Ciekawe iglaki w ogrodzie: araukaria, czyli Małpie Drzewo
Jeśli lubisz ciekawe iglaki, ale szukasz czegoś nietypowego, pomyśl o posadzeniu w ogrodzie araukarii. To egzotyczny rarytas o niepowtarzalnym wyglądzie, nie do pomylenia z żadną inną rośliną. W tym poście znajdziesz najważniejsze informacje na jej temat, ciekawe fakty oraz pomysły na aranżacje.
O wielu ogrodach można powiedzieć, że są zadbane, atrakcyjne i, ogólnie mówiąc, bez zarzutu. Ale czy ciekawe? No właśnie. Aby ogród intrygował, musi mieć w sobie to „coś”, co będzie wyróżniać go na tle setek innych. Najprostszym sposobem, aby to osiągnąć, jest posadzenie rzadko spotykanych, egzotycznych roślin – oczywiście nadających się do uprawy w ogrodzie. W ten opis świetnie wpisuje się araukaria. Aranżacje z jej udziałem są zawsze ciekawe, bo już sam widok rośliny innej niż wszystkie iglaki przykuwa uwagę. No dobrze, ale zanim do nich przejdę, kilka słów o tytułowej bohaterce tego postu.
.
Araukaria chilijska (Araucaria araucana), inaczej igława, pochodzi z Ameryki Południowej. Rośnie w Andach, gdzie musi radzić sobie zarówno z upałem, jak i chłodem. W naturze żyje ponad 1000 lat, osiąga do 40-50 m wysokości i w starszym wieku rozwija szeroką, parasolowatą koronę. Spokojnie – na zachodzie Europy sędziwe okazy dorastają do 10-12 m, a w polskim klimacie roślina rośnie bardzo wolno, w wieku 5 lat jej wysokość wynosi do 3-4 m. Ma stożkowy pokrój i regularnie rozmieszczone okółki gałęzi. Wyrastają dość luźno, za to są bardzo grube i zamiast igieł gęsto pokryte trójkątnymi, ostrymi łuskami.
.
Warto wiedzieć
Pędy araukarii wydłużają się wraz z wiekiem i z czasem ich końce zaczynają przewieszać się. Z ich powodu inna nazwa araukariii chilijskiej to Małpie Drzewo. Z kolei w Wielkiej Brytanii jest popularnie nazywana Małpią Łamigłówką (ang. monkey puzzle tree). Dlaczego? W XIX wieku jeden z pierwszych podziwiających ją Brytyjczyków stwierdził, iż „Wspięcie się po kłujących pędach araukarii byłoby łamigłówką dla małpy”.
Araukaria to żywa skamielina – istniała już 200 mln lat temu, gdy po Ziemi przechadzały się dinozaury. Nawiasem mówiąc, wiek araukarii można łatwo oszacować. Co roku wykształca tylko jeden okółek gałęzi, więc wystarczy je policzyć. Starsze okazy tworzą duże, okrągłe szyszki o długości aż 10-20 cm.
.
Araukaria chilijska – uprawa w ogrodzie i na tarasie
Araukaria lubi słoneczne stanowiska osłonięte od wiatru. Preferuje żyzne, lekko kwaśne gleby, ale toleruje prawie każdy rodzaj podłoża, pod warunkiem że dobrze przepuszcza wodę. W sezonie, przynajmniej w pierwszych latach uprawy, potrzebuje podlewania i zasilania nawozem do iglaków. Araukaria chilijska jest ciepłolubna i to główny powód, dla którego nadal pozostaje rzadkością w polskich ogrodach. Najlepiej sprawdza się w zachodnich i nadmorskich regionach kraju, gdzie klimat jest łagodny. W starszym wieku araukaria toleruje mróz do -20°C, ale młodsze okazy mogą przemarznąć już przy -15°C. Z tego powodu przez pierwsze kilka lat warto uprawiać araukarię w donicy i na zimę wnosić do szklarni lub widnego, chłodnego pomieszczenia. Gdy przesadzisz ją do gruntu, przed nadejściem mrozów koniecznie okryj ją porządnie kilkoma warstwami białej agrowłókniny i zabezpiecz podstawę pnia kopczykiem kory.
.
Zanim przejdziemy dalej, polecam Ci podręcznik mojego autorstwa “Jak przejść z ogrodem na TY?”.
To prawdziwa gratka nie tylko dla tych, którzy są dumnymi właścicielami ogrodów, działek czy domów, ale i tych, którzy dopiero myślą o ich zakupie lub budowie. W podręczniku odnajdziesz wszystkie odpowiedzi na najbardziej nurtujące Cię pytania, które będą Ci towarzyszyły od poszukiwań działki do urządzenia lub przebudowy ogrodu. To jedyne opracowanie, które jeszcze bardziej szczegółowo niż na blogu, w prosty, praktyczny i oparty na przykładach sposób, tłumaczy zawiłe sprawy geodezyjne, granic działek i problemów z tym związanych, niwelacji terenu i samodzielnego, kompleksowego zaprojektowania i wykonania ogrodu.
Jestem przekonany, że podręcznik pomoże Ci nie tylko rozwiązać szereg problemów, ale również może przyczynić się do oszczędności Twojego czasu, nerwów i pieniędzy.
.
