Kąsająca armia małych intruzów to nawracający problem uprzykrzający życie nie tylko ogrodnikom. Jak zwalczyć mrówki szybko, skutecznie, bez szkody dla środowiska i roślin ogrodowych? I czy w ogóle da się to zrobić?
Mrówki w ogrodzie to temat budzący wiele kontrowersji. W naturze są pożyteczne, ale dom i taras to zupełnie inna sprawa. Mało kto ucieszy się z ich obecności na swojej posesji, bo zachowują się jak wyjątkowo antypatyczni współlokatorzy. Nie oznacza to jednak, że zawsze i wszędzie należy je zwalczać.
.
Czy mrówki są pożyteczne?
Pod wieloma względami tak:
- Działają jak naturalna brygada porządkowa. Oczyszczają zasiedlony teren z martwej materii organicznej, np. szczątków zwierząt czy rozkładających się resztek roślinnych.
- Zwalczają niektóre szkodniki – najchętniej polują na larwy. Ich łupem padają m. in. gąsienice, pędraki, drutowce, opuchlaki i młode ślimaki.
- Użyźniają glebę – mrówcza brygada zaciąga upolowaną „zwierzynę” do mrowiska, gdzie urządzana jest wspólna uczta. To samo dotyczy „zbiorów”, np. nasion. W przyrodzie nic nie ginie – wydalone resztki pokarmowe wzbogacają podłoże w minerały cenne dla roślin, takie jak azot, fosfor, w łatwo przyswajalnych formach.
- Napowietrzają glebę – mrówcze korytarze tworzą podziemną sieć wentylacyjną, rozluźniającą strukturę gleby.
- Rozsiewają nasiona – mrówki zbierają nasiona jako pokarm, ale podczas transportu część z nich gubią. W ten sposób pomagają się rozsiać takim roślinom jak ciemiernik, czosnek niedźwiedzi, przylaszczka czy fiołek wonny. Zjawisko rozsiewania nasion przez mrówki nosi nazwę „myrmekochoria”. Co ciekawe, rośliny celowo zachęcają mrówki do tego rodzaju współpracy, wykształcając tzw. elajosomy, czyli specjalne wyrostki bogate w tłuszcze i cukry, wabiące łakome mrówki.
.
Czy mrówki są szkodliwe?
W niektórych miejscach i sytuacjach zdecydowanie tak:
- Niszczą plony – mrówki wygryzają dziurki w owocach i warzywach. Z pozoru to drobny problem, w końcu ile może zjeść mała mróweczka? Niestety, po pierwsze mróweczek są tysiące, a po drugie spowodowane przez nie uszkodzenia stanowią wrota dla bakterii i zarodników grzybów. Efekt to błyskawiczne gnicie owoców. Poza tym, chwila nieuwagi i wraz ze świeżo zerwaną truskawką do Twoich ust trafi mrówka. Ałaaaaa!
- Kradną nasiona – mrówki traktują świeżo wysiane nasiona jak pożywny pokarm. Nie uznają praw własności, więc zamiast kiełkować na grządkach lub przyszłym trawniku, materiał siewnych trafia do mrowiska.
- Hodują mszyce – pluskwiaki wysysające soki roślinne wydalają słodką spadź, uwielbiana przez mrówki. Te sprytne owady traktują mszyce jak dojne krowy! Bronią ich przed drapieżnikami, a czasem nawet przenoszą po kilka szkodników na kolejne rośliny, jako zarzewie nowej hodowli. Wszystko po to, by móc „wydoić” jak najwięcej swojej ulubionej słodyczy.
- Rozsiewają chwasty – nie tylko rośliny ozdobne przystosowały się do myrmekochorii. Mrówki rozsiewają również nasiona chwastów, takich jak glistnik jaskółcze ziele i jasnota purpurowa.
- Uszkadzają korzenie roślin – mrówki podgryzają korzenie i bulwy, a co gorsza wyjątkowo chętnie budują mrowiska w obrębie systemu korzeniowego drzew i krzewów, nieuchronnie go uszkadzając. Taka roślina w najlepszym razie ulegnie znacznemu osłabieniu, w najgorszym po prostu uschnie.
- Wysuszają glebę – gdy inwazja mrówek rozprzestrzeni się na danym terenie, sieć korytarzy nie tyle napowietrza, co wysusza glebę. Usychające kępki trawy na trawniku? Malutkie kopczyki na powierzchni jasno wskazują winowajcę.
