Jeśli lubisz zmiany i różnorodność, zamiast obsadzać ogród raz na zawsze, możesz śmiało zmieniać koncepcję i kolorystykę co sezon. Wystarczy, że postawisz na rośliny jednoroczne i dwuletnie.
Mówi się, że ogród jest jak dzieło sztuki, które nigdy nie jest w pełni ukończone. Faktycznie: rośliny zmieniają się w trakcie sezonu i z biegiem lat, niektóre znikają, a w ich miejsce dosadzasz inne. No właśnie: ta dynamika i różnorodność sprawiają, że ogród nigdy nie wydaje się nudny. Jeśli lubisz zmiany i najchętniej aranżowałbyś rabaty co roku od nowa, postaw na rośliny jednoroczne i dwuletnie. Żyją krótko, odpowiednio przez jeden lub dwa sezony, ale wykorzystują swój czas w pełni. Zakwitają tylko raz w życiu, za to bardzo obficie i długo, przez kilka miesięcy bez przerwy, często aż do przymrozków.
Różnorodność roślin jednorocznych i dwuletnich oszałamia: tysiące kształtów, kolorów i rozmiarów, od wysokich słoneczników o smukłym pokroju i kilku ogromnych kwiatostanach po niziutkie lobelie tworzące poduchy setek drobnych kwiatków. Przygotowałem dla Ciebie przegląd niezawodnych roślin jednorocznych oraz dwuletnich, które sprawdzą się w każdym ogrodzie i na balkonie. Ale najpierw, słowem wstępu, krótkie definicje obu grup.
.
Rośliny jednoroczne w ciągu jednego okresu wegetacyjnego (czyli w praktyce od wiosny do jesieni) przechodzą cały cykl rozwojowy: kiełkują z nasion, rosną, zakwitają, wydają własne nasiona i wkrótce potem zamierają.
Rośliny dwuletnie na przejście pełnego cyklu rozwojowego potrzebują dwóch okresów wegetacyjnych. W pierwszym roku kiełkują i tworzą jedynie organy wegetatywne: liście, pędy i korzenie. Dopiero w kolejnym roku, po przezimowaniu, rozwijają kwiaty i wydają nasiona, a następnie giną.
Skoro wstępne wyjaśnienia już za Tobą, pora na najważniejszy punkt programu, czyli…
.
Przegląd gatunków: rośliny jednoroczne
Odmiany pochodzą głównie od nasturcji większej (Tropaeolum majus). Kwitną: VII-X na żółto, pomarańczowo, czerwono lub kremowo. Wysokość: 30-200 cm, jej pędy mogą zwisać, wspinać się lub płożyć. Aromatyczne liście, kwiaty i owoce to pikantny dodatek do potraw.
.
Odmiany pochodzą od aksamitki rozpierzchłej (Tagetes patula), wyniosłej (Tagetes erecta) oraz wąskolistnej (Tagetes tenuifolia). Kwitną VII-XI na żółto, pomarańczowo i czerwono. Wysokość: 15-80 cm (sporadycznie do 1-1,2 m). Warto je sadzić w warzywniku: odstraszają szkodniki glebowe.
.
Odmiany to mieszańce kilku różnych gatunków cynii (Zinnia). Kwitną VII-XI na czerwono, żółto, pomarańczowo, różowo, biało lub zielono. Wysokość: 15-100 cm. Nadają się na kwiat cięty.
.
Nagietek lekarski (Calendula officinalis) jest jeden, za to w wielu różnych odmianach. Kwitnie VI-X na żółto, pomarańczowo, kremowo, często z brązowym „oczkiem”. Wysokość: 25-70 cm. To kolejny kandydat do warzywnika i jagodnika: nagietek odstrasza szkodniki glebowe. Pomarańczowe kwiaty to cenny barwnik spożywczy, tania alternatywa dla szafranu.
.
Kosmos podwójnie pierzasty (Cosmos bipinnatus), inaczej onętek, kwitnie VI-XI na różowo, czerwono, biało lub fioletowo. Wysokość: 30-150 cm. Oprócz kwiatów ozdobą są „koperkowate” liście.
.
Wilec trójbarwny (Ipomea tricolor) i purpurowy (Ipomea purpurea) kwitną VII-X na niebiesko, różowo, fioletowo, biało lub wielokolorowo. Wysokość: 150-300 cm. To jedyne pnącza w tym zestawieniu.
.
Warto wiedzieć
Wybór jednorocznych pnączy jest spory. Oprócz różnych gatunków wilców warto posadzić fasolę ozdobną, groszek pachnący, fasolnik, tunbergię i kobeę.
.
Słonecznik zwyczajny (Helianthus annuus) kwitnie: VII-X na żółto, pomarańczowo, czerwono lub brązowo. Wysokość: 30-300 cm. Posiada odmiany typowo ozdobne oraz oleiste, uprawiane dla pożywnych, smacznych nasion bogatych w zdrowe kwasy tłuszczowe. Ich łuskanie ponoć uzależnia, ale to zdrowy „nałóg”.
.
Lobelia przylądkowa (Lobelia erinus), inaczej stroiczka, kwitnie VI-X na niebiesko, fioletowo lub biało. Wysokość: 15-25 cm. Jest idealna do skrzynek i wiszących doniczek.
