Judaszowiec to prawdziwy klejnot ogrodu. Zachwyca i zaskakuje cały sezon, do tego wbrew pozorom jest łatwy w pielęgnacji. W tym poście znajdziesz najważniejsze zasady uprawy, ciekawe odmiany i aranżacje.
Judaszowiec robi karierę! Coraz częściej spotykam go podczas podróży Busem przez polskie ogrody i za każdym razem wygląda inaczej. Nic dziwnego, bo judaszowiec uwielbia zaskakiwać – na szczęście głównie pozytywnie. Zrozumiesz, co mam na myśli, gdy poznasz go bliżej. A więc od ogółu, do szczegółu: przedstawiam Ci tytułowego bohatera.
.
Judaszowiec – co to za roślina?
Judaszowce (Cercis) w naturze osiągają ponad 10 m wysokości. U nas rosną jako duże krzewy lub małe, wielopniowe drzewka z rozłożystą, nisko osadzoną koroną. Do tego dochodzą jeszcze odmiany o płaczącym, parasolowatym lub kolumnowym pokroju.
Widowiskowa uroda judaszowców trwa cały sezon, od wiosny do jesieni! Kwitną w kwietniu i maju, na różowo lub biało. Jest to naprawdę widowiskowe kwitnienie, z każdym rokiem coraz obfitsze! Kilkuletnie okazy wiosną są oblepione kwiatami – i to dosłownie!
.
Warto wiedzieć
Podczas gdy większość drzew i krzewów kwitnie na końcach pędów, kwiaty judaszowca wyrastają pęczkami na co najmniej 2-letnich pędach, grubszych gałęziach, konarach, a nawet bezpośrednio z pnia. To zjawisko nazywa się „kaulifloria”. U roślin tropikalnych nie jest niczym dziwnym, w ten sposób kwitnie np. kakaowiec, ale w naszej strefie klimatycznej kwitnienie na pniu praktycznie się nie zdarza. Wyjątkiem jest rzecz jasna judaszowiec.
.
Judaszowce potrafią zawstydzić kameleona! Bez wątpienia należą do najbarwniejszych roślin ogrodowych, przynajmniej jeśli chodzi o ulistnienie. Ich liście wyrastają dopiero po kwitnieniu, w drugiej połowie maja.
Mają kształt idealnych serc, które u odmian prezentują wręcz tęczową kolorystykę (przekonasz się o tym w dalszej części tego postu). Co więcej, zmieniają kolor w miarę rozwoju: wiosenne przyrosty i najmłodsze listki są przeważnie czerwone lub brązowe, z czasem zielenieją lub przybierają inną barwę, typową dla danej odmiany.
Jesienią płoną intensywnymi odcieniami czerwieni, pomarańczy i purpury. W naszym klimacie judaszowiec słabo zawiązuje owoce, ale jeśli mu się to uda, suche strąki nasienne zwieszające się z bezlistnych gałęzi będą oryginalną biżuterią.
.
Zanim przejdziemy dalej wspomnę, że Partnerami tego postu są:
.
W Polsce uprawiane są 3 gatunki judaszowców:
- Judaszowiec kanadyjski (Cercis canadensis) – najbardziej mrozoodporny z judaszowców, może być uprawiany w całym kraju. W starszym wieku wytrzymuje mróz sięgający -20°C. Dwa pozostałe na północnym wschodzie mogą przemarznąć w surowe zimy.
- Judaszowiec południowy (Cercis siliquastrum) – toleruje spadki temperatury do ok. -18°C.
- Judaszowiec chiński (Cercis chinensis) – teoretycznie jest mrozoodporny do ok. -16°C, ale wiele zależy od stanowiska. W zacisznych miejscach może przetrwać siarczysty mróz bez szwanku, w wietrznych nawet -10°C potrafi mu zaszkodzić
Nie będę ich tutaj szczegółowo charakteryzował, bo i tak zamiast form botanicznych w ogrodach królują różnorodne odmiany judaszowca.
.
Judaszowiec w ogrodzie – najpiękniejsze odmiany
Odmiany judaszowca różnią się siłą wzrostu, pokrojem, barwą liści i kwiatów. „Różnią się” to mało powiedziane! Oto kilka moich ulubionych.
‘Eternal Flame’ – Najbardziej tęczowa odmiana judaszowca. Jego liście przez cały sezon mienią się różnymi kolorami. Najmłodsze są czerwone, potem stają się kolejno pomarańczowe, żółte, zielone. W efekcie na tym samym pędzie rosną obok siebie liście w kilku kolorach jednocześnie.
‘Caroline Sweetheart’ – Jego liście wyglądają jak pomalowane! Najmłodsze są białe, stopniowo pojawiają się na nich smugi i cętki w odcieniach różu, fioletu i zieleni.
‘Forest Pansy’ – Rozłożysty pokrój i bordowo-purpurowe liście to jego znaki rozpoznawcze. Jego szerokość dorównuje wysokości.
‘Hearts of Gold’ – Zgodnie z nazwą ma liście jak złociste serca. Młode, wiosenne liście są pomarańczowo-czerwonawe, wkrótce stają się jaskrawożółte, a w pełni sezonu cytrynowo-limonkowe. Jesienią znów przybierają miedziany odcień.
‘Ruby Falls’ – Judaszowiec płaczący o bordowo-purpurowych liściach. Płaczący pokrój zwraca uwagę nawet zimą, w stanie bezlistnym. Judaszowiec Ruby Falls to jedna z niższych odmian, dorasta do 2-2,5 m.
