Żywopłot to ekologiczne i wyjątkowo dekoracyjne ogrodzenie. A także niekłopotliwe, o ile dobierzesz odpowiednie rośliny na żywopłot. W tym poście znajdziesz przegląd polecanych gatunków.
Zalety żywopłotów można by wymieniać w nieskończoność! Gęste ogrodzenie z żywych roślin chroni przed wzrokiem przechodniów, wiatrem, ulicznym hałasem i spalinami, zapewniając w ogrodzie cudowne poczucie prywatności i kameralną atmosferę. Co więcej, żywopłot poprawia klimat w ogrodzie – i to dosłownie! Ściana zieleni nawilża powietrze, produkuje olbrzymie ilości tlenu, w zamian pochłaniając dwutlenek węgla. Zapewnia też mnóstwo korzyści ogrodowej dzikiej faunie: w żywopłotach chętnie gniazdują małe ptaki, skrywają się drobne ssaki, jaszczurki i owady.
Oczywiście nie wszystkie rośliny nadają się na żywopłot, z drugiej strony wybór odpowiednich kandydatów jest ogromny. Są wśród nich krzewy, drzewa i pnącza, zarówno zimozielone, jak i te o sezonowym ulistnieniu, iglaste i liściaste… O gatunkach na kwitnące swobodne żywopłoty pisałem już w tym poście. Dlatego tym razem przedstawię Ci najlepsze rośliny na żywopłot formowany. Dla Twojej wygody podzieliłem je na trzy kategorie: rośliny iglaste, liściaste oraz pnącza, polecane na żywopłot.
.
Iglaste rośliny na żywopłot
Żywotniki, czyli mówiąc potocznie tuje, to idealne rośliny na zimozielony żywopłot: zarówno nieformowany szpaler, jak i gęsty, równo przystrzyżony parawan. Zamiast igieł ich pędy są szczelnie pokryte wiecznie zielonymi łuskami. Duet wysokich żywopłotowych klasyków tworzą dwie odmiany żywotnika zachodniego (Thuja occidentalis): wąskostożkowa ‘Smaragd’ oraz ‘Brabant’ o nieco szerszym pokroju. Mniej znany, ale równie wartościowy jest żywotnik olbrzymi (Thuja plicata) ‘Martin’. Powyższe trio to rośliny polecane na żywopłoty o wysokości 1,5-4 m. Można je bez obaw przycinać wielokrotnie w sezonie, nie boją się też mrozu ani cienia. Młode okazy mogą wymagać nawadniania również w czasie zimowych odwilży, ale z wiekiem coraz lepiej radzą sobie z niedoborami wilgoci.
.
Wyróżniają go bardzo gęsty pokrój, zimozielone igły i doskonała odporność na cięcie i strzyżenie. Świetnie nadaje się na wysokie żywopłoty i niskie obwódki, z łatwością można z niego formować łuki i bardziej skomplikowane kształty. To obecnie podstawowy zamiennik dla bukszpanu: cis posiada wszystkie zalety tego krzewu, a przy tym omijają go szkodniki. Uwielbia cień, ale dobrze znosi nasłonecznienie, generalnie jest bezproblemowy.
.
Z natury jest wysokim leśnym drzewem, jednak regularnie formowany dobrze sprawdzi się w roli wysokiego żywopłotu. Jego zimozielone igły wydzielają żywiczny aromat, wysycając powietrze leczniczymi olejkami eterycznymi. Nadaje się na słoneczne, ale niezbyt suche stanowiska.
.
Modrzew, w przeciwieństwie do większości iglaków, traci igły na zimę. Z drugiej strony, jesienią efektownie przebarwia się na złoto, ponadto wyróżnia się błyskawicznym wzrostem i niskimi wymaganiami uprawowymi, w tym tolerancją na zanieczyszczenia. Regularnie cięty zagęszcza pokrój, tworząc szczelny żywopłot, wzorowo pełniący swoją funkcję również po sezonie.
.
Wspomnę również, że post możesz zobaczyć także w wersji filmowej, w której głosu udziela moja 18- letnia Córka:
.
