W uprawie storczyków kluczowe znaczenie ma właściwe podłoże, które nie może się obyć bez naturalnych składników. Dlatego w tym poście opisałem dla Ciebie organiczne podłoża dla storczyków, ich różne rodzaje i zastosowania.
Storczyki to rekordowo różnorodna grupa roślin, które w naturze rosną w najrozmaitszych warunkach i siedliskach. Jak możesz się łatwo domyślić, storczyk pochodzący z tropikalnego lasu deszczowego, rosnący wśród koron drzew, będzie miał inne wymagania niż storczyk zasiedlający nagie skały wśród górskich ostępów Himalajów. Dlatego decydując się na domową uprawę orchidei, należy gruntownie poznać potrzeby danego gatunku czy odmiany. Zapewniam, że warto, bo storczyki to niebywale piękne, a przy tym wdzięczne rośliny, które prawidłowo pielęgnowane kwitną obficie przez wiele miesięcy bez przerwy.
Phalaenopsis kwitnący w środku zimy to nic niezwykłego.
.
Wracając do wymagań storczyków: większość orchidei to tzw. epifity, które rosną bezpośrednio na innych roślinach (głównie drzewach), ale na nich nie pasożytują. Wykorzystują pnie i konary innych roślin wyłącznie jako podpory, natomiast wodę oraz składniki odżywcze czerpią bezpośrednio z powietrza, w którym unosi się mnóstwo wilgoci i pyłów. Brzmi to skomplikowanie, jednak wbrew pozorom zapewnienie storczykom podobnych warunków jest nie tylko możliwe, ale wręcz stosunkowo proste.
Podstawa to dobór właściwego podłoża do potrzeb konkretnej rośliny. Zresztą dotyczy to również storczyków naziemnych, rosnących w ściółce z opadłych liści, gdzieś w sercu dżungli, a także w rodzimych lasach liściastych i na torfowiskach.
.
Warto wiedzieć
Większość storczyków wymaga przesadzenia mniej więcej raz na dwa lata, a niektóre, zwłaszcza z rodzaju Paphiopedilum, nawet co roku. Ten zabieg staje się niezbędny, gdy dotychczasowe podłoże ulegnie rozkładowi, tzn. gdy stanie się miękkie i jednolite albo gdy storczyk dosłownie „wyrośnie” z doniczki, tzn. gdy korzenie całkowicie wypełnią doniczkę, a kłącza i nowe przyrosty wyrosną daleko poza jej brzegi. W takiej sytuacji pozostaje Ci dobrać właściwe podłoże dla danego storczyka i zabrać się za przesadzanie.
Jak wspomniałem niedawno w tym poście, podłoża dla storczyków z reguły komponuje się z kilku różnych, wzajemnie się uzupełniających składników organicznych i mineralnych. Przeważnie komponenty mineralne stanowią domieszkę, natomiast w składzie podłoża dominują komponenty organiczne. I właśnie na tych ostatnich skupię się tym razem.
.
Podłoża dla storczyków – dlaczego organiczne składniki są niezbędne?
Aby dane podłoże nadawało się do uprawy storczyków, musi posiadać zestaw podstawowych cech. Mianowicie powinno być przepuszczalne, porowate, wolne od patogenów i szkodliwych substancji, a ponadto posiadać trwałą strukturę oraz stabilny odczyn.
Brzmi to poniekąd jak skrócona charakterystyka większości organicznych podłoży dla storczyków, które ponadto jako produkt naturalny są przyjazne środowisku i nie wymagają utylizacji. Składniki mineralne i syntetyczne przeważnie spełniają tylko niektóre z powyższych wymagań, niemniej z wielu względów przydają się jako domieszki do podłoży dla storczyków. Wrócę do tego tematu w innym poście. Tymczasem pora na tytułowe…
.
Organiczne podłoża dla storczyków i ich składniki
Podłoża organiczne lub, mówiąc precyzyjniej, organiczne składniki podłoży do storczyków powstają z części różnych roślin poddanych odpowiedniej obróbce lub działaniu naturalnych procesów. W uprawie storczyków jako samodzielne podłoża lub komponenty mieszanek wykorzystuje się takie składniki jak:
Kora piniowa – jest to kora śródziemnego gatunku sosny, czyli pinii (Pinus pinea). Uwaga, to nie to samo co ogrodnicza kora sosnowa stosowana do ściółkowania rabat, krzewów i młodych drzewek. Tymczasem kora piniowa to gruboziarniste podłoże do epifitów, powszechnie używane w uprawie storczyków. Dzięki luźnej strukturze zapewnia idealne warunki do rozwoju systemu korzeniowego: umożliwia odpływ nadmiaru wody, a jednocześnie chłonie wilgoć, utrzymując ją na odpowiednim poziomie. Zależnie od stopnia rozdrobnienia jako organiczne podłoże dla storczyków stosuje się dwie frakcje:
– kora piniowa gruba, złożona z komponentów o średnicy 40-60 mm
– kora piniowa średnia, złożona z komponentów o średnicy 15-25 mm
Skorupki cedrowe – to mało znany, a przecież bardzo wartościowy organiczny składnik podłoży dla storczyków, również pochodzący od sosny pinii. Konkretnie są to łupiny po orzeszkach piniowych. Doskonale sprawdzają się jako dodatek do podłoży dla storczyków o drobnych korzeniach, takich jak Miltoniopsis, Oncidium i Paphiopedilum.
