Niebieskie kwiaty zdarzają się znacznie rzadziej niż żółte, białe czy różowe. Ten kolor jest niecodzienny, a przez to szlachetny i elegancki. Płatki w kolorze nieba prezentuje mnóstwo bylin, krzewów i drzew.
Frazeologizm „błękitna krew” można odnieść również do świata roślin. Niebieskie kwiaty to prawdziwa arystokracja – są znacznie rzadziej spotykane niż białe, żółte czy różowe. Kwitnące odcienie błękitu, szafiru i granatu kojarzą się ze szlachetną elegancją, a jednocześnie z czymś tajemniczym. Niebieskie kwiaty to prawdziwe rarytasy, ale przy odrobinie starań da się znaleźć gatunki i odmiany kwitnące od wiosny do jesieni. Dla Twojej wygody zebrałem je w tym poście, ułożone zgodnie z kolejnością kwitnienia.
.
- Szafirek
Nazwa pochodzi od szafirowego koloru drobnych kulistych kwiatów zebranych w gęste grona, naturalnych u szafirka armeńskiego (Muscari armeniacum) i groniastego (Muscari neglectum). Ich ogrodowe odmiany i mieszańce bywają również białe, błękitne, fioletowe lub dwubarwne. Szafirki osiągają zwykle około 20 cm wysokości. Niebieskie kwiaty szafirków pojedynczo nie rzucają się w oczy, za to w większej grupie, np. w formie obwódki, robią ogromne wrażenie. Łatwo rozmnażają się poprzez cebulki przybyszowe oraz nasiona, więc z każdym rokiem stają się coraz liczniejsze. W ogrodzie szafirowe kwiatki pojawiają się w kwietniu i na początku maja, ale w centach ogrodniczych i kwiaciarniach już w lutym i marcu można znaleźć kwitnące szafirki z pędzonych cebulek.
.
Zanim przejdziemy dalej, polecam Ci podręcznik mojego autorstwa “Jak przejść z ogrodem na TY?”.
To prawdziwa gratka nie tylko dla tych, którzy są dumnymi właścicielami ogrodów, działek czy domów, ale i tych, którzy dopiero myślą o ich zakupie lub budowie. W podręczniku odnajdziesz wszystkie odpowiedzi na najbardziej nurtujące Cię pytania, które będą Ci towarzyszyły od poszukiwań działki do urządzenia lub przebudowy ogrodu. To jedyne opracowanie, które jeszcze bardziej szczegółowo niż na blogu, w prosty, praktyczny i oparty na przykładach sposób, tłumaczy zawiłe sprawy geodezyjne, granic działek i problemów z tym związanych, niwelacji terenu i samodzielnego, kompleksowego zaprojektowania i wykonania ogrodu.
Jestem przekonany, że podręcznik pomoże Ci nie tylko rozwiązać szereg problemów, ale również może przyczynić się do oszczędności Twojego czasu, nerwów i pieniędzy.
.
- Niezapominajka
Niebieskie kwiaty niezapominajki (Myosotis) zna każdy. Łączą w sobie sielski klimat wiejskich ogródków, subtelność romantycznych ogrodów i dziki urok naturalistycznych łąk kwietnych. W uprawie dominuje niezapominajka leśna (Myosotis sylvatica), roślina dwuletnia o wysokości 20-60 cm. Od końca kwietnia do czerwca pokrywa rabaty chmurkami tysięcy drobnych, błękitnych kwiatków z żółtym oczkiem. Mniej znane są niezapominajki bylinowe: kwitnąca przez całe lato niezapominajka błotna (Myosotis palustris) oraz niezapominajka alpejska (Myosotis alpestris), maleństwo o wysokości 10-20 cm, rozwijające drobne kwiatki w czerwcu i lipcu. Niezapominajki są tolerancyjne i samowystarczalne, ale najlepiej czują się w półcieniu w wilgotnej, żyznej glebie.
.
Warto wiedzieć
Niezapominajka ma w ogrodzie dwóch bylinowych sobowtórów! Niemal identyczne błękitne kwiatki rozwijają brunera wielkolistna (Brunnera macrophylla) oraz ułudka wiosenna (Omphalodes verna).
.
- Chaber
Chabrowy kolor – to określenie pochodzi od niebieskiej barwy kwiatów umajających późną wiosną i latem łąki oraz pola zbóż, czyli chabrów bławatków (Centaurea cyanus). Niegdyś z ich płatków wytwarzano barwnik do tkanin, dziś bywają wykorzystane do barwienia potraw (są jadalne). Bławatki są niezastąpionym elementem łąk kwietnych i wiejskich ogródków, a także kolorowych sielskich wiązanek.
