Wczesna wiosna to jeden z nielicznych momentów w roku, kiedy lawenda potrzebuje nieco uwagi. Coroczne postrzyżyny są niezbędne, by zachowała urodę i zdrowie. W tym poście przeczytasz, jak i kiedy przycinać lawendę.
Mówi się, że na najlepsze trzeba sobie zapracować. A jednak są takie rośliny, które dają wszystko, o czym ogrodnik może zamarzyć, a w zamian nie oczekują prawie niczego. Należy do nich z całą pewnością lawenda wąskolistna (Lavandula angustifolia). Jest piękna cały rok, obficie kwitnie, wspaniale pachnie, wabi pszczoły i motyle,
a odstrasza szkodniki. Ponadto ma małe wymagania i doskonale radzi sobie prawie bez pielęgnacji. „Prawie”, bo ta śródziemnomorska krzewinka nie może obyć się bez cięcia. Pozostawiona sama sobie rozrasta się wzwyż i „łysieje” od dołu, a z czasem może się nawet rozłamać. Jeśli raz, dwa razy w roku chwycisz za sekator, lawenda zachowa zwarty pokrój i witalność.
.
Kiedy wykonać cięcie lawendy?
Lawendę należy przycinać co najmniej raz, a najlepiej dwa razy w roku. Najważniejsze jest cięcie wczesną wiosną, gdy minie ryzyko silnych mrozów. Najlepszy moment przypada na przełom marca i kwietnia, tuż przed lub tuż po tym, gdy krzewinka rozpocznie wegetację – czyli wypuści pierwsze malutkie liście.
.
Jak wykonać główne cięcie lawendy?
Wczesnowiosenne cięcie lawendy powinno być dość silne. Należy skrócić wszystkie zewnętrzne, niezdrewniałe pędy o 1/3-1/2 długości (nie licząc ewentualnych suchych kwiatostanów), tak by nadać krzewince półkulisty kształt. Ostatecznie możesz na tym poprzestać i na rok odłożyć sekator na bok. Albo i nie, ale o tym za moment.
.
Lawenda w sezonie
Po wczesnowiosennym cięciu lawenda ruszy pełną parą i wkrótce wypuści mnóstwo nowych sebrzystozielonych pędów. Na końcu każdego z nich w czerwcu wyrośnie długa łodyżka zakończona kwiatostanem.
.
Czy wiesz, że….
Większość odmian lawendy kwitnie na „lawendowo”, czyli niebieskofioletowo, ale jest też sporo białych i różowych. Odmiany różnią się też wzrostem, istnieje też rarytas o listkach ze złotą obwódką, czyli odmiana ‘Goldberg’. Kwitnąca lawenda wspaniale pachnie, najsilniej w upalne, słoneczne dni. Jest rekordowo miododajna: przez całe lato roi się wokół niej od pszczół, trzmieli i motyli. Z drugiej strony, jej aromatu nie tolerują mszyce i inne szkodniki, dlatego lawenda nie tylko sama nie jest przez nie podgryzana, ale do tego chroni sąsiednie rośliny. Warto ściąć bukiecik lawendy w pełni kwitnienia, wysuszyć i włożyć do szafy. Nada ubraniami i pościeli miły, uspokajający aromat, a przy okazji odstraszy mole.
.
Drugie cięcie lawendy
Drugie cięcie lawendy wykonujemy pod koniec lata (ostatnia dekada sierpnia, początek września), gdy kwiaty lawendy w końcu przekwitną i zaczną zasychać. Teraz masz trzy opcje:
- Możesz zostawić lawendę w spokoju aż do wiosennego cięcia. Suche kwiatostany nie są dekoracyjne, ale też jakoś szczególnie jej nie szpecą. Niemniej lawenda niepotrzebnie straci sporo energii na zawiązanie nasion, których i tak nie opłaca się wysiewać.
- Możesz zdecydować się na drugie cięcie, tym razem bardzo delikatne. Zetnij łodyżki kwiatostanów wraz z dwiema, trzema parami górnych liści. Silniejsze cięcie pobudzi krzewinkę do wzrostu, a tym samym utrudniłoby jej przezimowanie (niezdrewniałe, młode pędy łatwo przemarzają).
- Możesz ścinać przekwitające kwiatostany na bieżąco, od lipca do połowy września. Jest z tym trochę zabawy, ale starania są tego warte, bo pobudzi to krzewinkę do jeszcze dłuższego, obfitszego kwitnienia.
Pamiętaj, że lawenda wymaga przycinania od samego początku, czyli od pierwszego, drugiego roku po posadzeniu. Tylko wtedy wykształci gęsty, zwarty pokrój. Lawenda doskonale znosi skracanie zielnych, miękkich pędów, ale nie znosi cięcia zdrewniałych gałązek. Z tego powodu zaniedbaną, łysawą i przerośniętą lawendę ciężko odmłodzić.
.
Czym ciąć lawendę?
Jeśli masz tylko jeden lub kilka krzaczków lawendy, wystarczy Ci zwykły sekator. Drugie letnie cięcie możesz wykonać nawet za pomocą nożyczek. Ale jeśli uprawiasz lawendę w roli obwódki, rośliny okrywowej czy nawet masz lawendową plantację, cięcie małym sekatorem trwałoby długo. Zamiast tego możesz śmiało sięgnąć po nożyce do cięcia trawy lub żywopłotu.
.
Gdzie posadzić lawendę?
Lawenda do pełni szczęścia potrzebuje miejsca w pełnym słońcu i przepuszczalnego podłoża, najlepiej o lekko zasadowym lub obojętnym odczynie. I tylko tyle: dobrze znosi ubogie, suche, a nawet piaszczyste i kamieniste gleby. Wyśmienicie nadaje się na skalniaki,
na rabaty żwirowe,
do ogródków ziołowych,
na obwódki,
a także do sadzenia w kompozycjach
oraz pojemnikach i skrzynkach – także tych dużych.
Z wyjątkiem okresów wielotygodniowych susz lawenda nie potrzebuje podlewania i jest praktycznie samowystarczalna. Srebrzyste listki utrzymują się także zimą, więc lawenda jest dekoracyjna cały rok. Dzięki temu możesz ją bez obaw posadzić w najbardziej reprezentacyjnych miejscach ogrodu.
.
Warto wiedzieć
Do całorocznej uprawy w ogrodzie nadaje się wyłącznie mrozoodporna lawenda wąskolistna (Lavandula angustifolia). W najcieplejszych regionach kraju można zaryzykować uprawę w gruncie jej nieco wyższej kuzynki, lawendy szerokolistnej (Lavandula latifolia). W ostatnich latach karierę zrobiła niezwykle efektowna lawenda francuska (Lavandula stoechas). Jej kwiatostany są na szczycie ozdobione kolorowymi podsadkami przypominającymi fikuśny pióropusz. Niestety, jest ciepłolubna i nie przetrwa zimy na zewnątrz, bo przemarza już przy -7°C. Możesz ją potraktować jak roślinę jednoroczną albo uprawiać w pojemniku, a na czas mrozów wnosić do jasnego, nieogrzewanego pomieszczenia. Weranda albo szklarnia będą w sam raz. Pamiętaj o otuleniu doniczki włókniną, jutą czy choćby kocem!
.
Podsumowując
Lawenda rośnie obecnie w prawie każdym ogrodzie, zresztą w pełni sobie na taką popularność zasłużyła.
Jest wybitnie niewymagająca i wiecznie dekoracyjna. Jedyne, czego od Ciebie oczekuje, to corocznego wiosennego cięcia. Mam nadzieję, że ten post dostarczył Ci niezbędnej wiedzy na ten temat.