Ciekawe iglaki w ogrodzie, a takim jest araukaria, można pomysłowo zaaranżować:
- Zimozielony ogród
Wydawałoby się, że w zimozielonym ogrodzie powinny dominować iglaki. Otóż niekoniecznie – wystarczy, że posadzisz w nim ciekawe rośliny zimozielone oraz w inny sposób atrakcyjne zimą. W tym przypadku oprócz araukarii chilijskiej
są to m.in. bukszpan i trzmielina,
różne odmiany juki kanaryjskiej,
leszczyna ‘Contorta’,
opuncja
oraz sośnica japońska. Jak widać, te dwa ciekawe iglaki w ogrodzie świetnie wyglądają obok siebie.
Ważnym elementem tej aranżacji jest oczko wodne. Nie tylko ze względów estetycznych: rośliny zimozielone lubią wysoką wilgotność powietrza, która panuje w pobliżu zbiorników wodnych.
.
Ciekawostka
Araukaria została sprowadzona do Europy niejako przez przypadek. Pod koniec XVIII wieku Archibald Menzies gościł w chilijskim mieście Valparaiso. Zasmakowały mu tam dziwne orzeszki, których dotąd nie znał. Wracając z zamorskich wojaży, zabrał smakołyk do rodzimej Szkocji. Kilka orzeszków wysiał i poczekał, co z nich wyrośnie. Wyrosła araukaria chilijska, która z marszu zachwyciła swojego odkrywcę, a wkrótce także całą zachodnią Europę.
.
- Żwirowa rabata z trawami ozdobnymi
To kolejny przykład aranżacji atrakcyjnej przez cały rok. Ciekawe iglaki w ogrodzie reprezentują sosna uformowana jak bonsai oraz araukaria chilijska, gwiazda tej kompozycji. Towarzyszą im trawy ozdobne: miskant chiński, rozplenica japońska i kostrzewa sina. Mocny akcent stawiają kule z bukszpanu, natomiast szpaler żywotników ‘Smaragd’ zapewnia efektowne, wiecznie zielone tło. Idealnym dopełnieniem tej aranżacji jest kora kamienna i szary grys występujące w roli ściółki oraz łupki granitowe, z których ułożono suchy murek okalający „podium” dla sosny.
.
- W mieszanym towarzystwie
W tym ogrodzie ciekawe iglaki występują wręcz masowo, podobnie jak inne atrakcyjne drzewa i krzewy, mimo to i tak to właśnie araukaria chilijska przyciąga wzrok jako pierwsza. A w zasadzie dwie araukarie. Honorowe miejsce w centralnym punkcie ogrodu zajmuje imponujący kilkunastoletni okaz araukarii, widoczny z każdego punktu posesji. Na żwirowej rabacie sąsiadują z nią trawy ozdobne: niebieskawa wydmuchrzyca piaskowa i złota hakonechloa smukła, a także płożący jałowiec i juka kanaryjska. Nieco dalej na tej samej rabacie rosną m.in. płożąca złota odmiana cisa oraz strzelista sośnica japońska.
Tuż obok znajduje się jaskrawoczerwony mostek biegnący nad oczkiem wodnym – wilgotne powietrze to dla roślin zimozielonych ważna rzecz!
Po drugiej stronie araukarii pojawia się kolejna ciekawa roślina, czyli mrozoodporna palma szorstkowiec.
Na tym nie koniec, bo w ogrodzie rośnie jeszcze drugi, mniejszy egzemplarz araukarii. W jaskrawoczerwonym kołnierzu z berberysu Thunberga wygląda fenomenalnie, do tego takie „wdzianko” chroni jej korzenie i pień przed zimowym mrozem.
No właśnie: araukaria i inne ciekawe iglaki, a także juki oraz liściaste drzewa i krzewy o interesującym pokroju sprawiają, że w ogrodzie nawet zimą jest pięknie.
.
Myślisz o wyjątkowym, ciepłym i klimatycznym domu w cenie kawalerki?
.
- Na trawniku
Nie jest to może nic odkrywczego, ale araukaria efektownie wygląda posadzona bezpośrednio na trawniku. Jest wtedy doskonale widoczna, można podziwiać jej pokrój z każdej strony, a także przyjrzeć się z bliska „pancernym” pędom. W każdym razie jest to reprezentacyjne miejsce, na które araukaria w pełni zasługuje.
.
Natomiast o hydroterapii w ogrodzie oraz jej zaletach, przeczytasz w tym cyklu na blogu.
.
- W zimozielonym kołnierzu
To przykład poniekąd podobny jak czerwona otoczka z berberysu, którą widziałeś wokół małej araukarii kilka akapitów wyżej. Różnice są jednak zasadnicze: bukszpan jest wiecznie zielony, więc ta aranżacja pozostaje niezmienna zimą. Co więcej, ponieważ bukszpan zachowuje liście na zimę, jeszcze lepiej chroni pień i korzenie araukarii przed mrozem. To samo dotyczy różanecznika w tle, który zapewnia araukarii zimozielony parawan chroniący przed mroźnym wiatrem. Po prostu przyjemne z pożytecznym.
.
Podsumowując
Araukaria chilijska przykuwa uwagę od pierwszego wejrzenia. Egzotyczny wygląd tego drzewa wyraźnie odróżnia je od wszystkich innych roślin ogrodowych. Jest nieco kłopotliwa na początku uprawy, ale jeśli lubisz ciekawe iglaki, araukaria z pewnością powinna zagościć w Twoim ogrodzie!