Bylinową alternatywą jest chaber górski (Centaurea montana), rozwijający liczne i duże kwiatostany granatowe z fioletoworóżowym środkiem.
.
- Goryczka
Goryczki (Gentiana) to liczny i zróżnicowany rodzaj roślin, jednak w ogrodach prym wiodą rodzime, niskie gatunki o kwiatach szafirowej barwy. Tworzą gęste poduchy skórzastych liści, ich rurkowate kielichy wydają się nieproporcjonalnie duże w stosunku do skromnych rozmiarów całej rośliny o wysokości zaledwie 5-15 cm. Na pierwszy rzut oka wyglądają bardzo podobnie, ale różnią się pod wieloma względami. Goryczka wiosenna (Gentiana verna) i goryczka krótkołodygowa (Gentiana clusii) potrzebują zasadowego podłoża, więc nadają się na skalniaki zbudowane ze skał wapiennych, np. tufu wapiennego.
Goryczka bezłodygowa (Gentiana acaulis) nie znosi wapnia w glebie, dlatego powinno się ją sadzić na skalniakach ze skał o kwaśnym lub lekko kwaśnym odczynie, takich jak granit lub gnejs. Nawiasem mówiąc, pomysł na skalniak gnejsowy znajdziesz w tym poście. O ile trzy powyższe gatunki kwitną wiosną, podobna do nich wizualnie azjatycka goryczka jesienna (Gentiana sino-ornata) zgodnie z nazwą rozwija niebieskie kwiaty dopiero we wrześniu. Osobną kategorię stanowi goryczka trojeściowa (Gentiana asclepiadea) – dość wysoka bylina (do ok. 1 m) kwitnąca całe lato, którą z poprzednimi gatunkami łączą szafirowe kielichy.
.
- Kosaciec
Ogrodowe odmiany kosaćców kwitną we wszystkich barwach tęczy, ale w naturze te różnorodne byliny szczególnie upodobały sobie odcienie niebieskiego. Do najczęściej uprawianych gatunków należą kosaciec bródkowy (Iris x germanica), nazywany też niemieckim,
oraz kosaciec trawolistny (Iris graminea).
Oba gatunki rozrastają się poprzez grube, płytkie kłącza, kwitną na przełomie wiosny i lata. W przeciwieństwie do nich kosaciec żyłkowany (Iris reticulata) jest rośliną cebulową.
To maleństwo o wysokości 5-15 cm rozwija swoje nadspodziewanie duże niebieskie kwiaty już od marca. Idealnie nadaje się do wczesnowiosennych kompozycji w pojemnikach, nawet tych najmniejszych. Oczywiście, na rabatach wygląda co najmniej równie efektownie.
.
Myślisz o wyjątkowym, ciepłym i klimatycznym domu w cenie kawalerki?
.
- Ostróżka
Ostróżka ogrodowa (Delphinium x cultorum) zawdzięcza swą nazwę charakterystycznym ostrogom zdobiącym jej kwiaty. Są zebrane w długi, gęsty kwiatostan, wznoszący się na wysokość 1-2 m. Odmiany kwitną również na fioletowo, biało i różowo, ale odcienie błękitu i granatu cieszą się szczególną popularnością. Wczesnym latem kwitnące ostróżki widać z daleka. Ten widok może się powtórzyć jeszcze w tym samym sezonie, jeśli tuż po pierwszym kwitnieniu przytniesz ostróżki ok. 20 cm nad ziemią i zasilisz nawozem. Te wysokie krótkowieczne byliny wspaniale prezentują się posadzone przy ogrodzeniu lub ścianie – dzięki temu wiatr nie połamie ich strzelistych kwiatostanów.
.
- Przegorzan
Dorastający do 1 m przegorzan pospolity (Echinops ritro) oraz dwukrotnie wyższy przegorzan kulisty (Echinops sphaerocephalus) od czerwca do jesieni prężą sztywne łodygi zakończone kolczastymi, kulistymi kwiatostanami o stalowoniebieskiej barwie. Pszczoły, trzmiele i motyle nie boją się ich pancernego wyglądu: wydajność miodowa przegorzanów przekracza 450 kg z hektara! To wytrwałe, praktycznie samowystarczalne byliny pochodzące z suchych, kamienistych zboczy i stepów. Do pełni szczęścia wystarcza im dość sucha, przepuszczalna gleba i pełne słońce – co do reszty są w stanie się przystosować. Niebieskie kwiaty przegorzanów wyglądają wspaniale w ogrodach preriowych, nowoczesnych, śródziemnomorskich i naturalistycznych, a także w bukietach.