- Niszczą drewno – niektóre gatunki mrówek chętnie zakładają gniazda w drenie, w tym w meblach ogrodowych, ogrodzeniach i drewnianych elementach małej architektury.
- Gryzą – mrówki potrafią dotkliwie pokąsać. Zwykle ich jad może wywołać ból, obrzęk i zaczerwienienie, a u osób uczulonych poważniejsze następstwa. Konkretne objawy i ich nasilenie zależy od gatunku mrówki. Z reguły małe mróweczki powodują większy ból niż duże, a czerwone kąsają dotkliwiej niż czarne i są bardziej bojowo nastawione.
Jak widzisz, mrówki mają swoje dobre i złe strony. „Punkt widzenia zależy od punktu siedzenia” – w tym przypadku od punktu siedzenia mrówek. Pytanie nie powinno więc brzmieć „Czy trzeba zwalczać mrówki?” ale „gdzie”, „kiedy” ich zwalczanie jest uzasadnione.
.
Gdzie zwalczać mrówki?
Oczywiście nie namawiam Cię do bezwzględnego zwalczania mrówek niezależnie od lokalizacji. Jednak moim zdaniem w pewnych miejscach obecność armii owadzich intruzów jest szczególnie niepożądana.
- W domu – tego raczej nie trzeba tłumaczyć. Chciałbyś mieć mrowisko w fotelu albo spiżarni? No właśnie.
- Na tarasie, balkonie i patio – mrówki chętnie dobierają się do wszelkich wiktuałów, wchodzą do butów i części odzienia, osiedlają się w, koszach i wszelkich sprzętach pozostawionych na tarasie. Gdy zechcesz zrelaksować się na leżaku z obiciem z gąbki, może się okazać, że mebel ma już lokatorów.
- W altanie ogrodowej – powód jest identyczny, jak w przypadku tarasu.
- W szklarni – mrówki często zakładają gniazda w doniczkach i bardzo im się podobają cieplarniane warunki panujące w szklarni. Jeśli zdecydowałeś się na uprawę warzyw w pojemnikach, ale nie wyprosisz dzikich lokatorów ze szklarni, nie zdziw się, jeśli w doniczce z usychającym ogórkami zamiast korzeni warzywa znajdziesz mrowisko.
- W warzywniku i jagodniku – szanse, że mrówki osiedlą się bezpośrednio na grządkach, są znikome – przynajmniej jeśli regularnie podlewasz uprawy. Wilgotne, często nawadniane obszary są zdecydowanie poza sferą ich zainteresowań kolonizatorskich. Co innego najbliższe otoczenie, np. ścieżka tuż przy ogródku użytkowym albo drewniana rama podwyższonego zagonu (jeśli masz warzywnik betonowy, to ostatnie Cię nie dotyczy ?)
- Na ścieżkach i nawierzchniach – mrówki szczególnie upodobały sobie piaskowe spoiny w kostce brukowej. Nikomu nie wadzą? Do momentu, aż wejdą Ci do buta.
.
Gdzie nie zwalczać mrówek?
Ogród jest częścią przyrody, zwłaszcza jeśli jest duży i uprawiany w zgodzie z naturą. W rzadziej uczęszczanych częściach posesji i na naturalistycznych rabatach możesz urządzić mrówczy rezerwat. Mimo wszystko trzymaj rękę na pulsie: wraz ze wzrostem populacji mrówki nabierają apetytu na kolejne podboje terytorialne. Niespodziewania mrowisko przy kompostowniku może założyć swoją ambasadę tuż przy tarasie.
Z oczywistych względów możesz toczyć wojnę z mrówkami wyłącznie na Swoim terenie. Poza granicami posesji to one są u siebie, nie Ty. Zostaw je w spokoju, nawet, jeśli urządziły sobie mrowisko pod Twoją ulubioną ławką w parku.
.
Kiedy zwalczać mrówki?
Ideałem byłoby rozpocząć zwalczanie mrówek na początku sezonu, zanim ich armia zdąży odnowić szeregi przetrzebione po zimie. Reaguj od razu, czyli gdy tylko zauważysz ich obecność w miejscu, w którym są zdecydowanie niemile widziane. Im wcześniej podejmiesz skuteczne środki zaradcze, tym łatwiej uda Ci się opanować inwazję i zużyjesz do tego mniejszą ilość proszku na mrówki.
