W upalny, letni dzień woda w ogrodzie jest na wagę złota. Tym razem nie mam na myśli podlewania, lecz różnego rodzaju elementy wodne uprzyjemniające życie i po prostu dekoracyjne.
Woda to życie – to hasło przyświeca wielu kampaniom promującym ochronę przyrody, zdrowy styl czy choćby butelkowane wody mineralne. Chociaż oklepane, to zdecydowanie prawdziwe. Ty sam składasz się w 60-70% z wody, a rośliny zawierają jej jeszcze więcej. O ile w przypadku roślin sprawę załatwia system nawadniający, ptaki, owady i inne zwierzęta bytujące w ogrodzie w czasie suszy nie mają łatwego życia. Chyba że w pobliżu jest oczko wodne, staw, basen, kaskada lub inny element wodny, który pozwoli im ugasić pragnienie.
Zresztą, chyba każdy lubi w skwarne dni odetchnąć wilgotnym, chłodnym powietrzem, które zapewnia nawet małe oczko lub fontanna. Woda w ogrodzie wprowadza świeżą, relaksującą atmosferę, poza tym zawsze stanowi ciekawe urozmaicenie i dekorację. Można ją wprowadzić na wiele różnych sposobów – oto 10 pomysłów, jak zaaranżować wodę w ogrodzie, które możesz z powodzeniem wykorzystać u siebie.
.
Woda w ogrodzie na 10 sposobów
- Oczko wodne
Niewielki zbiornik wodny zmieści się nawet na skrawku zieleni przy szeregowcu. Wielkość zbiornika można dostosować do rozmiaru posesji. Możesz obsadzić jego brzegi różnorodną roślinnością wodną i bagienną, traktując jak nietypową rabatę. Polecam te mniej ekspansywne: w wodzie hiacynt wodny i grzybień (lilia wodna) w karłowej odmianie, a przy brzegu zamiast pałki wodnej kosaciec żółty lub liliowiec. W oczku możesz hodować ryby tylko pod warunkiem, że ma co najmniej 1 m głębokości i 10 m2 powierzchni. Oczywiście te wymiary zbiornika dotyczą drobnych gatunków, jak karasie ozdobne, a nie imponujących karpi koi. Oczka często zakłada się w gotowych zbiornikach z tworzywa sztucznego lub betonu.
.
- Staw ozdobny
Różnica między stawem a oczkiem wodnym jest płynna. Definicja oczka wodnego z Ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych określa je jako „naturalny śródpolny lub śródleśny zbiornik wodny
o powierzchni do 1 ha”, więc ogrodowych oczek nie dotyczy. Z kolei Wikipedia utożsamia oczko wodne ze stawem ogrodowym. Niemniej na chłopski rozum oczko jest stosunkowo małe, a staw rozległy. Prawo budowlane zezwala na budowę – bez zgłaszania – zbiorników o powierzchni do 50 m², na większy musisz uzyskać urzędowe zezwolenie.
Duży zbiornik wodny daje więcej możliwości. Tu już gotowy zbiornik nie wystarczy, za to dno wyłożone folią daje możliwość wymodelowania stref głębszych i płytszych. Możesz wówczas posadzić więcej różnorodnych roślin. W strefie o głębokości powyżej 80 m możesz uprawiać grzybienie i grążel żółty oraz podwodne rośliny, takie jak osoka aloesowata, okrężnica bagienna, ponadto ozdobne glony, jak gałęzatka kulista, a także gatunki pływające po powierzchni, np. hiacynt wodny, pistia czy żabiściek. W płytkiej strefie, o głębokości 20-50 cm, sprawdzą się rośliny szuwarowe, takie jak tatarak, bobrek trójlistkowy, rozpław sercowaty, oczeret, żabieniec babka wodna i wiele innych. W strefie przybrzeżnej, gdzie podłoże nigdy do końca nie wysycha, a po większych opadach bywa zalewane, świetnie czują się rośliny bagienne, m.in. kosaciec żółty, knieć błotna (kaczeniec), czermień błotna, krwawnica pospolita, skrzyp arktyczny oraz jaskier wodny. Wokół stawu doskonale zaaklimatyzują się gatunki wilgociolubne, jak funkie, pstrolistka czy lobelia szkarłatna. Nad stawem wyjątkowo malowniczo wyglądają drzewa o płaczącym pokroju, np. wierzba płacząca i brzoza ‘Youngii’.
Jeśli zastosujesz odpowiednią liczbę gatunków natleniających i oczyszczających wodę, takich jak moczarka kanadyjska, wywłócznik lub pistia, staw ozdobny obejdzie się bez pomp i filtrów.