Liściaste rośliny na żywopłot
To kwintesencja eleganckiego, wiecznie zielonego żywopłotu. Do tej roli nadają się wysokie odmiany, takie jak ‘Genolia’. Duże, skórzaste, eliptyczne liście osiągają nawet do 15 cm długości. W maju laurowiśnia rozwija grona drobnych białych kwiatów, a jesienią czarne kuliste owoce, niestety niejadalne. Preferuje zaciszne, lekko ocienione miejsca i żyzne, przepuszczalne gleby. Doskonale znosi cięcie, pod warunkiem że postarasz się nie uszkadzać jej liści.
.
- Bukszpan wieczniezielony (Buxus sempervirens)
Ten wiecznie zielony krzew o bardzo gęstym, zwartym pokroju, drobnych listkach i niesamowitej tolerancji na strzyżenie i formowanie do niedawna był numerem jeden wśród roślin na żywopłoty. Obecnie nastał kres jego panowania z powodu inwazji niszczycielskiej ćmy bukszpanowej. Tego szkodnika da się, co prawda, zwalczyć, jednak konieczność częstych oprysków środkami ochrony roślin w przypadku żywopłotów jest, delikatnie mówiąc, uciążliwa.
.
W Polsce w uprawie prym wiodą ostrokrzew ostrolistny (Ilex aquifolium) oraz jego mieszaniec, czyli ostrokrzew Meservy (Ilex x meserveae). Ich zaletą są wiecznie zielone, skórzaste, błyszczące liście, przeważnie ostro ząbkowane. Na żywopłoty nadają się wysokie odmiany o bardzo gęstym ulistnieniu, takie jak ostrokrzew Meservy ‘Heckenpracht’ oraz ‘Blue Maid’. Są to odmiany żeńskie, więc jeśli w pobliżu rośnie ich męski odpowiednik, pełniący rolę zapylacza, żywopłot pokryje się koralikami czerwonych owoców.
.
Ligustr to krzew nie do zdarcia! Dobrze czuje się w pełnym słońcu i w lekkim cieniu, może rosnąć na suchych, ubogich glebach, nie szkodzą mu zanieczyszczenia powietrza ani silne wiatry. Ma gęste ulistnienie, na zachodzie kraju jest półzimozielony. Latem rozwija intensywnie pachnące, miododajne, kremowe kwiatostany, które jesienią zmieniają się w czarne owoce lubiane przez ptaki.
.
Grab to rodzime drzewo, odporne na mróz, szkodniki i większość chorób. Dobrze znosi zacienienie. Posadzony gęsto i cięty od pierwszych lat uprawy utworzy szczelny, liściasty żywopłot, który w kilka lat potrafi osiągnąć wysokość do 3-4 m. Grabowy żywopłot nie boi się sekatora, więc można w nim wycinać malownicze łuki i okna. Liście jesienią przebarwiają się na złoto, a potem stopniowo opadają. Spokojnie – grabowy żywopłot nie „łysieje”, spora część ulistnienia utrzymuje się przez całą zimę.
.
Liście buka są wprawdzie sezonowe, jednak po sezonie bardzo długo nie opadają. Znaczna część z nich po zaschnięciu utrzymuje się na pędach przez całą zimę. Dzięki temu żywopłot z buka jest szczelny praktycznie przez cały rok. Zwłaszcza że regularnie przycinane buki tworzą gęstą plątaninę pędów. Ten gatunek posiada mnóstwo odmian o barwnym ulistnieniu, wiele z nich to sprawdzone rośliny na żywopłot. Przykładowo ‘Atropunicea’ ma ciemnoczerwone liście, jesienią przebarwiające się na pomarańczowożółto.
.
To mistrz wszechstronności: może rosnąć w słońcu lub cieniu, w praktycznie każdej glebie, nawet suchej i zasolonej, nie boi się też wiatru, mrozu, upału ani i zanieczyszczeń. Można go przycinać o każdej porze roku. Wiosną rozwija mnóstwo miododajnych kwiatów, a jesienią przybiera złocistożółtą szatę. Brak liści zimą to skromna cena w zamian za te wszystkie zalety.
