Czym okryć rośliny przed mrozem? Kiedy to zrobić? Które rośliny trzeba okrywać? Odpowiedzi znajdziesz w tym poście.
Okrywanie roślin na zimę ma sens nie tylko w przypadku egzotyków. Z drugiej strony, przeprowadzone nieprofesjonalnie, przynosi więcej szkody niż pożytku. Dlatego przygotowałem dla Ciebie krótki poradnik, jak zabezpieczyć rośliny na zimę bez pomyłek i niepowodzeń.
.
Dlaczego warto okrywać rośliny na zimę?
Okrywanie roślin na zimę to kluczowy zabieg nie tylko z powodu mrozu. O tej porze roku równie niebezpieczne bywają inne czynniki – nie tylko atmosferyczne! Co zagraża roślinom zimą?
Mróz
To najbardziej oczywisty czynnik. Bardzo niska temperatura uszkadza tkanki roślin. W efekcie ich liście, pędy oraz inne organy kolejno więdną, żółkną lub brązowieją, wreszcie czernieją i opadają. Najszybciej przemarzają niezdrewniałe pędy oraz młode, cienkie gałęzie, jednak skrajny mróz, poniżej -25°C, może spowodować nawet pękanie kory i konarów dużych drzew.
.
Warto wiedzieć
Polski rekord termiczny to –41,0 °C odnotowane w 1940 roku w Siedlcach. Dość dawno? Owszem, ale w 2022 roku było niemal równie zimno – w Nowym Targu temperatura spadła do –35,8 °C. Pomimo globalnego ocieplenia w całym kraju nadal zdarzają się mrozy poniżej -20 °C.
Na obszarze Polski klimat jest zróżnicowany, więc to, jak zimno może być zimą, zależy od tego, gdzie mieszkasz. Punkt widzenia zależy od punktu siedzenia ? Na podstawie średniej rocznej temperatury minimalnej meteorolodzy dzielą obszar kraju na kilka stref (od najzimniejszej 5B po najcieplejszą 7b), ale to temat na osobny wpis. Mówiąc w uproszczeniu, najzimniej jest na północnym wschodzie, a najcieplej na południowym zachodzie. Znaczenie ma również wysokość nad poziomem morza: w górach jest chłodniej niż na nizinach.
.
Przymrozki
Nagły spadek temperatury po okresie odwilży bywa zabójczy dla roślin wybudzonych z zimowego snu. Szkody są czasem gorsze niż po przejściu siarczystych mrozów! Przymrozki są groźne zarówno wiosną czy na przedwiośniu, jak i jesienią, jeśli zaskoczą rośliny przed zakończeniem wegetacji. Więcej na temat przymrozków i jak zabezpieczyć przed nimi rośliny przeczytasz tutaj.
.
Wiatr
Silny, mroźny wiatr łamie i wygina rośliny, a do tego działa wysuszająco. Jest szczególnie groźny dla roślin zimozielonych. Nie zasypiają, nawet zimą fotosyntezują i potrzebują wody. Niestety, nie mogą jej pobrać z zamarzniętej gleby. Wysuszające działanie wiatru wzmaga ich pragnienie. Co więcej, gatunki wiecznie zielone nie tracą liści czy igieł, więc mają większą powierzchnię na którą wiatr może napierać.
Słońce
Ostre słońce może wybudzić rośliny z zimowego snu, przez co staną się bardziej podatne na uszkodzenia mrozowe. Do tego wysusza rośliny zimozielone równie skutecznie jak wiatr.
Śnieg
„Biały puch” jest zaskakująco ciężki. Zwłaszcza, gdy z czasem zmieni się w mokrą lub zlodowaciała masę na gałęziach, czyli okiść. Pod jego ciężarem odkształcają się rośliny zimozielone i wylegają krzewinki. Powoduje łamanie gałęzi, pękanie koron szczepionych drzewek, a nawet wykroty całych drzew o szerokich konarach.
Brak śniegu
Paradoks? Poniekąd. Biała pierzynka to naturalna ochrona przed mrozem dla niskich roślin, a także korzeni i nasady pędów drzew i krzewów. To dlatego w bezśnieżne zimy byliny łatwiej wymarzają, a cały ogród w kolejny sezonie staje się wrażliwszy na suszę. W końcu to korzenie pobierają wodę.