W takim stawie mogą żyć małże, ryby, a nawet żółwie. Być może z czasem osiedlą się także żaby albo całkowicie niegroźny zaskroniec.
.
- Staw kąpielowy
Staw kąpielowy to taki ekobasen: sztuczny zbiornik wodny do celów rekreacyjnych, w którym woda jest utrzymywana w nienagannej czystości bez stosowania chemikaliów. To możliwe dzięki zastosowaniu urządzeń, takich jak filtry, pompy i skimmery, w połączeniu z roślinnością oczyszczającą wodę. W tym celu oprócz głównej części zbiornika, przeznaczonej do pływania, należy wygospodarować tzw. część regeneracyjną, obsadzoną roślinnością oczyszczającą wodę. Jest ich mnóstwo, kilka wymieniłem już w części poświęconej „zwykłym” stawom. Centra ogrodnicze, zwłaszcza specjalizujące się w roślinności wodnej, często oferują gotowe zestawy gatunków oczyszczających i natleniających wodę.
Otoczenie stawu kąpielowego możesz urządzić według własnego uznania, niekoniecznie musisz stylizować go na naturalny zbiornik wkomponowany w równie dzikie otoczenie. Niezbędne są natomiast elementy umożliwiające bezpieczne wejście i wyjście z wody, na przykład schodki albo pomost z drabinką.
.
Zanim przejdziemy dalej, polecam Ci podręcznik mojego autorstwa “Jak przejść z ogrodem na TY?”.
To prawdziwa gratka nie tylko dla tych, którzy są dumnymi właścicielami ogrodów, działek czy domów, ale i tych, którzy dopiero myślą o ich zakupie lub budowie. W podręczniku odnajdziesz wszystkie odpowiedzi na najbardziej nurtujące Cię pytania, które będą Ci towarzyszyły od poszukiwań działki do urządzenia lub przebudowy ogrodu. To jedyne opracowanie, które jeszcze bardziej szczegółowo niż na blogu, w prosty, praktyczny i oparty na przykładach sposób, tłumaczy zawiłe sprawy geodezyjne, granic działek i problemów z tym związanych, niwelacji terenu i samodzielnego, kompleksowego zaprojektowania i wykonania ogrodu.
Jestem przekonany, że podręcznik pomoże Ci nie tylko rozwiązać szereg problemów, ale również może przyczynić się do oszczędności Twojego czasu, nerwów i pieniędzy.
.
- Basen
Na południu Europy basen ogrodowy to niemal standard: po prostu bez niego nie sposób wytrzymać, gdy temperatura wzrasta powyżej 30-35oC. W ostatnich latach takie rekordy zdarzają się także u nas, dlatego coraz częściej w polskich ogrodach spotykane są baseny. Najczęściej są to baseny sezonowe, rozstawiane tylko na lato. Dmuchany basenik dla dzieci to już przeżytek – jego większą, doroślejszą wersją są baseny rozporowe, które same się rozkładają i przybierają docelowy kształt w miarę napełniania je wodą. Aby taki system działał, basen rozporowy musi być okrągły, poza tym jego wymiary są ograniczone.
Basen ze stelażem to rozwiązanie trwalsze i dające więcej możliwości. Największe modele mają ok. 10 m długości, więc da się w nich wykonać choć kilka pływackich ruchów. Taki basen może być prostokątny, okrągły lub mieć kształt wielokąta, głębokość 1,5 m to raczej maksimum.
Basen murowany, stanowiący stały element ogrodu, to już poważna inwestycja. Niemniej w tym przypadku masz praktycznie pełną dowolność co do kształtu i rozmiaru, przy czym przy powierzchni przekraczającej 50 m2 musisz uzyskać pozwolenie na budowę. Nieckę basenu możesz wykonać z wodoszczelnego żelbetu, ewentualnie wykonać izolację z cementu uszczelniającego. Dla dekoracji możesz ją potem wykończyć kafelkami. Możliwy jest też zakup gotowej niecki basenowej z tworzywa sztucznego lub stali ocynkowanej, której różne wersje znajdziesz w ofercie wielu producentów.
Otoczenie basenu możesz zaaranżować według własnego uznania, na przykład inspirując się egzotyką: z palmą szorstkowcem, bananowcami, bambusami czy figowcem.
.
Wspomnę również, że post możesz zobaczyć także w wersji filmowej, w której głosu udziela moja 17- letnia Córka:
.