‘Vanilla Twist’ – judaszowiec płaczący o zielonych liściach, kwitnący na biało.
‘Lavender Twist’ – wersja poprzedniej odmiany, ale o liliowo-różowych kwiatach.
‘Avondale’ – kolumnowa odmiana judaszowca chińskiego, idealna do małych, ciasnych ogródków.
W dobrych szkółkach znajdziesz jeszcze inne odmiany judaszowca. A może masz już którąś z nich u siebie w ogrodzie? Pochwal się w komentarzu!
.
Jak uprawiać judaszowce?
Pomimo egzotycznego wyglądu i zjawiskowej urody są zaskakująco łatwe w uprawie. Najlepszy termin sadzenia judaszowca przypada wiosną, gdy minie ryzyko przymrozków. Dzięki temu będzie miał kilka miesięcy, by porządnie zakorzenić przed końcem sezonu.
Kluczowe znaczenie ma odpowiednie stanowisko: powinno być zaciszne, osłonięte od mroźnego wiatru zimą. Judaszowiec uwielbia słońce: delikatne ocienienie to nie problem, ale im więcej światła ma do dyspozycji, tym piękniej wybarwią się jego liście.
Podłoże musi być przede wszystkim przepuszczalne. Ciężka glina jest wykluczona! W piaszczystej, a nawet kamienistej glebie judaszowiec z pewnością sobie poradzi, przed sadzeniem można ją ewentualnie zmieszać z dawką dobrze rozłożonego kompostu. Odczyn powinien być obojętny lub lekko zasadowy, kwaśną glebę trzeba zwapnować co najmniej 3 tygodnie przed sadzeniem rośliny.
Jak dbać o judaszowce? W sezonie prawie wcale nie trzeba się nimi przejmować! Są odporne na suszę i upał. Jedynie młode, niedawno posadzone rośliny potrzebują regularnego podlewania.
Judaszowiec jest mało podatny na szkodniki, niemniej bywa atakowany przez mszyce lub, sporadycznie, miseczniki. Warto przyjrzeć mu się od czasu do czasu z bliska i w razie potrzeby natychmiast reagować. Ekologiczne sposoby na mszyce opisałem w tym poście.
Judaszowiec należy do rodziny roślin bobowatych (Fabaceae), tak jak groch czy fasola. Podobnie jak reszta tej familii, żyje w symbiozie z bakteriami brodawkowatymi, które wiążą azot bezpośrednio z powietrza. Dzięki temu judaszowiec świetnie radzi sobie na glebach ubogich w azot i nie wymaga nawożenia tym pierwiastkiem. Nie zaszkodzi za to zasilić go wiosenną dawką potasu i fosforu (nawóz do roślin kwitnących będzie w sam raz). Odwdzięczy się wyjątkowo obfitym kwitnieniem i intensywnym wybarwieniem liści.
W pierwszych latach uprawy bardzo ważne jest staranne okrywanie młodych roślin na zimę. W tym poście możesz zobaczyć, jak łatwo zabezpieczyć judaszowca kapturem zimowym z agrowłókniny. Z wiekiem mrozoodporność judaszowców wzrasta, więc w najcieplejszych, południowo-zachodnich regionach kraju starsze okazy nie potrzebują już zabezpieczania. Ze względu na wczesny termin kwitnienia problem mogą stanowić wiosenne przymrozki. Ale spokojnie: nawet, jeśli mróz zniszczy kwiaty judaszowca, wkrótce w ich miejsce wyrosną równie dekoracyjne młode liście.
Cięcie judaszowca nie jest konieczne. W naszym klimacie rośnie powoli i sam z siebie wykształca atrakcyjny pokrój. Wiosną należy jedynie przeprowadzić delikatne cięcie sanitarne, czyli usunąć przemarznięte lub uszkodzone pędy.
Myślę, że wiesz już mniej więcej, jak dbać o judaszowca i zdajesz sobie sprawę, jak różnorodne są jego odmiany. Pozostaje już tylko zdecydować, gdzie posadzić judaszowca. Być może zainspirują Cię aranżacje judaszowca w ogrodach odwiedzonych w projekcie Busa.
.
Gdzie posadzić judaszowca? Przykłady z ogrodów
Judaszowiec w pełni zasługuje na reprezentacyjne miejsce! Doskonale sprawdzi się przed domem, jako wizytówka ogrodu. Taki rarytas warto posadzić w ulubionym, często oglądanym miejscu, np. przy tarasie albo kąciku wypoczynkowym. Czyli wszędzie tam, gdzie będziesz mógł go podziwiać jak najczęściej! Odmiany o kolorowych liściach warto łączyć z roślinami o kontrastowym zabarwieniu.
Mam nadzieję, że zdjęcia judaszowca przedstawione w tym poście zainspirują Cię do posadzenia tego rarytasu we własnym ogrodzie. Warto, bo za minimum pielęgnacji odwdzięcza się wręcz spektakularnie!
- Judaszowiec w ogrodzie – uprawa, odmiany i aranżacje - 12 lutego 2025
- Niezwykły buk zwyczajny – polskie drzewo do ogrodu i na żywopłot - 7 lutego 2025
- Szklarnia z poliwęglanu czy szklarnia szklana – którą wybrać? - 3 lutego 2025
