Choroby róż to częsty problem. Poznaj ich objawy, sprawdź, jak im zapobiegać i jak je zwalczyć.
Róże to prawdziwy fenomen! To najdłużej kwitnące krzewy uprawiane w naszym klimacie: gdy niczego im nie brakuje, róże potrafią rozwijać kwiaty nieprzerwanie od późnej wiosny do przymrozków.
Wbrew pozorom wymaganie róż są niewygórowane, a pielęgnacja dosyć prosta.
Jest jedno ale: róże ogrodowe są podatne na mszyce i choroby grzybowe (na szczęście nie wszystkie odmiany, ale do tego przejdę za chwilę). O tym, jak zwalczyć mszyce na różach, pisałem w tym poście. Tym razem wezmę pod lupę choroby róż.
.
Choroby róż – co dolega Królowej Kwiatów?
Najczęstsze choroby róż są powodowane przez patogeny grzybowe. Pierwsze objawy można dostrzec na liściach, dlatego staraj się na bieżąco lustrować swoje różane krzewy i w razie potrzeby natychmiast reagować. Chorobom grzybowym sprzyja wilgotna pogoda i temperatura ok. 20-25 ˚C. Jeśli wiosna była deszczowa i ciepła, problemy mogą zacząć się już od maja.
Czarna plamistość róży
Czarna plamistość róży jest wywoływana przez grzyb Diplocarpon rosae. Według ekspertów jest to najgroźniejsza choroba róż gruntowych. Zgodnie z nazwą, podstawowym objawem są ciemnobrunatne lub czarne plamy na liściach róży. Plamy stopniowo się powiększają i zlewają ze sobą, porażone liście żółkną i przedwcześnie opadają. Nagie, bezlistne pędy są wątpliwą ozdobą. Różany krzew wyczerpany walką z chorobą łatwiej przemarza zimą, a w sezonie znacznie słabiej kwitnie.
Rdza róży
Rdza róży jest wywoływana przez grzyby z rodzaju Phragmidium. Charakterystycznym objawem są pomarańczowe plamki i grudki na spodniej stronie liści, na ogonkach liściowych i młodych pędach. Latem plamki na dolnej stronie liści zmieniają się w grudki rdzawego, pylistego nalotu, a w pełni sezonu widoczne stają się czarne skupiska zarodników grzyba. Silnie porażony krzew wygląda jak „zardzewiały”, jedynie najmłodsze liście są zielone, reszta pokrywa się rudym nalotem, żółknie i przedwcześnie opada. Efekt jest łatwy do przewidzenia: róża słabo kwitnie, jej wzrost ustaje, a zimą wzrasta ryzyko przemarznięcia.
Mączniak prawdziwy róży
Mączniak prawdziwy róży jest wywoływany przez grzyb Sphaerotheca pannosa var. rosae. Podstawowe objawy to biały nalot na liściach, młodych pędach i pąkach kwiatowych, pozwijane brzegi liści, deformacje różnych organów i zahamowany wzrost. Kwitnienie ustaje, pąki więdną i opadają, róża już z daleka wygląda fatalnie. Grzybnia mączniaka zimuje na pąkach róż, więc raz zainfekowane krzewy, bez ochrony chemicznej będą chorować co roku. Infekcji sprzyja przenawożenie róż azotem.
.
Choroby róż – jak ich uniknąć?
Lepiej zapobiegać niż leczyć – to podstawowa zasada walki z chorobami róż.
- Uprawiaj odmiany odporne na choroby grzybowe – Pod tym względem najlepiej sprawdzają się róże ADR, czyli odmiany wyróżnione certyfikatem Ogólnego Niemieckiego Badania Nowych Odmian Róż, świadczącym o żelaznym zdrowiu i niezawodności. Więcej na ich temat przeczytasz w tym poście.
- Nie sadź róż zbyt gęsto – nadmierne zagęszczenie róż sprzyja rozprzestrzenianiu się chorób
- Unikaj moczenia liści – Podlewaj glebę, starając się nie moczyć rośliny. Wilgoć sprzyja chorobą grzybowym. Zarodniki patogenów są zwykle przenoszone w kroplach wody: podczas podlewania lub opadów deszczu.