- Jacuzzi
Jacuzzi to element dający tyle korzyści, że zasłużył na osobny cykl na moim blogu, dotyczący hydroterapii. Przesiadywanie w ciepłej wodzie wypełnionej perełkami bąbelków powietrza, w pięknych okolicznościach przyrody i towarzystwie bliskich osób, przy akompaniamencie muzyki sączącej się z wbudowanych głośników, to czysta przyjemność. Równie ważne są korzyści zdrowotne: masaż pleców, likwidujący uciążliwe bóle i napięcia mięśni przyda się zarówno przy siedzącym trybie życia, jak i dniu wypełnionym ciężką pracą w ogrodzie. Jacuzzi możesz zainstalować zarówno w ogrodzie, jak i na tarasie. Jeśli postarasz się o parasol z wodoodporną powłoką albo wykonasz stałe zadaszenie, będziesz mógł korzystać z hydroterapii niezależnie od warunków pogodowych. O wyborze konkretnego modelu idealnie dopasowanego do Twoich potrzeb możesz przeczytać w tym poście.
.
- Kaskada
To chyba najbardziej malowniczy sposób wprowadzenia wody do ogrodu. Kaskada zwykle spływa do oczka wodnego lub przechodzi w wartko płynący strumień, ale może również funkcjonować samodzielnie, na zasadzie obiegu zamkniętego. Aby woda mogła spływać z kojącym szumem, pokonując kilka poziomów, niezbędna jest pompa. Kaskada zwykle jest wzorowana na naturze i wykonana z ułożonych schodkowo kamieni, ale spotykane są także murowane wersje w nowoczesnym stylu. Specyficznym rodzajem kaskady jest wodospad. Po prostu woda jest wpompowywana na odpowiednią wysokość, a potem jednoetapowo spływa do zbiornika poniżej, bez stopniowania poziomów. W nowoczesnych ogrodach (na przykład moim) wodospad może wypływać prosto ze ściany. Intrygujący efekt gwarantowany, zwłaszcza jeśli zastosujesz odpowiednie podświetlenie.
.
- Akwarium
Ogrodowe akwarium wyniesione nad powierzchnię gruntu to dekoracja niezawodnie przyciągająca uwagę. Obserwowanie kolorowych rybek zza szybki jest niezwykle relaksujące. Wewnątrz możesz im urządzić wodne królestwo z roślinnością, muszlami i innymi elementami dekoracyjnymi, a także oświetleniem. Bardzo ciekawym rozwiązaniem jest akwarium wkomponowane w oczko wodne. Tak czy inaczej, pamiętaj, że w ogrodowym akwarium zimą woda zamarza, więc przed nadejściem mrozów musisz przenieść ryby do pomieszczenia.
.
- Fontanna
Wszystkie chwyty dozwolone: od klasycznych w formie misy, przez rozmaite rzeźby, po modernistyczne wodotryski i kamienne kule. Woda może wytryskać szerokim parasolem kropel lub tylko delikatnie spływać, obmywając konstrukcję. Fontanna może stanowić element samodzielny bądź wytryskać ze zbiornika wodnego. Minifontannę możesz nawet skonstruować samodzielnie, wykorzystując choćby nieużywane kuchenne naczynia. Jedyny warunek to pompa, zasilana elektrycznie lub solarnie. Fontannę możesz mieć również na balkonie lub tarasie. Pamiętaj, by na zimę usunąć wodę z fontanny, w przeciwnym razie mróz może uszkodzić pompę i inne elementy instalacji.
.
- Poidełko dla ptaków
To najprostszy sposób wprowadzenia wody do ogrodu. Ozdobny półmisek, betonowe korytko czy drewniana rynienka – jako poidełko możesz wykorzystać każde naczynie, na tyle płytkie, by ptaki mogły się w nim bezpiecznie kąpać i ugasić pragnienie. Poidełko może stać na postumencie albo po prostu wisieć nad ziemią.
.
- Studnia
Studnia to klasyczny element rustykalnych ogrodów. Murowana z cegieł lub kamieni, ze stylizowaną ręczną pompą lub wiadrem i kołowrotem, z drewnianym daszkiem… Tak naprawdę studnia może być dekoracyjna nawet wtedy, jeśli nie ma w niej wody. Niemniej jeśli masz w ogrodzie dostęp do wody podziemnej, możesz połączyć przyjemne z pożytecznym i sprawić sobie studnię z prawdziwego zdarzenia, stanowiącą wylot studni głębinowej. Jej użytkowanie będzie się wiązało z masą wysiłku podczas ręcznego pompowania, ale możesz to potraktować jako ogrodową minisiłownię.
.
Podsumowując
Woda w ogrodzie może służyć rekreacji, stanowić element dekoracyjny lub użytkowy. Tak czy inaczej, zawsze odświeża atmosferę ogrodu – i to dosłownie: wilgotne, rześkie powietrze w czasie upałów jest bezcenne.