.
Słynie z kwaskowatych owoców doskonałych na nalewki oraz zimowego terminu kwitnienia: już w lutym pokrywa się żółtymi miododajnymi kwiatami. Niemniej to również cenny krzew żywopłotowy, wybitnie tolerancyjny i niekłopotliwy. Co prawda, częste cięcie osłabia owocowanie, ale i tak wśród dereniowego żywopłotu znajdzie się dość owoców dla ogrodowych ptaków.
.
To rodzime, pospolite drzewo zyskuje popularność jako roślina na żywopłoty oraz płaskie szpalery. W lipcu jej kwiaty wręcz ociekają nektarem ku radości pszczół, do tego wypełniają atmosferę słodkim, intensywnym aromatem. Jesienią liście w kształcie serc złocą się w słońcu, niestety zimą opadają. To chyba jedyna wada tego gatunku: lipa drobnolistna jest wyjątkowo odporna na szkodniki i choroby, rośnie dobrze w każdej glebie z wyjątkiem zasolonych, jest w pełni mrozoodporna. Można ją ciąć i formować o każdej porze roku.
.
Jego inna nazwa to ambrowiec amerykański. Słynie z fenomenalnej gry kolorów jesiennych liści, mieniących się odcieniami złota, miedzi, czerwieni i purpury. Chociaż ten gatunek jest drzewem, może być śmiało prowadzony jako formowany żywopłot. Najlepiej czuje się na słonecznych stanowiskach z żyzną glebą bogatą w próchnicę.
.
Pnące rośliny na żywopłot
O bluszczu pisałem już wielokrotnie, najobszerniej w tym poście. Tym razem nadmienię tylko, że to najlepszy sposób na stworzenie bardzo wąskiego, wiecznie zielonego parawanu. Do tej roli szczególnie polecany jest bluszcz irlandzki, podgatunek bluszczu pospolitego o wyjątkowo dużych liściach oraz silnym wzroście. Roczne przyrosty mogą osiągnąć aż 1 m długości!
.
W przeciwieństwie do bluszczu traci liście na zimę, za to przedtem przebarwia się na złoto, a latem rozwija niezwykle atrakcyjne, białe, talerzowate kwiatostany o ażurowej budowie. Wspina się, wrastając w chropowate podpory korzonkami czepnymi. To witalne pnącze świetnie czuje się w cieniu i półcieniu, lubi stale wilgotne, lekko kwaśne gleby bogate w próchnicę. Jest w pełni mrozoodporna.
.
Podsumowując
Nie ma jednej, idealnej rośliny na żywopłot. Wybór gatunków i odmian odpowiednich na zielone ogrodzenia jest duży i różnorodny. Jeśli nie możesz się zdecydować, ciekawym pomysłem jest założenie wielogatunkowego żywopłotu, w którym różne faktury i barwy ulistnienia tworzą jedną zwartą ścianę. Co najmniej równie ważny jak wybór konkretnego gatunku czy odmiany jest zakup zdrowych, witalnych roślin wysokiej jakości, o znanym pochodzeniu. Warto zaufać sprawdzonym producentom specjalizującym się w roślinach żywopłotowych. Bez wątpienia należy do nich szkółka Blumkowsky.
Można tu znaleźć niezwykle szeroki wybór roślin na żywopłoty, oferowanych w wielu gatunkach, odmianach i rozmiarach. A co ważne, są to gotowe żywopłoty w formie modułów ogrodzeniowych. Wybierając to rozwiązanie, otrzymasz jednolitą ścianę zieleni o dowolnej długości, bez konieczności czekania, aż sadzonki roślin urosną i się zagęszczą. To coś w sam raz dla niecierpliwych!
.
.
Post we współpracy z marką Blumkowsky
- Nawóz na lato? GP Lato! Czyli ochrona i pielęgnacja trawnika w ekstremalnych warunkach - 25 lipca 2024
- Bluszcz – idealne pnącze zimozielone - 24 lipca 2024
- Nawóz z pokrzywy – jaki wybrać, jak go stosować w ogrodzie i dlaczego warto? - 24 lipca 2024
