Nowoczesna szklarnia poliwęglanowa czy tradycyjna szklana? Która lepiej się sprawdza w ogrodzie? W tym poście porównałem zalety i wady obu rozwiązań.
.
Szklarnia ogrodowa przydaje się nie tylko do uprawy pomidorów! Już pod koniec zimy można w niej uprawiać nowalijki, wiosną produkować rozsady kwiatów i warzyw,
w pełni sezonu cieszyć się z obfitych plonów, a potem przedłużyć zbiory do późnej jesieni.
Nawet zimą szklarnia ogrodowa nie stoi pusta, bo zimują w niej ciepłolubne rośliny. To oczywiście tylko niektóre z niezliczonych sposobów wykorzystania ogrodowego „szklanego domu”. Ale do rzeczy: istnieją różne rodzaje szklarni, które mają swoje specyficzne wady i zalety, a w związku z tym zapewniają nieco inne możliwości zastosowania. Podstawowy sposób podziału dotyczy materiału użytego do pokrycia szklarni.
Jak można się łatwo domyślić, nazwa „szklarnia” pochodzi właśnie od szkła, czyli materiału używanego tradycyjnie do pokrycia tego typu konstrukcji.
Tradycja to jedno, ale świat pędzi do przodu, w związku z czym nieustannie pojawiają się nowe technologie oraz innowacyjne materiały. Współczesny „szklany domek” może być równie dobrze wykonany z poliwęglanu.
Czy klasyczne szkło może z nim konkurować? A może lepsze jest wrogiem dobrego? Postaram się to rozstrzygnąć.
.
Szkło czy poliwęglan? Który materiał lepiej nadaje się do budowy szklarni?
Szklarnia szklana czy szklarnia z poliwęglanu? Podróżując Busem przez polskie ogrody wielokrotnie miałem okazje podziwiać szklarnie obu rodzajów. Nieraz się potem zastanawiałem, dlaczego ich właściciele zdecydowali się akurat na ten konkretny model, a przede wszystkim materiał użyty do pokrycia konstrukcji? A przede wszystkim, czy są zadowoleni ze swojej decyzji? Warto porównać cechy konstrukcji z obu materiałów, przed podjęciem decyzji o wyborze szklarni do własnego ogrodu.
.
Szklarnia ze szkła – wady i zalety
Klasyczne szklarnie szklane pojawiły się w IXX wieku. Cieszyły się popularnością przez dziesięciolecia i do dziś mają grono zwolenników. Co przemawia na korzyść szkła jako materiału do pokrycia konstrukcji szklarni?
Zalety szklarni ze szkła
Estetyka – szklane szklarnie, zbudowane z tafli szkła osadzonych w metalowych profilach, wyglądają elegancko i solidnie. Z tą solidnością jednak bywa różnie, ale o tym za moment. Szczególną dekoracyjnością cechują się typowe angielskie szklarnie w wiktoriańskim stylu, z ozdobnym stelażem z kutego żelaza. Niektóre przypominają miniaturowe szklane pałace! Niemniej taka wykwintna szklarnia wymaga odpowiedniego otoczenia – w nowoczesnym ogrodzie znacznie lepiej prostszy model, o stelażu bez wymyślnych ozdobników.
Przepuszczalność światła – Szkło przepuszcza więcej światła niż poliwęglan, niemal 100%. Pisałem o tym w poście na temat Z czego zrobić stałe zadaszenie tarasu?. Znajdziesz w nim też informacje o różnych rodzajach szkła (hartowane, laminowane, zespolone, więc nie będę ich tutaj powtarzał. Wiosną i jesienią, gdy słońce świeci stosunkowo nisko, faktycznie wysoka przepuszczalność dla promieniowania jest zaletą. Niestety, w pełni sezonu staje się wadą. W bezchmurne, upalne dni w szklarni z przejrzystego szkła rośliny dosłownie się gotują, ich liście ulegają poparzeniom.
