Sabotek, czyli storczyk Paphiopedilum

storczyk Paphiopedilum 0

Charakterystyczny wygląd storczyków z rodzaju Paphiopedilum niezbyt przystaje do klasycznego wyobrażenia orchidei, niemniej bezdyskusyjnie należą do najpiękniejszych i najoryginalniejszych roślin doniczkowych.

Polska nazwa storczyków z rodzaju sabotek Paphiopedilum odnosi się do sabotów, czyli, inaczej mówiąc, drewniaków. Z kolei łacińskie Paphiopedilum pochodzi od cypryjskiego miasta Pafos, gdzie według mitologii greckiej bogini Afrodyta wyłoniła się z morskiej piany, oraz słowa „pedilion”, które w klasycznej grece oznacza „pantofelek”. Trzeba przyznać, że porównanie do „pantofelków bogini” doskonale oddaje wygląd kwiatów o rozdętych warżkach, z jednym jajowatym płatkiem u góry i dwoma po bokach, zaokrąglonymi lub długimi i spiralnie pozwijanymi. 

storczyk Paphiopedilum 1

storczyk Paphiopedilum 2

storczyk Paphiopedilum 3

storczyk Paphiopedilum 4

Do tego te kolory! Kwiaty gatunków, odmian i mieszańców Paphiopedilum oferują niezliczone odcienie żółci, pomarańczu, zieleni, bieli, różu, czerwieni, brązu, fioletu aż po niemal czarny, do tego z reguły są ozdobione fantazyjnym deseniem pasków lub kropek. 

.

Kilka przykładów przedstawionych poniżej to jedynie ułamek różnorodności, jaką oferują storczyki Paphiopedilum:

Paphiopedilum henryanum

storczyk Paphiopedilum 5

Paphiopedilum Lebaudyanum 

storczyk Paphiopedilum 6

Paphiopedilum bellatulum 

storczyk Paphiopedilum 7

storczyk Paphiopedilum 8

PaphiopedilumPrince Edward of York’

storczyk Paphiopedilum 9

PaphiopedilumPinocchio’

storczyk Paphiopedilum 10

.

Na tym nie koniec, bo wśród przedstawicieli tego rodzaju często zdarzają się ozdobne liście, pokryte wzorem plamek, z kontrastowo zaznaczoną nerwacją lub odmiennie wybarwionym spodem. Wzorzyste ulistnienie oferują m.in. liczne odmiany Paphiopedilum Maudiae.

storczyk Paphiopedilum 11

storczyk Paphiopedilum 12

Storczyk Paphiopedilum rozwija jeden lub najwyżej kilka kwiatów na łodydze, za to są to kwiaty wyjątkowo okazałe w stosunku do rozmiaru całej rośliny. Przykładowo, Paphiopedilum delenatii przy wzroście około 20 cm tworzy kwiaty o średnicy aż 8 cm. Nawiasem mówiąc, to kolejny sabotek o marmurkowych liściach.

storczyk Paphiopedilum 13

storczyk Paphiopedilum 14

Z kolei Paphiopedilum rothschildianum może wytworzyć na jednej łodydze do 4 kwiatów, z których każdy osiąga ponad 30 cm średnicy! Wrażenie robią również ich pasiasto-cętkowane, szeroko rozpostarte płatki.

storczyk Paphiopedilum 15

storczyk Paphiopedilum 16

Wracając do popularnego wyobrażenia „typowego” storczyka, storczyk Paphiopedilum przełamuje stereotypy również pod względem trybu życia. Zaledwie kilka spośród ponad 80 gatunków z tego rodzaju to epifity zasiedlające korony drzew – zdecydowana większość sabotków to storczyki naziemne. Pochodzą ze środowisk tak różnych jak stoki Himalajów oraz ściółka równikowych lasów deszczowych porastających wyspy Oceanii.

Co ciekawe, wygląd konkretnego storczyka z rodzaju Paphiopedilum do pewnego stopnia oddaje jego wymagania. Otóż sabotki o marmurkowych liściach są przeważnie ciepłolubne: niezależnie od pory roku najlepiej czują się w temperaturze 22-26°C w dzień oraz 18-22°C w nocy. Tolerują nawet upały rzędu 30°C, o ile zadbasz o wysoką wilgotność powietrza, np. poprzez zamgławianie powietrza wokół rośliny. Do tej grupy można zaliczyć np. Paphiopedilum niveae, Paphiopedilum micranthum

storczyk Paphiopedilum 17

oraz mieszańcowe Paphiopedilum ‘Ho Chi Minh’.