Chipsy kokosowe – czyli rozdrobnione skorupy orzechów kokosowych. Charakteryzują się dużą pojemnością powietrzną i wodną: są lekkie i przewiewne, a przy tym dzięki porowatej strukturze świetnie absorbują wilgoć, którą następnie stopniowo uwalniają w postaci pary wodnej. Bardzo wolno ulegają rozkładowi, zachowując pożądane właściwości przez kilka lat. Ich odczyn (czyli pH) wynosi w przybliżeniu 6,5, co odpowiada wymaganiom większości storczyków. Chipsy kokosowe są wolne od bakterii i pasożytów, więc nie zagrażają zdrowiu rośliny. Jako komponenty organicznych podłoży dla storczyków, zwłaszcza z rodzajów Paphiopedilum oraz Cymbidium, wykorzystuje się dwie frakcje:
– chipsy kokosowe drobne, o granulacji 5-10 mm
– chipsy kokosowe grube, o granulacji 10-18 mm
Włókno kokosowe – kolejny składnik pozyskiwany z orzechów kokosowych, wykorzystywany jako organiczny dodatek do podłoży dla storczyków. Włókno kokosowe jest lekkie i przewiewne, bardzo wydajnie chłonie wilgoć, a przy tym zapobiega zaleganiu wody oraz zwiększa przepuszczalność podłoża. Posiada trwałą strukturę, więc wolno ulega rozkładowi. Tak jak pozostałe podłoża pozyskiwane z kokosa jest wolne od patogenów oraz posiada odczyn pH 6,5. W uprawie storczyków wykorzystuje się dwa rodzaje włókien kokosowych:
– włókno kokosowe cięte, o długości 1-3 cm
– włókno kokosowe długie (niecięte, o nitkach długości nawet 20-40 cm), stosowane jako dodatek do podłoży, ponadto przydatne w uprawie storczyków bez podłoża, do maskowania drutu przy montażu storczyków na podkładkach lub jako wypełnienie dna w koszykach
Mech torfowiec – naturalny, suszony mech torfowiec (Sphagnum cristatum) o grubych włóknach długości 5-10 cm. Potrafi wchłonąć zaskakująco duże ilości wody, a po nasączeniu bardzo długo utrzymuje wilgotność. Jest sterylny, czyli całkowicie wolny od chorób i szkodników. Mech torfowiec w stanie suchym może być przechowywany latami, jednak po namoczeniu zaczyna się stopniowo rozkładać, a tym samym tracić specyficzne właściwości. Z tego względu torfowiec zastosowany jako organiczne podłoże dla storczyków lub komponent podłoża musi być wymieniany co najmniej raz w roku.
Muszelki wapienne – to produkt dość specyficzny. Muszelki można zaliczyć do komponentów organicznych, ale nie roślinnych. To składnik pochodzenia zwierzęcego, wytwór morskich skorupiaków, a konkretnie ostryg. Rozkruszone muszelki o granulacji 2-5 mm zastosowane jako dodatek wzbogacają podłoże w wapń, podwyższając jego odczyn (pH). Z tego względu są szczególnie zalecane w uprawie Paphiopedilum i innych storczyków wapnolubnych. Przy okazji pokruszone kawałki muszelek są bardzo dekoracyjne, można je również stosować jako ściółkę rozsypywaną na powierzchni podłoża w doniczce.
.
Warto wiedzieć
Ogólna zasada brzmi: im grubsze korzenie ma storczyk, tym mniej rozdrobnione powinno być podłoże. Stąd Phalaenopsis o korzeniach grubych jak kable doskonale radzi sobie w podłożu złożonym głównie z grubej kory piniowej, natomiast Miltoniopsis o cienkich, nitkowatych korzeniach preferuje drobną korę piniową zmieszaną z drobnoziarnistymi materiałami dobrze utrzymującymi wilgoć, takimi jak perlit, pocięty mech torfowiec, a także węglem drzewnym, skorupkami cedrowymi, pokruszonymi muszlami, torfem lub pociętymi włóknami paproci drzewiastej.
.
Podsumowując
W uprawie storczyków kluczowe znaczenie ma dobór właściwego podłoża. Pod żadnym pozorem nie może to być zwykła ziemia do kwiatów, ani tym bardziej gleba z ogrodu. Wszelka prowizorka w stylu zastępowania kory piniowej zwykłą korą sosnową przynosi opłakane skutki. Na szczęście profesjonalne firmy specjalizujące się w produkcji, hodowli i dystrybucji storczyków, oferują bogaty asortyment podłoży dostosowanych do wymagań tej specyficznej grupy roślin. Bez wątpienia można do nich zaliczyć OrchidGarden, firmę, która od wielu lat zajmuje się produkcją oraz importem storczyków botanicznych i mieszańców, a także akcesoriów do ich uprawy. Tylko kupując podłoża dla storczyków od zaufanych dystrybutorów, masz pewność, że otrzymasz produkt najlepszej jakości, wolny od patogenów i szkodliwych substancji oraz posiadający wszystkie pożądane właściwości. Orchidee to prawdziwa arystokracja wśród roślin doniczkowych. Wystarczy na nie spojrzeć, by przyznać, że zasługują na wszystko, co najlepsze!
.
.
Post we współpracy z marką OrchidGarden