.
Jednoroczne odmiany pochodzą głównie od dwóch gatunków kwitnących VI-X.
Szałwia błyszcząca (Salvia splendens) kwitnie na czerwono, rzadziej łososiowo, fioletowo lub biało. Wysokość: 20-60 cm.
Szałwia omączona (Salvia farinacea) kwitnie na fioletowo, niebiesko lub biało. Wysokość: 40-60 cm.
Obie są wybitnie miododajne.
.
Aster chiński, inaczej gwiazdosz chiński (Callistephus chinensis), kwitnie V-X na fioletowo, biało, niebiesko, różowo, łososiowo, żółto, pomarańczowo i czerwono. Wysokość: 15-80 cm. Długo utrzymuje się w wazonie.
.
Wyżlin większy (Antirrhinum majus) kwitnie VI-X we wszystkich barwach tęczy oprócz niebieskiego. Wysokość: 20-100 cm. Wysokie odmiany są polecane na kwiat cięty.
.
Dalia ogrodowa (Dahlia x cultorum) kwitnie VII-X na czerwono, żółto, pomarańczowo, biało, różowo. Wysokość: 30 cm-1,5 m. Oferuje niesamowity wybór kształtów i rozmiarów kwiatostanów, są też odmiany o purpurowych liściach.
.
Kleome ciernista (Cleome spinosa) kwitnie VII-X na różowo, biało lub fioletowo. Wysokość: 70-150 cm. Kwiatostany przypominają egzotyczne pająki, nie sposób ich z niczym pomylić.
.
Nemezja (Nemesia) kwitnie VI-X we wszystkich barwach tęczy. Wysokość: 15-40 cm. Tęczowa alternatywa dla lobelii.
Jeśli lubisz sielskie, naturalistyczne klimaty, spodobają Ci się dwie kolejne rośliny jednoroczne, rodem z polskich pół i łąk. Możesz też pójść na ekopozytywną łatwiznę i wysiać w ogrodzie mieszankę nasion łąki kwietnej.
.
Chaber bławatek (Centaurea cyanus) kwitnie VI-IX na niebiesko, fioletowo, biało, różowo i czerwono. Wysokość: 30-120 cm. Z kwiatów klasycznych niebieskich odmian można zrobić barwnik spożywczy.
.
Mak polny (Papaver rhoeas) kwitnie V-VIII na czerwono, pomarańczowo, różowo i fioletowo. Wysokość: 50-100 cm.
.
Przegląd gatunków: rośliny dwuletnie
Żmijowiec zwyczajny kwitnie VI-X na niebiesko, fioletowo, różowo, sporadycznie biało. Wysokość: 30-100 cm. Rzadko gości na rabatach, a szkoda: jest piękny, samoobsługowy, urośnie wszędzie i jest rekordowo miododajny.
.
Naparstnica purpurowa (Digitalis purpurea) kwitnie VI-VIII na różowo, fioletowo, biało, czerwono, łososiowo lub żółto. Wysokość: 90-150 cm. Uważaj, jest silnie trująca!
.
Bratek, czyli fiołek ogrodowy (Viola x wittrockiana) kwitnie III-VII we wszystkich barwach tęczy. Wysokość: 10-30 cm. Kwitnie mimo przymrozków, więc wczesną wiosną to bezcenny skarb.
.
Niezapominajka leśna (Myosotis sylvatica) kwitnie IV-VI na niebiesko, biało, różowo lub fioletowo. Wysokość: 20-60 cm. Łatwo sama się rozsiewa.
.
Malwa ogrodowa (Alcea rosea) kwitnie VI-X na czerwono, różowo, biało, fioletowo, żółto lub pomarańczowo. Wysokość: 80 cm-2 m. Jest rośliną leczniczą.
.
Stokrotka pospolita (Bellis perennis) kwitnie obficie III-VII na biało, różowo lub czerwono, z żółtym „oczkiem”. Wysokość: 5-20 cm. Pojedyncze kwiatostany pojawiają się o każdej porze roku, nawet zimą, w okresach odwilży.
.
Podsumowując
Rośliny jednoroczne i dwuletnie pozwalają co sezon diametralnie zmieniać wygląd ogrodu.
Zwłaszcza że ich uprawa „od nasionka” jest bardzo łatwa. Różnorodność gatunków i odmian kwitnących we wszystkich barwach tęczy przyprawia o zawrót głowy. Pamiętaj: by mieć pewność, że zakupione nasiona na pewno wykiełkują, powinieneś je nabyć u sprawdzonego producenta, takiego jak sklep Koszyk Ogrodnika. Tutaj możesz kupić w jednym miejscu wszystkie nasiona potrzebne do obsadzenia ogrodu i pojemników.
- Jak wysypać korę w ogrodzie czyli ściółkowanie korą sosnową bez pomyłek - 3 grudnia 2024
- Oświetlenie przed domem – inspiracje do Twojego ogrodu - 29 listopada 2024
- Jak wybrać idealne panele ogrodzeniowe dla Twojej posesji? 5 praktycznych podpowiedzi - 28 listopada 2024