Cięcie to jeden z najważniejszych zabiegów w uprawie malin. Z tego postu dowiesz się, które odmiany ciąć jesienią i jak to prawidłowo zrobić.
Maliny (Rubus idaeus) są niezwykle popularne na działkach i w ogrodach – nie bez powodu. Doskonale nadają się na wszelkie przetwory i do mrożenia, ale nic nie przebije smaku świeżych, soczystych owoców zerwanych prosto z krzewu.
Uprawa malin jest wyjątkowo łatwa – w końcu w lesie radzą sobie same, bez niczyjej opieki. Są tolerancyjne, wytrzymałe i prawie nie potrzebują pielęgnacji. No właśnie: „prawie”, bo pewien zabieg pielęgnacyjny jest nieodzowny. Chodzi oczywiście o cięcie, które w uprawie malin ma duże znaczenie.
Jeśli chodzi o cięcie malin, kluczowe znaczenie ma odmiana. A konkretnie termin jej owocowania i to, na jakich pędach zawiązuje owoce. Dlatego zanim przejdę do cięcia, parę słów o odmianach malin.
.
Odmiany malin – letnie i jesienne
Podstawowy podział odmian malin wyróżnia dwie grupy:
- Maliny letnie, które zawiązują owoce wyłącznie na pędach dwuletnich, tzn. wyrosłych w poprzednim sezonie. Dojrzewają latem, głównie w czerwcu i lipcu. Do najpopularniejszych letnich odmian należą ‘Benefis’, ‘Laszka’, ‘Glen Ample’, ‘Bristol’, ‘Radziejowa’, ‘Sokolica’ i ‘Tulameen’.
- Maliny jesienne, inaczej powtarzające, owocują dwa razy w sezonie. Zawiązują owoce zarówno na jednorocznych, jak i dwuletnich pędach. Jako pierwsze, w pełni lata, owocują pędy wyrosłe w poprzednim sezonie. Pędy tegoroczne owocują nieco później, zależnie od odmiany od sierpnia nawet aż do przymrozków. Do malin jesiennych należą takie odmiany, jak ‘Polka’, ‘Polana’, ‘Pokusa’, ‘Polesie’, ‘Polonez’, ‘Poemat’, ‘Delniwa’ oraz żółta ‘Poranna Rosa’.
.
Warto wiedzieć
Maliny owocują nie tylko na czerwono.
Oprócz klasycznych odmian o rubinowych owocach istnieją liczne odmiany owocujące na żółto, takie jak ‘Poranna Rosa’ i ‘Golden Queen’ (jesienna) czy ‘Golden Bliss’ (letnia).
Mniej znane są maliny fioletowe, czyli odmiana ‘Glen Coe’. Jest jeszcze malina zachodnia (Rubus occidentalis), nazywana maliną czarną, z powodu czarnych owoców często mylona z jeżyną.
No dobrze, odmiany odmianami, ale co ma do tego cięcie malin?
.
Jak prawidłowo wykonać cięcie malin?
Generalnie wszystkie maliny przycina się tuż po zbiorach. Natomiast termin oraz sposób wykonania tego zabiegu znacznie różni się u obu grup odmian.
Maliny letnie: każdy pęd owocuje tylko raz, w drugim roku wegetacji, a potem zamiera. Z tego powodu po zbiorach wytnij tuż nad ziemią wszystkie pędy, które owocowały. Uwaga: nie ruszaj pędów tegorocznych – to z nich zbierzesz maliny w kolejnym sezonie. Ewentualnie możesz usunąć ich nadmiar, zaczynając od pędów cienkich, słabych i uszkodzonych.
.
Maliny jesienne: kończą owocowanie późną jesienią, dlatego ich cięcie wykonuje się najczęściej w listopadzie. Zabieg możesz wykonać na dwa sposoby:
Sposób 1: wytnij wszystkie pędy tuż nad ziemią, niezależnie od ich wieku oraz tego, czy już owocowały. Po malinach pozostaje wówczas puste miejsce aż do pojawienia się nowych pędów wiosną. Metoda jest wręcz banalna, jednak potraktowane w ten sposób maliny jesienne w kolejnym sezonie zaowocują tylko raz: jesienią, na jednorocznych pędach. Z drugiej strony, najpewniej będzie to owocowanie bardzo obfite.