storczyk Paphiopedilum 18

Z kolei sabotki o jednolicie zielonych, mięsistych blaszkach w pełni wegetacji powinny mieć zapewnione 18-22°C w dzień i 13-17°C w nocy. W ich przypadku do inicjacji zawiązywania pąków kwiatowych niezbędny jest okres spoczynku, dlatego jesienią należy na miesiąc obniżyć temperaturę do 10-14°C, przerwać nawożenie oraz ograniczyć podlewanie (dawka wody raz na 7-10 dni). Tę grupę sabotków reprezentują m.in. hybrydy, takie jak Harbur Comet’ ,‘Magic Lantern’,

storczyk Paphiopedilum 19

‘Berenice’,

storczyk Paphiopedilum 20

a także botaniczne gatunki, takie jak Paphiopedilum fairrieanum , Paphiopedilum hangianum,

storczyk Paphiopedilum 21

Paphiopedilum malipoense oraz Paphiopedilum emersonii.

storczyk Paphiopedilum 22

.

Storczyk Paphiopedilum – uprawa i wymagania

Storczyki z rodzaju Paphiopedilum wymagają podłoża o dość wysokim odczynie, tzn. pH 6,5-7,2, i niewielkiej granulacji. Odpowiednia będzie mieszanka rozdrobnionej kory sosnowej lub chipsów kokosowych, perlitu, kłączy paproci i mchu torfowca, w razie potrzeby odkwaszona niewielkim dodatkiem dolomitu lub pokruszonych muszelek wapiennych. Podłoże musi być luźne i koniecznie dobrze przepuszczalne, ale jednocześnie utrzymujące wilgoć. Innymi słowy, Paphiopedilum lubią mieć stale lekko wilgotno, ale nigdy mokro, a już w żadnym wypadku nie mogą stać w wodzie. 

storczyk Paphiopedilum 23

Wiosną i latem raz w tygodniu, a zimą raz w miesiącu, warto zasilić Paphiopedilum nawozem dla storczyków, rozcieńczonym do ¼ dawki zalecanej na opakowaniu. Aby zapobiec nadmiernemu zasoleniu podłoża, należy raz w miesiącu przepłukać podłoże, czyli kilkukrotnie, w godzinnych odstępach, podlać roślinę dużą dawką czystej wody. 

Sabotki mają przeciętne wymagania świetlne: poradzą sobie nawet przy północnym oknie, choć idealne byłoby wschodnie lub zachodnie. Co znamienne, gatunki i odmiany preferujące chłodniejsze warunki uprawy wymagają więcej światła w porównaniu do ciepłolubnych. 

storczyk Paphiopedilum 24

.

Warto wiedzieć

Nietypowy kształt kwiatów Paphiopedilum to nie przypadek: rozdęta warżka stanowi pułapkę dla owadów zapylających. Insekt, aby wyjść z „bucika”, musi przecisnąć się obok tzw. prętosłupa, zabierając ze sobą pręciki lub przeciwnie, pozostawiając pręciki pobrane wcześniej od innego sabotka.

storczyk Paphiopedilum 25

storczyk Paphiopedilum 26

storczyk Paphiopedilum 27

Identyczny mechanizm zapylania stosują storczyki z pokrewnych rodzajów, takich jak Phragmipedium

storczyk Paphiopedilum 28

storczyk Paphiopedilum 29

storczyk Paphiopedilum 30

storczyk Paphiopedilum 31

Selenipedium, Mexipedium oraz obuwik Cypripedium. Nawiasem mówiąc, obuwik pospolity (Cypripedium calceolus) występuje dziko w polskich lasach. W naturze jest ściśle chroniony, ale okazy pochodzące z legalnych hodowli można uprawiać w ogrodzie.

storczyk Paphiopedilum 32

.

Podsumowując

Sabotki Paphiopedilum fascynują oryginalnym wyglądem i bogatą kolorystyką. Kluczem do sukcesu w uprawie jest znajomość wymagań konkretnego gatunku czy odmiany, zwłaszcza odnośnie do temperatury. To żaden problem, jeśli nabywasz rośliny u profesjonalnych hodowców i dystrybutorów storczyków, takich jak OrchidGarden. Masz wówczas pewność, że otrzymasz storczyka najwyższej jakości, w pełni zdrowego, zadbanego i bez żadnych wątpliwości należącego do poszukiwanej przez Ciebie odmiany.

.

.

Post we współpracy z marką OrchidGarden

Tomasz Szostak
Latest posts by Tomasz Szostak (see all)

Cześć! 👋
Zapisz się do naszego newslettera!

Zapisz się do naszego newslettera! Odbierz e-book Zioła dla zdrowia

Nie wysyłamy SPAMu, przeczytaj naszą politykę prywatności aby dowiedzieć się więcej.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *