wyłożyłem kamykami – dla dekoracji i aby uniknąć zachwaszczenia (w korze z czasem coś kiełkuje, nawet na włókninie).
Gotowe!
.
Podsumowując
Zielona energia może być jeszcze bardziej „zielona”! Panele fotowoltaiczne w ogrodzie podsadzone roślinami wyglądają estetycznie, produkują prąd, a jednocześnie nie zakłócają fotosyntezy na danym obszarze. Jeśli dobierzesz rośliny z głową, zastosujesz ściółki i obrzeża, zazieloniona fotowoltaika w ogrodzie będzie samoobsługowa i atrakcyjna cały rok!
.
.
Post we współpracy z marką Gardena
- Fotowoltaika w ogrodzie – gdzie ustawić i czym obsadzić panele słoneczne? - 20 października 2024
- Obrzeża plastikowe – aranżacje w ogrodach - 14 października 2024
- Ognisko czy palenisko? - 9 października 2024