- Usuwaj porażone liście – Starannie wypatruj objawów chorób i na bieżąco obrywaj porażone liście i inne organy zaatakowane przez patogen.
- Wygrab opadłe liście – Zarodniki większości patogenów grzybowych (m. in. plamistości i rdzy) zimują na opadłych liściach, dlatego ich dokładne wygrabianie to klucz do opanowania choroby.
- Przycinaj – coroczne cięcie, w tym prześwietlanie wnętrza krzewu, umożliwia niezakłócony ruch powietrza. Dzięki temu liście szybciej obsychają, co hamuje rozwój chorób grzybowych.
- Dbaj o róże – regularnie podlewane, prawidłowo nawożone i odchwaszczane krzewy mają więcej sił do walki z patogenami.
- Stosuj biologiczne stymulatory – oprysk ekologicznymi środkami na bazie naturalnych wyciągów roślinnych stymuluje wzrost roślin oraz zwiększa odporność na choroby róż.
.
Jak zwalczyć choroby róż?
Jeśli róża już uległa silnemu porażeniu, na profilaktykę jest za późno i trzeba sięgnąć po cięższą amunicję. Arsenał środków przeciwko chorobom grzybowym róż jest bogaty i różnorodny: od ekologicznych środków grzybobójczych: wyciągów roślinnych, m. in. z cytrusów, czosnków i ziół, zawiesin lecytyny i olejów roślinnych oraz szczepionek niepatogenicznych bakterii lub grzybów, przez proste preparaty na bazie siarki lub miedzi, po silne fungicydy zawierające substancje z grupy triazoli, strobiluryn, chloronitryli, piramidyn oraz pochodnych kwasu karbaminowego.
Spokojnie – nie musisz zapamiętywać tych skomplikowanych nazw. W sklepach ogrodniczych silne środki ochrony roślin są wydawane wyłącznie przez pracowników, którzy doradzą Ci odpowiedni preparat grzybobójczy na choroby róż. Natomiast nawet najsilniejszy fungicyd nie pomoże, jeśli zastosujesz go nieprawidłowo. Dlatego przygotowałem krótki instruktaż, jak przeprowadzić oprysk na choroby róż.
.
Oprysk na choroby róż krok po kroku
Krok 1 – Oczyść różany krzew z liści porażonych przez chorobę. W ten sposób usuniesz potencjalne źródła wtórnej infekcji oraz zmniejszysz powierzchnię do oprysków.
Krok 2 – Sprawdź prognozę pogody: nie ma sensu brać się za opryski, jeśli po kilku godzinach preparat zostanie spłukany przez ulewę. Zawsze wykonuj opryski przy bezwietrznej, bezdeszczowej pogodzie, gdy w najbliższym czasie nie są zapowiadane opady deszczu. Wykonaj oprysk pod wieczór lub w pochmurny, ale suchy dzień. Nigdy w pełnym słońcu! Terminy oprysków zależą od temperatury: zabiegi z zastosowaniem fungicydów można rozpocząć przy minimum 10˚C. Jeśli choroby grzybowe nękały róże w poprzednim sezonie, warto wykonać profilaktyczny oprysk wczesną wiosną. Pamiętaj o zasadach BHP: jeśli do oprysków stosujesz chemiczne środki ochrony roślin, załóż maseczkę, rękawice oraz odzież ochronną!
Krok 3 – Przygotuj roztwór do oprysków wg zaleceń producenta. Fungicydy są sprzedawane w formie sproszkowanych lub płynnych koncentratów, które trzeba rozcieńczyć odpowiednią ilością wody. Nigdy nie stosuj stężenia większego niż zalecane – zamiast pomóc roślinie, mógłbyś ją w ten sposób „dobić”.
