Różnokolorowe i pachnące, ich widok niezawodnie przypomina Ci beztroskie wakacje u dziadków na wsi. Babcine kwiaty w ogrodzie sprawią, że poczujesz atmosferę minionych lat.
Kiedyś to były czasy… Siedziało się u babci w ogrodzie z kubkiem kompotu z rabarbaru, bez smartfona ani laptopa, za to z piłką i marzeniami. Babcine zasady zachowania się w ogrodzie sprowadzały się do jednego: nie kopać piłką w kwiaty. Ogródek był oczkiem w głowie babci: pełen kolorowych pachnących kwiatów, a także pszczół i motyli. Próżno było tam szukać „nowomodnych wymysłów”, takich jak trawy ozdobne, żwirowe rabaty z tujami i innymi iglakami, ewentualnie białą hortensją. Wręcz przeciwnie, babcine kwiaty sprawiały, że w ogrodzie aż mieniło się w oczach od jaskrawych barw. Ogródek może nie był szczególnie elegancki ani designerski, za to był wesoły i pełen życia. Kwitła wymiana sąsiedzka: sadzonki marcinków za nasiona warszawianek, flance margerytek za bulwy georginii… A gdyby tak przenieść się do tamtych beztroskich czasów? Albo chociaż odtworzyć scenerię ogrodu sprzed lat? Nic prostszego, trzeba tylko postarać się o babcine kwiaty. Przygotowałem dla Ciebie „złotą dziesiątkę” najpiękniejszych, opatrzonych dawnymi, zwyczajowymi nazwami. Sprawdzą się nie tylko w wiejskim ogrodzie!
.
Zanim przejdziemy dalej, polecam Ci podręcznik mojego autorstwa “Jak przejść z ogrodem na TY?”.
To prawdziwa gratka nie tylko dla tych, którzy są dumnymi właścicielami ogrodów, działek czy domów, ale i tych, którzy dopiero myślą o ich zakupie lub budowie. W podręczniku odnajdziesz wszystkie odpowiedzi na najbardziej nurtujące Cię pytania, które będą Ci towarzyszyły od poszukiwań działki do urządzenia lub przebudowy ogrodu. To jedyne opracowanie, które jeszcze bardziej szczegółowo niż na blogu, w prosty, praktyczny i oparty na przykładach sposób, tłumaczy zawiłe sprawy geodezyjne, granic działek i problemów z tym związanych, niwelacji terenu i samodzielnego, kompleksowego zaprojektowania i wykonania ogrodu.
Jestem przekonany, że podręcznik pomoże Ci nie tylko rozwiązać szereg problemów, ale również może przyczynić się do oszczędności Twojego czasu, nerwów i pieniędzy.
.
- Malwy
Malwa ogrodowa (Alcea rosea) w wiejskich ogródkach była tradycyjnie sadzona przy płocie i ścianie domu. Nie bez powodu: tradycyjne odmiany często osiągają ponad 2 m wysokości. Na rabatach najlepiej sadzić je z tyłu, aby nie zasłaniały niższych roślin. Nowsze, karłowe mieszańce o wysokości poniżej 1 m nadają się również do uprawy w donicy. Malwy kwitną całe lato, od czerwca do października. Ich kwiaty są bardzo duże, średnicy 10-15 cm, do tego w jednym, długim kwiatostanie bywa ich ponad 20. Ich kolorystyka obejmuje całą gamę odcieni bieli, żółci, pomarańczu, czerwieni, różu, fioletu aż po niemal czarne, mogą być także dwu- lub trójbarwne, pełne i półpełne. Długie, spektakularne kwitnienie ma swoją cenę: w kolejnym sezonie malwa ma nikłe szanse odzyskać choć połowę dawnej świetności. Z tego powodu najlepiej traktować ją jako roślinę dwuletnią i po kwitnieniu zastępować nową. Aby zachować ciągłość, trzeba co roku wczesnym latem wysiewać nową rozsadę, którą jesienią przesadza się na stałe miejsca. W pierwszym sezonie roślina wytworzy tylko rozetę klapowanych liści, dopiero rok później rozwinie kwiaty. Malwa lubi pełne słońce i przepuszczalne gleby o obojętnym odczynie, bogate w próchnicę. Najlepiej sprawdza się w miejscach osłoniętych od wiatru (czyli właśnie przy płocie lub ścianie), który mógłby złamać jej długi, wyprostowany kwiatostan. Wskazane jest podwiązywanie do palików, zwłaszcza w przypadku wysokich odmian. Dobrze znosi upały i krótkotrwałą suszę, za to nadmiar wilgoci w podłożu sprawia, że staje się podatna na choroby grzybowe.
.