Aby tego uniknąć, kiedyś ogrodnicy latem bielili szklarnie wapnem…. które jesienią lub ostatecznie na przedwiośniu usuwali, by przywrócić uprawom dostęp do pełnego oświetlenia. Obecnie stosuje się do tego celu specjalne preparaty cieniujące, które tracą swoje właściwości po upływie kilku-kilkunastu tygodni. Innym rozwiązaniem są osłony montowane wewnątrz lub na zewnątrz szklarni, w formie rolet, żaluzji, zasłon, podwieszanych siatek cieniujących, ostatecznie plandeki lub namioty.
Trwałość – Szkło nie traci swoich właściwości z biegiem lat, nie zmienia zabarwienia ani struktury, jest stosunkowo odporne na zarysowania. W korzystnych warunkach potrafi przetrwać wieki w niezmienionym stanie, pod warunkiem, że coś w nie z impetem nie uderzy i go nie stłucze. Jasne, istnieje nietłukące się szkło pancerne, ale raczej nie opłaca się inwestować w taki materiał do budowy szklarni.
Wady szklarni ze szkła
Wysoka cena – Szklane szklarnie są wyraźnie droższe w porównaniu do szklarni z poliwęglanu. Do kosztów materiałów, czyli szklanych tafli, metalowego stelażu, uszczelek i innych elementów potrzebnych do połączenia konstrukcji w całość, trzeba doliczyć wynagrodzenie dla fachowca, który taką szklarnie postawi. Jasne, możesz spróbować samodzielnie zbudować szklana szklarnię, choćby i ze szklanych okien i drewnianych desek, ale jeśli nie masz w tym zakresie doświadczenia, jej wygląd i trwałość zapewne będą pozostawiały wiele do życzenia.
Kruchość – klasyczne szkło łatwo pęka i się tłucze pod wpływem uderzenia (np. gradobicia albo upadku szklanej tafli podczas montażu. Wystarczy chwila nieuwagi, by wybić szybę w szklarni trzonkiem od grabi albo podczas gry w piłkę. Jak już wspomniałem, istnieją różne rodzaje szkła, różniące się wytrzymałością i ceną. Możesz sobie sprawić szklaną szklarnię wytrzymałą na gradobicie, ale będziesz musiał za nią słono zapłacić.
Duży ciężar – szklane tafle sporo ważą, w związku z tym wymagają odpowiednio mocnego stelażu, ponadto trudniej jest je zamontować i przetransportować.
Problematyczna budowa – Budowa szklarni ze szkła wymaga pewnych umiejętności, jeśli taka konstrukcja ma być trwała i estetyczna. Stabilne osadzenie szklanych tafli jest dość skomplikowane i czasochłonne, ponadto wymaga zastosowania wspomnianych uszczelek, kitu szklarniowego itd. Nie obejdzie się też bez odpowiednich narzędzi.
Niska izolacja termiczna: Szklana szklarnia nocą i po sezonie wychładza się szybciej niż szklarnia z poliwęglanu. Z kolei latem temperatura w jej wnętrzu błyskawicznie rośnie.
.
Szklarnia z poliwęglanu – wady i zalety
Nowoczesne szklarnie z poliwęglanu zrobiły błyskawiczna karierę nie bez powodu. Zastosowanie tego materiału do pokrycia stelażu pozwoliło wyeliminować większość wad szklarni szklanych. Z drugiej strony, chyba nawet poliwęglan ma swoje ograniczenia. A może jednak nie ma? Wiele zależy od jakości i rodzaju użytego poliwęglanu. Właściwości różnych rodzajów poliwęglanu opisałem szczegółowo w tym poście, więc nie będę się tutaj o nich rozwodził. Generalnie poliwęglan komorowy jest bardziej wytrzymały i ma lepszą termoizolację niż poliwęglan lity, ale przepuszcza mniej światła (co niekoniecznie jest wadą).
Zalety szklarni z poliwęglanu
Niska cena: Szklarnie z poliwęglanu są znacznie tańsze od szklanych. Nie chodzi tylko o cenę pokrycia (nawet poliwęglan najwyższej jakości kosztuje mniej od szklanych tafli), ale także niższe koszty stelażu oraz związane z budową. Czytaj dalej, a się o tym przekonasz.
Lekkość – Poliwęglan jest o wiele lżejszy od szkła, co znacznie ułatwia montaż i transport. Co więcej, w razie potrzeby szklarnię z poliwęglanu możesz bez większych komplikacji przestawić w inne miejsce.