Sposób 2: w tym przypadku cięcie malin jesiennych przeprowadza się dwa razy w sezonie. Najpierw po zakończeniu letnich zbiorów wytnij tuż nad ziemią wszystkie pędy, które właśnie zakończyły owocowanie – czyli dwuletnie. Kolejny raz sięgnij po sekator na koniec sezonu po drugim zbiorze malin. Tym razem skróć na wysokości 40-50 cm nad ziemią pędy, które wydały owoce jesienią, czyli tegoroczne.
Całkowicie wytniesz je dopiero latem, gdy wydadzą plon po raz drugi, tym razem latem. Do tego czasu zdążą urosnąć nowe, młode pędy, które zaowocują kolejnej jesieni – i cykl się zamyka.
.
Czym przycinać maliny?
Cięcie malin nie może się oczywiście odbyć bez odpowiedniego sprzętu. Dlatego wybrałem duet niezawodnych narzędzi od marki GARDENA:
- Sekator ręczny B/S-M
- Nożyce do gałęzi EasyCut 500 B
.
Idealnie ostry, czysty sekator ma szczególne znaczenie w przypadku jesiennego przycinania malin powtarzających owocowanie. Ten zabieg wymaga cięcia żywych pędów, które mają za zadanie ponownie wydać plon latem następnego roku. Aby mogły tego dokonać, muszą przetrwać w jak najlepszym stanie, unikając chorób, szkodników i innych nieszczęść. Jak wiadomo, czyste, gładkie cięcie ma kluczowe znaczenie dla regeneracji rośliny po zabiegu. Rany „szarpane”, wykonane nieodpowiednim, tępym narzędziem to otwarte wrota dla patogenów.
Do precyzyjnego skracania jednorocznych pędów malin jesiennych i wycinania pędów dostępnych „na wyciągnięcie ręki” idealnie nadaje się sekator ręczny B/S-M
Narzędzie posiada dwa ostrza: górne pokryte powłoką antyadhezyjną oraz dolne wykonane ze stali nierdzewnej. Rękojeści wzmocnione włóknem szklanym ze zintegrowanymi miękkimi elementami doskonale leżą w dłoni. Dodatkowym udogodnieniem jest system dwustopniowego rozwarcia, umożliwiający komfortową pracę również osobom o drobnych dłoniach.
Zamek obsługiwany jedną ręką pozwala łatwo zablokować sekator, zapobiegając otwarciu się narzędzia podczas transportu i przechowywania.
Cięcie malin wymaga precyzji i ostrożności. Z wyjątkiem sposobu polegającego na ścinaniu całego maliniaka „do zera”, każdorazowo wycina się lub skraca tylko część pędów, a pozostałe zostawia nienaruszone, by w przyszłości mogły wydać owoce. Tymczasem wystarczy jeden nieostrożny ruch, by złamać młody, delikatny pęd maliny.
.
Do wycinania lub skracania pędów rosnących w trudno dostępnych miejscach warto użyć sekatora o długich rączkach, który łatwo sięgnie tam, gdzie Ty wolałbyś się nie pchać, dla dobra rośliny. Doskonale nadają się do tego nożyce do gałęzi EasyCut 500 B.
Są to klasyczne nożyce dwuostrzowe, lekkie i ergonomiczne, których obsługa nie wymaga użycia dużej siły. Zasięg tego narzędzia wynosi 50 cm, czyli sporo.
Producent poleca je do cięcia świeżych gałęzi, jednak równie dobrze sprawdzi się w przypadku pędów malin i innych krzewów. Dwa precyzyjnie oszlifowane ostrza z powłoką adhezyjną gwarantują dokładne, gładkie cięcie. Odbojniki chronią twoje stawy przed przeciążeniem, a miękkie elementy na końcach rękojeści zapobiegają obtarciom dłoni. W efekcie praca jest zaskakująco łatwa, lekka i przyjemna.
Producent zapewnia aż 25 lat gwarancji na oba narzędzia, co świadczy o ich niezawodności oraz trwałości. To ważne, bo sekatory są bardzo uniwersalne i z pewnością wykorzystasz je do mnóstwa różnych prac ogrodowych, nie tylko cięcia malin.
.
Podsumowując
Cięcie malin to w gruncie rzeczy nic trudnego. Ważna jest przede wszystkim znajomość sposobu owocowania danej odmiany oraz wybór właściwego narzędzia. Nawet jeśli coś pójdzie nie tak, malina szybko odrobi straty i w najgorszym razie zaowocuje na nowo wyrosłych pędach za kilka lub maksymalnie kilkanaście miesięcy.
.
.
Post we współpracy z marką GARDENA