- Łubiny
Brakuje Ci pomysłu na babcine kwiaty w ogrodzie? Posadź łubin trwały (Lupinus polyphyllus), który dorasta do 1-1,5 m. W pierwszej połowie lata rozwija wielkie, wyprostowane grona pachnących, motylkowych kwiatów we wszystkich barwach tęczy oprócz zielonego. Przycięty tuż po kwitnieniu ma spore szanse powtórnie rozwinąć kwiaty jesienią. Dekoracyjne są również dłoniasto złożone liście. Generalnie łubin trwały jest byliną, jednak odmiany mieszańcowe, czyli łubiny ogrodowe (Lupinus hybridus) są przeważnie jednoroczne. Łubin sam pozyskuje azot dzięki symbiozie z bakteriami brodawkowatymi. Dobrze radzi sobie w każdej przepuszczalnej, umiarkowanie wilgotnej glebie, nawet ubogiej. Wymaga słonecznego stanowiska. Jest w pełni mrozoodporny, ale dość podatny na choroby. Nieprzycięty łubin zawiązuje liczne nasiona. Możesz je zebrać i wysiać w maju następnego roku, na rozsadniku lub od razu na miejsce stałe.
.
- Ostróżki
Ostróżka ogrodowa (Delphinium x cultorum) zależnie od odmiany osiąga 1-2 m wysokości. Jej nazwa pochodzi od kwiatów z charakterystyczną ostrogą, ułożonych jeden przy drugim w strzelisty kwiatostan. Kwitnie w odcieniach niebieskiego, fioletu, bieli i różu. Główny okres kwitnienia przypada wczesnym latem, ale jeśli zetniesz przekwitłą roślinę ok. 20 cm nad ziemią, za kilka tygodni znów pojawią się kwiaty. Świetnie nadają się do wazonu. Ostróżka jest krótkowieczną, mrozoodporną byliną. Ze względu na wysoki wzrost sprawdzi się w tylnej części rabaty albo przy płocie lub ścianie. Najlepiej czuje się w słońcu, w żyznej, umiarkowanie wilgotnej glebie, zasobnej w próchnicę i składniki odżywcze. Aby kwitła długo i obficie, warto dwa razy w roku zasilić ją nawozem wieloskładnikowym lub organicznym, wczesną wiosną i tuż po pierwszym kwitnieniu. Wskazane jest palikowanie, inaczej smukły kwiatostan może złamać się pod naporem wiatru.
.
Myślisz o wyjątkowym, ciepłym i klimatycznym domu w cenie kawalerki?
.
- Warszawianki
Warszawianka to dawna nazwa onętka, który jest lepiej znany jako kosmos podwójnie pierzasty (Cosmos bipinnatus). Jego znak rozpoznawczy to pierzaste „koperkowate” liście. Od czerwca do późnej jesieni rozwija kwiatostany w odcieniach różu, fioletu, czerwieni i bieli, zawsze z żółtym koszyczkiem w centrum. Zależnie od odmiany osiąga od 30 cm do ponad 1 m wysokości. Delikatny wygląd jest mylący: to tolerancyjna i wytrwała roślina. Najlepiej czuje się w pełnym słońcu, ale znosi lekkie ocienienie, a także krótkotrwałą suszę. Najobficiej kwitnie w przepuszczalnej, ale stale lekko wilgotnej, umiarkowanie zasobnej glebie. W zbyt zasobnym podłożu inwestuje w rozwój liści kosztem liczby kwiatów. Praktycznie nie choruje i omijają ją szkodniki. Jest rośliną jednoroczną, ale łatwo sam się rozsiewa. Alternatywnie możesz zebrać nasiona i wysiać je wiosną w wybranym miejscu.
.
- Peonie
Piwonia chińska (Paeonia lactiflora) zakwita na przełomie maja i czerwca w tonacji różu, czerwieni i bieli. Jej kwiaty mogą mieć średnicę nawet 25 centymetrów. Zależnie od odmiany są pojedyncze, półpełne oraz pełne i te ostatnie wyglądają jak puszyste kule jedwabistych płatków. Ciekawostką są odmiany anemonowe o wydłużonych, spłaszczonych pręcikach zebranych w kule. Piwonie słyną z upojnego aromatu. Doskonale nadają się na kwiat cięty. Kwitnienie trwa krótko, ale na osłodę pozostają dekoracyjne, pierzaste liście. Piwonie najlepiej czują się w zacisznych, słonecznym miejscach i w żyznej, przepuszczalnej glebie bogatej w próchnicę. Preferują umiarkowaną wilgotność. Są całkowicie mrozoodporne. Dla obfitego kwitnienia przyda się zasilanie nawozem wieloskładnikowym lub organicznym, wczesną wiosną oraz tuż przed kwitnieniem. Aby uniknąć pokładania się kwiatów, piwoniom przyda się podpora w formie obręczy.
.
- Georginie
Babcine kwiaty w ogrodzie koniecznie muszą uwzględnić dalie ogrodowe (Dahlia x cultorum), inaczej georginie. Kwitną od lipca aż do przymrozków (najobficiej wczesną jesienią), we wszystkich kolorach oprócz niebieskiego. W zależności od budowy kwiatostanów ich odmiany podzielono na dalie pojedyncze, kołnierzykowe, anemonowe, peoniowe, kuliste, dekoracyjne, pomponowe, kaktusowe, półkaktusowe, storczykowe i grzybieniowe. Najniższe mają niecałe 30 cm wysokości, najwyższe dorastają do ok. 1,5 m. Te ostatnie mogą wymagać podparcia, np. podwiązania do tyczki. Ciekawostką są odmiany o (prawie) czarnych liściach. Dalie to rośliny bulwiaste. Ich bulwy sadzi się do gruntu w połowie maja. Preferują słońce, ale tolerują półcień. Najlepiej czują się w przepuszczalnej, umiarkowanie wilgotnej glebie wzbogaconej kompostem. Zakwitną szczególnie obficie, jeśli miesiąc po posadzeniu zasilisz je dawką nawozu bogatego w fosfor i potas, tj. do roślin kwitnących. Uważaj, by podczas podlewania nie moczyć ich liści, inaczej mogą zacząć chorować.