Lód
Zdarza się, że po gwałtownych roztopach ogród tonie w wodzie. Powrót mrozu skuwa go lodem, który odcina roślinom dostęp tlenu. Jeśli nie zdążyły wybudzić się z hibernacji, są stosunkowo bezpieczne. Ale jeśli odwilż była dłuższa i wegetacja ruszyła, może być kiepsko.
Zwierzęta
Zimą leśne zwierzęta lubią podgryzać korę i pędy młodych drzewek w ogrodach wiejskich lub położonych na skraju miasta. Okrywanie roślin na zimę znacznie im to utrudnia, zwłaszcza, jeśli zastosujesz specjalne osłony sadownicze.
.
Jakie rośliny trzeba okrywać na zimę?
Okrywanie roślin na zimę nie zawsze jest konieczne. Starsze, dobrze zadomowione i w pełni zdrowe rośliny pochodzące z naszej strefy klimatycznej nie boją się mrozu. Cała reszta może wymagać okrycia. Co drży ze strachu przed zimnem?
- Gatunki ciepłolubne, sprowadzone z cieplejszych stref klimatycznych. Do „zmarzluchów” należą m. in. judaszowce, dereń kwiecisty i kousa, kielichowiec, lagerstroemia, hortensja ogrodowa i piłkowana,aukuba, albicja, figowiec, klon palmowy, tulipanowiec i niektóre magnolie. A także typowe egzotyki – więcej na ich temat przeczytasz tutaj.
- Młode rośliny o świeżych, miękkich pędach.
- Niedawno posadzone rośliny, które nie zdążyły się dobrze zakorzenić w nowym miejscu.
- Rośliny szczepione, np. pienne róże. Miejsce szczepienia jest szczególnie wrażliwe na przemarzanie. Uwaga: miejsce szczepienia może znajdować się tuż nad ziemią. To głównie z jego powodu stosuje się kopczykowanie róż i drzewek owocowych.
- Rośliny zimujące w pojemnikach.
- Rośliny osłabione, które w sezonie chorowały lub zmagały się z inwazją szkodników.
- Rośliny rosnące na silnie nasłonecznionych, wietrznych stanowiskach.
- Rośliny o płytkim systemie korzeniowym – mogą wymagać dodatkowego ściółkowania na zimę grubą (co najmniej 10 cm) warstwą kory, trocin lub innego materiału. Wiele z nich to krzewy kwasolubne, takie jak różanecznik, pieris czy kalmia.
- Warzywa zimujące w gruncie – w okresach iście syberyjskich mrozów por, jarmuż czy brukselka pozostawione na agonach mogą potrzebować tymczasowej osłony.
.
Kiedy okryć rośliny na zimę?
Nie śpiesz się zanadto! Zbyt wczesne okrywanie roślin na zimę utrudni im wejście w stan hibernacji. Poczekaj, aż temperatura przez kilka dni będzie utrzymywać się poniżej zera. Niektórzy ogrodnicy uznają za sygnał do okrywania przymrozek na poziomie -5°C. Z drugiej strony, jeśli będziesz zanadto zwlekał, okrywanie roślin na zimę może okazać się już niepotrzebne. Martwych roślin nie ma sensu okrywać… A żywych lepiej nie narażać na uszkodzenia mrozowe.
.
Czym okryć rośliny na zimę?
Okrywanie roślin na zimę byle jak i byle czym jest nie tylko bezsensowne, ale wręcz szkodliwe.
Okrycie krzewu kartonem może zadziałać co najwyżej w przypadku jednorazowego nocnego przymrozku. Nigdy nie stosuj nieprzepuszczalnych materiałów, takich jak folia. Rośliny się pod nią zaparzą i podduszą, za to zarodniki patogennych grzybów będą w siódmym niebie. Z kolei zbyt ciężkie materiały chłonące wodę bez odpowiedniego stelażu zniekształcą pokrój krzewów, przygniatają krzewinki, a nawet mogą połamać młode drzewko. W takim razie czym okryć rośliny na zimę?
- Naturalne materiały – słomiane chochoły i gałązki drzew iglastych (tzw. stroisz) to okrywy darmowe i naturalne. Niestety, zawodne. Odcinają dostęp do światła słonecznego, więc nie nadają się dla roślin zimozielonych. Pod słomianym chochołem lubią się kryć gryzonie, takie jak myszy i nornice. Efekty ich zimowego ucztowania bywają gorsze od działania mrozu. Stroisz nadaje się świetnie do okrywania bylin i ziemi w doniczkach z zimującymi roślinami. Niemniej ciężko byłoby zabezpieczyć gałązkami duży krzew albo małe drzewko.