Dlaczego akurat proszku na mrówki? Bo działa. Tymczasem skuteczność ziołowych preparatów i roślin (teoretycznie) odstraszających mrówki jest w praktyce znikoma. Przykład? Podobno lawenda odstrasza mrówki, tymczasem przy tym dorodnym okazie pojawiło się spore mrowisko.
.
Jak zwalczyć mrówki szybko i skutecznie?
Odpowiedź jest jedna: Proszek na mrówki BROS. To profesjonalny preparat przeznaczony do zwalczania mrówek i ich gniazd w pomieszczeniach lub ich bezpośrednim sąsiedztwie: na tarasach, podjazdach, ścieżkach, w altanach, itp.
Ważne, by stosować proszek na mrówki z głową. Częstym błędem jest sypanie nim gdzie popadnie. To bez sensu! Jeśli zabieg ma przynieść spodziewane rezultaty, zacznij od zwiadu. Poznaj swojego wroga: zapamiętaj trasy, którymi maszerują mrówcze armie i zlokalizuj ich kwaterę główną. Gdy ustalisz powyższe fakty, zastosuj proszek dokładnie tam, gdzie zadziała najskuteczniej: rozsyp ok. 10 g proszku na ścieżkach wędrówek mrówek lub bezpośrednio na mrowisko. Szybko zauważysz, że mrówki zaczną skrzętnie zbierać granulki preparatu i wnosić zatruty poczęstunek do mrowiska. Na zgubę swoja i całej kolonii: zginą po ok. 24 h od zastosowania środka. Jeśli pozostaną niedobitki albo wiatr czy deszcz przemieściły proszek z dala od „celu”, powtórz zabieg. Alternatywnie możesz rozpuścić ok. 40 g proszku na mrówki w 0,5 l wody, porządnie wymieszać i zalać roztworem mrowisko.
.
Zanim przejdziemy dalej, wspomnę że marka Bros jest jednym z Partnerów 8 sezonu projektu “Busem przez polskie ogrody”. A to oznacza, że jeśli zaprosisz mnie do swojego ogrodu, w prezentach od Partnerów, otrzymasz również pokazane w poście produkty.
@zogrodemnaty PREZENTY 🎁 DLA OGRODNIKÓW- zgłoś swój ogród do 8 sezonu projektu „Busem przez polskie ogrody” 🚘 i odbierz pakiet upominków od Partnerów ❗️ #ogrody #zogrodemnaty #piękneogrody #konkurs #prezenty #nagrody #prezentydlaogrodników #inspiracjeogrodowe #2025 #ogród
♬ Fun guitar songs for Youtube, commercials, etc.(899019) – Lyrebirds music
.
Dlaczego mrówki traktują sproszkowany preparat jak prezent od losu? Bo proszek na mrówki Bros nie odstrasza mrówek: przeciwnie, wabi je, a potem zatruwa. I dobrze, jaki sens byłoby przepłaszać mrówki z jednego końca tarasu na drugi? Zawiera organiczną przynętę pokarmową zaprawioną permetryną oraz geraniolem. Nawiasem mówiąc, geraniol występuje m. in. w liściach pelargonii, a permetryna jest składnikiem leków przeciwpasożytniczych dostępnych w aptekach. Co ważne, proszek na mrówki jest nieszkodliwy dla roślin i nawierzchni. Możesz go śmiało stosować na tarasach, podjazdach, ścieżkach i w altanach, a nawet w pomieszczeniach.
.
Podsumowując
Jak zwalczyć mrówki skutecznie? Czy zwalczanie mrówek w ogrodzie ma sens? Ma, ale w konkretnych miejscach. Tak czy inaczej nie ma sensu toczyć długotrwałej i wieloetapowej kampanii wojennej przeciwko mrówkom, skoro możesz sypnąć proszkiem na mrówki Bros gdzie trzeba i mieć problem z głowy już po jednym zabiegu.
PS. Pamiętaj: proszek na mrówki Bros to produkt biobójczy, więc używaj go ostrożnie i ściśle według etykiety z zaleceniami producenta. Przeczytaj ją uważnie, a unikniesz błędów i niepotrzebnych nerwów.
.
.
Post we współpracy z marką Bros
- Skuteczny sposób na nornice w ogrodzie - 30 marca 2025
- Zamiast „winter sowing”: ozimina i wiosenny siew pod włókniną – wczesne warzywa dla niecierpliwych - 28 marca 2025
- Jak zwalczyć mrówki skutecznie i humanitarnie? - 27 marca 2025