Krok 4 – Jak najdokładniej pokryj całą roślinę cieczą roboczą (czyli roztworem fungicydu). Dokładność ma priorytetowe znaczenie w przypadku ekologicznych preparatów, które w przeciwieństwie do chemicznych fungicydów działają powierzchniowo. Syntetyczne środki ochrony roślin z reguły wnikają w tkanki roślinne i krążąc wraz z sokami, docierają do wszystkich organów rośliny. Niemniej im dokładniej opryskasz roślinę, tym działanie preparatu będzie szybsze i skuteczniejsze. Staraj się omijać kwiaty i częściowo rozwinięte pąki – preparaty mogą powodować nieestetyczne przebarwienia na płatkach.
Krok 5 – Zależnie od stopnia porażenia, powtórz oprysk fungicydem po 7-14 dniach. Zwykle do zwalczenia lub przynajmniej opanowania choroby, konieczna jest seria co najmniej 3-4 oprysków, wykonywanych w regularnych odstępach czasu.
.
Czym zrobić oprysk?
W pełni sprawny, wysokiej jakości opryskiwacz to sprzęt niezbędny w każdym ogrodzie. Bez niego nie ma mowy o prawidłowym wykonywaniu oprysków. Już od lat liderem na rynku profesjonalnych opryskiwaczy jest marka Kwazar, z której produktów regularnie korzystam. Jak dotąd, nigdy się na nich nie zawiodłem, więc mogę Ci je z czystym sumieniem polecić.
Jeśli zmierzasz opryskać niewielki krzew, np. pojedynczą różę wielkokwiatową, miniaturową lub rabatową, wystarczy ci mały, ręczny opryskiwacz, taki jak Venus Super 360 albo Feeria.
Natomiast mało kto jest w stanie poprzestać tylko na jednej róży, a opryskiwanie całego rozarium małym, ręcznym opryskiwaczem byłoby zbyt czaso- i pracochłonne. Zresztą, nawet pojedyncza róża parkowa lub pnąca, ze względu na spore gabaryty, wymaga zastosowania dużego opryskiwacza z lancą, umożliwiającą dotarcie do wysoko położonych i trudno dostępnych części rośliny. Takiego jak Orion Super marki Kwazar.
Szczegóły budowy opryskiwacza Orion Super opisałem dokładnie w tym poście. Tym razem podkreślę tylko, dlaczego wybrałem właśnie ten model do oprysków na choroby grzybowe róż.
- Duża pojemność zbiornika (3,6,9 lub 12 litrów) – oczywiście nie trzeba rozrabiać od razu np. 6 litrów preparatu, niemniej taka możliwość przydaje się, gdy masz w ogrodzie spore rozarium, a także gdy chcesz wykonać oprysk drzew owocowych lub trawnika.
- Długa lanca – umożliwia dotarcie do trudno dostępnych miejsc. Dzięki temu można wykonać oprysk róży pnącej bez korzystania z drabiny.
Nawiasem mówiąc, opryskiwacz Orion Super łączy się z wieloma wymiennymi końcówkami, przeznaczonymi do różnych typów oprysków (punktowych, powierzchniowych, wykonywanych z mniejszej lub większej odległości).
- Praktyczny lejek ułatwiający nalewanie cieczy roboczej lub uzupełnianie opryskiwacza wodą, a także czyszczenie.
- Szeroki pas naramienny zapewniający pełen komfort podczas wykonywania oprysków oraz wygodne przenoszenie opryskiwacza.
.
Podsumowując
Choroby róż da się opanować! Najważniejsza jest szybka reakcja, natychmiast po dostrzeżeni pierwszych objawów choroby. Im we wcześniejszym stadium infekcji rozpoczniesz zwalczanie patogenu, tym łatwiej i przy użyciu mniej inwazyjnych środków, uda Ci się go pokonać. Jednak niezależnie od tego, czy dokonujesz oprysków ekologicznymi preparatami na bazie naturalnych substancji, czy profesjonalnymi fungicydami typu „sama chemia, ale działa”, niezbędny jest odpowiedni opryskiwacz.
Bez niego trudno cokolwiek zrobić, a już tym bardziej skutecznie walczyć z chorobami róż czy innych roślin.
.
.
Post we współpracy z marką Kwazar