Odporność na uszkodzenia – Poliwęglan jest znacznie bardziej odporny na pęknięcia i stłuczenia niż szkło. Arkusz poliwęglanu komorowego pod wpływem uderzenia może się odkształcić, ale nie pęknie. Łatwo da się go przywrócić do formy. Ba! Możesz go zrzucić z wysokości pierwszego piętra a i tak nic mu nie będzie. Nie pytaj, skąd to wiem 🙂
Izolacja termiczna – Poliwęglan posiada świetne właściwości termoizolacyjne, więc chroni wnętrze szklarni przed utratą ciepła w chłodne dni, natomiast w czasie upałów zmniejsza ryzyko przegrzania się roślin. Pod tym względem szczególnie korzystny jest poliwęglan komorowy (komory wewnątrz arkuszy działają jak termoizolacyjna poduszka powietrzna).
Prosta budowa – Poliwęglan jest lekki i niewrażliwy na uszkodzenia, w związku z tym jest prosty w transporcie i nie wymaga masywnego stelażu (wystarczy lekka konstrukcja z aluminiowych profili). Arkusze poliwęglanu bez większego trudu zamontujesz samodzielnie w aluminiowych profilach. Najprościej jest sprawić sobie szklarnię z poliwęglanu w formie zestawu do samodzielnego montażu. W tym poście możesz prześledzić, jak przebiegała budowa mojej szklarni z poliwęglanu komorowego, krok po kroku.
Wady szklarni z poliwęglanu?
Uwaga, mam dla Ciebie dobrą wiadomość! Wybór poliwęglanu wysokiej jakości i odpowiedniego rodzaju do danego zastosowania praktycznie eliminuje wady tego materiału.
Przepuszczalność światła – Poliwęglan przepuszcza mniej światła niż szkło. Przepuszczalność poliwęglanu komorowego wynosi ok. 75% natomiast litego ok. 90%. Ta ilość w zupełności wystarcza roślinom, a jednocześnie redukuje ryzyko poparzeń ich liści latem. Pamiętaj, że w czasie wybitnych upałów w bezchmurne dni nawet w poliwęglanowej szklarni przydadzą się cieniówki. Poza tym każdą szklarnię trzeba regularnie wietrzyć, niezależnie od materiałów użytych do budowy.
Trwałość – Poliwęglan marnej jakości jest mniej trwały niż szkło i może z czasem żółknąć lub matowieć. Za to poliwęglan wysokiej klasy jest zabezpieczony powłoką chroniącą przed promieniowaniem UV. Dzięki niej nie tylko sam nie żółknie, ale ponadto chroni przed ultrafioletem wnętrze szklarni.
Estetyka – Amatorskie szklarnie z poliwęglanu sprzedawane w marketach nie grzeszą urodą. Za to porządne szklarnie poliwęglanowe to zupełnie inna bajka! Śmiem twierdzić, że moja szklarnia z poliwęglanu komorowego wygląda bardzo estetycznie. Z kolei szklarnie z płyt poliwęglanu litego do złudzenia przypominają swoje szklane odpowiedniki. Jako pokrycie szklarni świetnie sprawdza się m. in. poliwęglan lity Palsun. Możesz z niego zbudować piękną i funkcjonalną szklarnię na wymiar – to zadanie nie wymaga specjalistycznych narzędzi ani umiejętności, bo poliwęglan lity jest bardzo łatwy w montażu. Niemniej i tak najprostszym rozwiązaniem jest szklarnia z poliwęglanu DIY – taka, jak moja.
.
Podsumowując
Jeśli marzy Ci się ozdobna wiktoriańska szklarnia znana z dawnych angielskich rezydencji, albo wręcz przeciwnie, samodzielnie zbudowana szklarnia ze starych okien, taka sama, jaką miał Twój dziadek, wybierz szkło. W każdym innym przypadku lepszym rozwiązaniem jest według mnie szklarnia z poliwęglanu. Sam wybrałem właśnie taką i to była zdecydowanie dobra decyzja.
.
.
Post we współpracy z marką Scala Plastics