.
- Żmijowiec
Żmijowce to dość rzadki widok w ogrodach – a szkoda, bo oprócz oryginalnej urody oferują bardzo wysoką miododajność. W idealnych warunkach rodzimy żmijowiec zwyczajny (Echium vulgare)
oraz śródziemnomorski żmijowiec babkowaty (Echium plantagineum)
dostarczają do 700 kg miodu z hektara – oczywiście z pomocą pszczół. Oba gatunki to rośliny dwuletnie, osiągające ok. 1 m wysokości. W naszym klimacie najobficiej kwitną na przełomie wiosny i lata, ale ich kwiaty pojawiają się mniej licznie aż do jesieni. Co ciekawe, w trakcie kwitnienia ich kwiaty zmieniają kolor z purpurowego na niebieski. Żmijowce są całkowicie samowystarczalne. Radzą sobie w każdym przepuszczalnym podłożu, nawet suchym, kamienistym i ubogim, za to bezwzględnie wymagają słonecznego stanowiska.
.
- Hortensja ogrodowa
Nie wystarczy posadzić konkretną odmianę hortensji ogrodowej (Hydrangea macrophylla), by cieszyć się niebieskim kolorem kwiatów. Barwa kwiatostanów tego gatunku zależy od odczynu gleby i związanej z nim dostępności jonów glinu. W silnie kwaśnym podłożu (pH 4,0-5,0) krzew kwitnie na niebiesko, wraz ze wzrostem odczynu kolor kwiatów staje się fioletowy aż po różowy, gdy gleba jest tylko lekko kwaśna (ok. 6,0). Wyjątkiem są odmiany o białych kwiatostanach, których barwa jest niezmienna niezależnie od odczynu podłoża. Więcej o hortensji ogrodowej i innych gatunkach z tego rodzaju przeczytasz w tym poście.
.
- Barbula
Barbula klandońska (Caryopteris clandonensis) pojawiła się w polskich ogrodach dopiero niedawno, ale jej kariera rozwija się w błyskawicznym tempie! To niski, rozłożysty krzew o wysokości około 1 m, rodem z dalekiego Orientu. Przez większość sezonu nie wyróżnia się niczym szczególnym, nie licząc odmian o srebrzystych, białoobrzeżonych lub złocistożółtych liściach. W sierpniu sytuacja zmienia się diametralnie, gdy barbula pokrywa się szafirowoniebieskimi kwiatami. Są niebywale miododajne, jak magnes przyciągają trzmiele i pszczoły z całej okolicy. Obfite kwitnienie trwa do przymrozków, więc barbula jako jedna z ostatnich zamyka ogrodowy sezon. Warunek powodzenia w uprawie to słoneczne stanowisko i przepuszczalna gleba o obojętnym lub lekko zasadowym odczynie. Nie choruje i nie boi się suszy, za to w chłodniejszych regionach kraju wymaga kopczykowania na zimę.
.
Natomiast o hydroterapii w ogrodzie oraz jej zaletach, przeczytasz w tym cyklu na blogu.
.
Oczywiście na tych 10 roślinach lista niebieskich kwiatów się nie kończy. Wręcz przeciwnie, można by je wymieniać bez końca! Wśród roślin jednorocznych na szczególną uwagę zasługują czarnuszka damasceńska (Nigella damascena),
ogórecznik lekarski (Borago officinalis)
oraz uprawiana w balkonowych skrzynkach lobelia przylądkowa (Lobelia erinus).
Do popularnych niebieskich bylin należą len trwały (Linum perenne),
szałwia omszona (Salvia nemorosa),
różne gatunki dzwonków
oraz
nawrot rozpierzchły (Lithodora diffusa).
.
Niebieskie kwiaty cebulowe to na przykład cebulica syberyjska (Scilla sibirica)
i hiacynt wschodni (Hyacinthus orientalis).
Ciepłolubną gwiazdą słonecznych tarasów jest agapant afrykański (Agapanthus africanus).
.
Jeśli chcesz poczuć się w ogrodzie jak w niebie, posadź w nim niebieskie kwiaty. Sprytnie dobierając gatunki, zagwarantujesz sobie kwitnienie od wczesnej wiosny do późnej jesieni!
