Żywopłot, obwódka, a może żywa rzeźba? Cis w ogrodzie pozwala tworzyć rozmaite aranżacje, które nigdy nie tracą na urodzie.
Jak zwykle, zanim przejdę do aranżacji w ogrodzie, kilka słów o tytułowym bohaterze tego postu.
Cis pospolity (Taxus baccata) to wiecznie zielony iglak, w naturze przybierający formę niewielkiego drzewa lub dużego krzewu. To rodzimy gatunek, pospolity na obszarze większości kraju, z wyjątkiem wschodnich regionów. Jest powszechnie uprawiany w ogrodach, parkach i na terenach zieleni miejskiej. Alternatywą jest cis pośredni (Taxus x media), mieszaniec cisa pospolitego z cisem japońskim (Taxus cuspidata). Oba gatunki występują w dziesiątkach różnorodnych odmian, różniących się pokrojem, siłą wzrostu, barwą igieł, a także płcią. To ważne, ponieważ cisy są rozdzielnopłciowe: żeńskie odmiany w obecności męskiego zapylacza zawiązują nasiona w dekoracyjnych czerwonych osnówkach. Te osnówki są jadalne i bardzo smaczne: przypominają słodką galaretkę.
UWAGA! Oprócz osnówek nasiennych wszystkie części cisa są silnie trujące! Igły, kora, drewno oraz nasiona zawierają duże ilości toksyn porażających serce oraz układ nerwowy. To jak z rybą fugu: smakołyk i trucizna w jednym.
.
Warto wiedzieć
Cisy rosną dość wolno, za to są bardzo długowieczne. Na naturalnych stanowiskach spotykane są ponad tysiącletnie okazy. Za najstarszy egzemplarz w Polsce uznawany jest cis rosnący w Henrykowie Lubańskim na Dolnym Śląsku, którego wiek szacuje się na 1200-1300 lat.
.
Zanim przejdziemy dalej, polecam Ci podręcznik mojego autorstwa “Jak przejść z ogrodem na TY?”.
To prawdziwa gratka nie tylko dla tych, którzy są dumnymi właścicielami ogrodów, działek czy domów, ale i tych, którzy dopiero myślą o ich zakupie lub budowie. W podręczniku odnajdziesz wszystkie odpowiedzi na najbardziej nurtujące Cię pytania, które będą Ci towarzyszyły od poszukiwań działki do urządzenia lub przebudowy ogrodu. To jedyne opracowanie, które jeszcze bardziej szczegółowo niż na blogu, w prosty, praktyczny i oparty na przykładach sposób, tłumaczy zawiłe sprawy geodezyjne, granic działek i problemów z tym związanych, niwelacji terenu i samodzielnego, kompleksowego zaprojektowania i wykonania ogrodu.
Jestem przekonany, że podręcznik pomoże Ci nie tylko rozwiązać szereg problemów, ale również może przyczynić się do oszczędności Twojego czasu, nerwów i pieniędzy.
.
Wspomnę również, że post możesz zobaczyć także w wersji filmowej, w której głosu udziela moja 18- letnia Córka:
.
Cis w ogrodzie: uprawa
Cisy preferują miejsca cieniste i półcieniste, ale w dostatecznie wilgotnym podłożu znoszą nawet pełne nasłonecznienie. Są tolerancyjne względem odczynu, jednak gleba powinna być żyzna i przepuszczalna. Doskonale znoszą częste strzyżenie, które skłania je do zagęszczania pokroju.
Cis w ogrodzie może być wykorzystywany na wiele różnych sposobów. Aranżacje z jego udziałem są atrakcyjne cały rok i pasują do rozmaitych stylów. Przekonasz się o tym, przeglądając poniższe przykłady.
- Żywopłot
Cisy doskonale znoszą cięcie i częste strzyżenie, więc świetnie nadają się na formowane żywopłoty. Do tego celu polecane są odmiany o wąskim, kolumnowym pokroju, takie jak cis pospolity ‘Fastigiata’ i ‘Robusta’, a także cis pośredni ‘Hillii’, ‘Wojtek’ i ‘Hicksii’.
Kolumnowym rarytasem jest cis pospolity ‘David’ o wąskim, pionowym pokroju oraz złocistożółtych igłach.