.
Natomiast o hydroterapii w ogrodzie oraz jej zaletach, przeczytasz w tym cyklu na blogu.
.
- Niezabudki
Niezapominajka leśna (Myosotis sylvatica) i jej mieszańce od końca kwietnia do czerwca tworzą poduchy drobnych błękitnych kwiatów z żółtymi oczkami. Roślina osiąga 15-40 cm wysokości, oprócz typowo niebieskich istnieją odmiany o białych i różowych kwiatach. To krótkowieczna bylina, uprawiana zwykle jako roślina dwuletnia. Łatwo sama się rozsiewa. Kupione lub zebrane nasiona wysiewa się na przełomie czerwca i lipca w skrzynkach lub na rozsadniku, a wczesną jesienią przesadza młode rośliny na stałe miejsca. Zakwitną kolejnej wiosny. Niezapominajka jest tolerancyjna, ale najdłużej i najobficiej kwitnie w miejscach lekko ocienionych, w stale lekko wilgotnej, ale przepuszczalnej glebie bogatej w próchnicę. Jest całkowicie mrozoodporna, ale wrażliwa na choroby grzybowe. Jej wadą jest utrata atrakcyjności po kwitnieniu.
.
- Marcinki
Jesienne astry to odmiany pochodzące głównie od astra nowobelgijskiego (Aster novi-belgii), nowoangielskiego (Aster novae-angliae) i krzaczastego (Aster dumosus). Dawniej nazywano je marcinkami ze względu na późny termin kwitnienia, przypadający od końca sierpnia do listopadowych przymrozków. To jedne z ostatnich kwiatów, jakie można podziwiać w Dniu Świętego Marcina, czyli 11 listopada. Z kolei łacińska nazwa oddaje wygląd kwiatostanów, przypominających gwiazdki. Odmiany kwitną na fioletowo, niebiesko, różowo, czerwono i biało, osiągają od 30 cm do 1,5 m wysokości. Potrzebują słonecznego miejsca i stale lekko wilgotnej gleby bogatej w próchnicę. Wskazane jest coroczne nawożenie kompostem lub nawozem wieloskładnikowym do roślin kwitnących.
.
9. Floksy
Płomyk wiechowaty (Phlox paniculata) od czerwca wznosi na sztywnych łodygach gęste wiechy kwiatów w gamie różu, purpury, bieli, czerwieni po delikatny fiolet. Pięknie wyglądają na rabatach i w wazonie. Rośliny przycięte i nawiezione tuż po kwitnieniu powtórzą je wczesną jesienią. Wysokość karłowych odmian zaczyna się od 40 cm, najwyższe dorastają do 1-1,2 m. To w pełni mrozoodporna bylina. Lubi miejsca półcieniste lub słoneczne, wymaga żyznej, bogatej w próchnicę gleby, przepuszczalnej, ale jednocześnie stale wilgotnej. W zbyt ubogim, suchym podłożu staje się podatna na choroby i szkodniki.
.
- Margerytki
Jastrun właściwy (Leucanthemum vulgare), nazywany popularnie margerytką, to bylina znana z łąk. Od czerwca do początku sierpnia rozwija białe kwiatostany z żółtym płaskim koszyczkiem w centrum, podobne do kilkukrotnie powiększonego rumianku. Dorasta do 40-100 cm, zależnie od warunków danego stanowiska. W ogrodzie sprawdzi się na rabatach, jako element łąki kwietnej lub kwitnąca kępa na trawniku. Świetnie nadaje się do bukietów. Kocha słońce, ale poradzi sobie w lekkim półcieniu. Może rosnąć w każdej przepuszczalnej glebie. Wiosenna dawka kompostu wystarcza za całe nawożenie: w zbyt zasobnym podłożu tworzy mnóstwo liści, a mało kwiatostanów. Jest w pełni mrozoodporny i nie boi się suszy.
.
Podsumowując
Babcine kwiaty są kolorowe i wyraziste, większość z nich pięknie pachnie i nadaje się do wazonu. Są niezastąpione w ogrodzie zaprojektowanym w rustykalnym stylu, a zaskakująco dobrze pasują również do romantycznych i nowoczesnych. Na powyższej „złotej dziesiątce” ich lista się oczywiście nie kończy: w babcinym ogródku powinny znaleźć się również orliki, konwalie, bodziszki, firletki, cynie, tulipany… Lista mogłaby się ciągnąć w nieskończoność. Może Ty coś do niej dodasz?