- Coś z niczego – trawa ozdobna związana w chochoł sprawdzi się jako osłona dla swoich własnych korzeni.
- Tekstylia – wełna i filc sprawdzą się jako dodatkowa, wierzchnia warstwa okrywy stosowana w okresach najcięższych mrozów. Przydają się również do zabezpieczania donic i innych pojemników.
- Siatka cieniująca – zabezpiecza rośliny zimozielone przed wysuszającym wiatrem i ostrym słońcem, ale nie chroni przed mrozem.
- Biała agrowłóknina – to idealna zimowa okrywa na rośliny. Oczywiście mam na myśli wyłącznie profesjonalną agrowłókninę, przeznaczoną typowo do zabezpieczania roślin. Musi zapewniać ochronę przed mrozem i wiatrem, a jednocześnie być dobrze przepuszczalna dla wody, powietrza oraz dostatecznie przejrzysta dla światła słonecznego.
.
Ja do okrywania roślin od lat stosuję agrowłókniny Agrimpex i jak dotąd nic mi nie przemarzło. Zimowa agrowłóknina występuje w kilku wersjach:
- Agrowłóknina zimowa w płachtach – Jest uniwersalna. Można ją rozłożyć na grządce, rozciągnąć na pergoli albo dociąć do pożądanych rozmiarów, spiąć lub związać, zmieniając w kaptur ochronny. Agrowłóknina rozpięta na bambusowych tyczkach lub drewnianych kołkach sprawdzi się jako parawan chroniący przed wiatrem i promieniowaniem UV. Włóknina osłaniająca tak naprawdę nie musi być biała: błękitna agrowłóknina wiosenna z technologią Agro Marina niezawodnie chroni przed kaprysami pogody na przedwiośniu.
Na zimę może okazać się zbyt cienka. Najlepsze włókniny zimowe cechuje gramatura 50 g/m2. Dzięki specjalnej strukturze są jednocześnie lekkie, trwałe i skuteczne do osłony roślin przed mrozem.
- Kaptur z agrowłókniny – Gotowy kaptur ochronny na rośliny można nałożyć od razu po wyjęciu z opakowania, jednym płynnym ruchem. Jest dostępny w różnych rozmiarach, więc nie musisz nic związywać, spinać ani przerabiać.
- Zimowy rękaw ochronny – działa tak samo jak kaptur ochronny, ale jest znacznie bardziej wydajny i ekonomiczny. Zimowy rękaw ochronny od Agrimpex jest dostępny w rolkach o długości aż 50 m. Wystarczy do zabezpieczenia wszystkich drzewek i krzewów w dużym ogrodzie albo w kilku mniejszych ogródkach.
.
Jak stosować zimowy rękaw ochronny?
- Rozwiń rękaw i odmierz odpowiednią długość do wysokości danej rośliny. Odetnij przy pomocy zwykłych nożyczek.
- Nałóż rękaw ochronny na roślinę. Zachowaj ostrożność, jeśli drzewko jest silnie rozgałęzione. Stopniowo naciągaj agrowłókninę, aby nie połamać gałązek ani pędów.
- Zwiąż dolną i górną część rękawa. Możesz do tego użyć zwykłego sznurka albo specjalnej Agro opaski.
.
Podsumowując
Okrywanie roślin na zimę ma sens tylko, jeśli użyjesz odpowiednich materiałów. Idealnym rozwiązaniem jest zimowa agrowóknina. Jeśli masz w ogrodzie dużo drzewek i krzewów, zdecydowanie bardziej opłaca Ci się kupić zimowy rękaw ochronny zamiast kilkudziesięciu kapturów. Pilnuj, aby nałożyć zimowe okrywy roślin w odpowiednim terminie.
Uwaga! Okrywanie roślin na zimę to nie panaceum! Wybitnie ciepłolubne gatunki trzeba schować do szklarni, wnieść do ogrodu zimowego albo pomieszczenia.
.
.
Post we współpracy z marką Agrimpex
- Okrywanie roślin na zimę od A do Z - 14 listopada 2024
- Jak odnowić rabatę? Wymiana roślin krok po kroku - 8 listopada 2024
- Zimozielone kompozycje w donicach z betonu - 5 listopada 2024