Żywopłotowe odmiany cisów osiągają docelowo 2-3 m wysokości, ale poprzez regularne cięcie można utrzymywać ich wzrost na znacznie niższym poziomie, zależnie od zapotrzebowania. Posadzone w rozstawie 50-60 cm po kilku latach utworzą szczelną, wiecznie zieloną ścianę.
Przy zastosowaniu stelażu można wyprowadzić z cisa łuk ponad przejściem w żywopłocie.
.
- Obwódka
Cis w ogrodzie może stanowić ramę okalającą aranżacje z kolorowych kwiatów, krzewów albo innych roślin zimozielonych. Na obwódki rabat oraz obrzeża ścieżek idealnie nadają się niskie, wolno rosnące odmiany, takie jak ‘Repandens’, ‘Hatfieldii’ oraz złocista ‘Summergold’.
.
Myślisz o wyjątkowym, ciepłym i klimatycznym domu w cenie kawalerki?
.
- Kolumna
Kolumnowe odmiany cisów, wymienione wcześniej w kontekście żywopłotów, wyglądają efektownie również sadzone pojedynczo. Zachowują wąski pokrój nawet bez formowania. Posadzone wśród kolorowych kwiatów albo niższych krzewów stanowią wyrazisty, pionowy akcent.
Kolumnowe cisy powtarzające się w wielu miejscach ogrodu, na przykład posadzone symetrycznie po obu stronach ścieżki, wprowadzają rytm i porządkują kompozycję.
.
- Cis w ogrodzie: aranżacje z żywych rzeźb
Rzeźby z żywych roślin, czyli topiary, były szczególnie popularne w epokach renesansu i baroku. Cisy, na równi z bukszpanami, stanowią podstawowe roślinne tworzywo rzeźbiarskie. Najprostszą wersją topiarów są bryły geometryczne, takie jak kule,
sześciany,
stożki
oraz ostrosłupy.
Ogrodnicy wprawieni w operowaniu sekatorem i nożycami do żywopłotu mogą spróbować „wyrzeźbić” z cisów bardziej skomplikowane figury, na przykład ludzkie postacie.
.
Rabata ziołowa przy grillu? Rabata ziołowa do ugaszenia pragnienia? Zioła do nadaniu smaku wodzie i herbacie? Zioła jako ozdoby skalniaków? Ziołoterapia w kąciku wypoczynkowym? Doniczka z ziołami jako niezbędnik przy grillu? Rabata ziołowa na szybki efekt wizualny? Zioła na balkonie? Zioła dla zdrowia? Zioła – kwiaty? Interesują Cię te tematy?
.
- Barwny akcent
Złocistożółty cis w ogrodzie rozjaśnia aranżacje. Jaskrawożółte igły są charakterystyczne dla takich odmian, jak ‘David’,
‘Summergold’
oraz ‘Elegantissima’.
Odznaczają się na tle ciemnozielonych żywopłotów, ciekawie wyglądają również zestawione z krzewami o czerwonych liściach, na przykład berberysem Thunberga ‘Orange Ice’.
.
- W pojemniku
Kompaktowe odmiany można z powodzeniem uprawiać w pojemnikach. Doniczkowy cis w ogrodzie i na tarasie może współtworzyć rozmaite aranżacje wraz z klasycznymi kwiatami balkonowymi, krzewami ozdobnymi albo miniaturowymi drzewkami. To świetny wybór, jeśli masz ocieniony balkon albo szukasz kandydata do donicy ustawionej przy północnej ścianie domu.
.
Natomiast o hydroterapii w ogrodzie oraz jej zaletach, przeczytasz w tym cyklu na blogu.
.
Podsumowując
Cis w ogrodzie to zimozielony element urozmaicające wielogatunkowe aranżacje albo stanowiący ramy kompozycji. Dzięki niemu Twój ogród będzie ciekawy również zimą. Cisy o swobodnym pokroju sprawdzą się w naturalistycznych aranżacjach,
natomiast formowane pasują do ogrodów nowoczesnych, japońskich oraz formalnych.
Cis dobrze komponuje się także z lawendą,
kocimiętką,
czy szafirkami.
Każdemu według potrzeb!
