Katalpa ‘Nana’ to przebój ostatnich lat: wielkie sercowate liście, wyrazisty pokrój, niewielkie rozmiary i prosta pielęgnacja. Jej jedyna wada to brak kwiatów. Spokojnie, rabata z katalpą może być kwitnąca, jeśli znajdą się na niej kolorowe byliny. W tym poście znajdziesz pomysł godny przeniesienia do własnego ogrodu.
Katalpa, czyli surmia bignoniowa (Catalpa bignonioides), to szybko rosnące drzewo, o którym możesz dowiedzieć się więcej z tego postu. Bez regularnego cięcia już po kilku latach od posadzenia w ogrodzie może osiągnąć ponad 10 m wysokości i niewiele mniejszą średnicę, więc potrzebuje sporo przestrzeni. Spokojnie, nie musisz z katalpy rezygnować, nawet jeśli Twój ogród jest niewielki. Rozwiązaniem jest odmiana ‘Nana’: to niewielkie drzewo z płaskokulistą, gęstą koroną. Jest szczepiona na pniu, który już się nie wydłuża, rozrasta się tylko korona. Jeśli co roku, na przełomie marca i kwietnia, skrócisz wszystkie pędy wyrastające z głównych konarów nad 3-4 pąkiem, drzewko zachowa zwarty pokrój i średnicę poniżej 3-4 m. Przez większość sezonu jej ozdobą są wielkie sercowate liście, typowe dla katalpy. Niestety, w przeciwieństwie do formy botanicznej nie zawiązuje kwiatów. Mimo to rabata z katalpą może nie tylko prezentować się kwitnąco, ale wręcz tętnić kolorami i tańcem pszczół, trzmieli oraz motyli. Jest na to prosty sposób: wokół pnia i pod koroną katalpy ‘Nana’ jest mnóstwo miejsca dla kwitnących różnobarwnych bylin. Udowadnia to tęczowa rabata z katalpą, którą miałem okazję podziwiać w jednym z ogrodów odwiedzonych przez Busa. Ale zanim Ci ją szczegółowo przedstawię, krótki wstęp zawierający najważniejsze informacje na temat planowania rabaty z katalpą.
.
Rabata z katalpą – gdzie zaplanować
Zanim przejdziemy dalej, polecam Ci podręcznik mojego autorstwa “Jak przejść z ogrodem na TY?”.
To prawdziwa gratka nie tylko dla tych, którzy są dumnymi właścicielami ogrodów, działek czy domów, ale i tych, którzy dopiero myślą o ich zakupie lub budowie. W podręczniku odnajdziesz wszystkie odpowiedzi na najbardziej nurtujące Cię pytania, które będą Ci towarzyszyły od poszukiwań działki do urządzenia lub przebudowy ogrodu. To jedyne opracowanie, które jeszcze bardziej szczegółowo niż na blogu, w prosty, praktyczny i oparty na przykładach sposób, tłumaczy zawiłe sprawy geodezyjne, granic działek i problemów z tym związanych, niwelacji terenu i samodzielnego, kompleksowego zaprojektowania i wykonania ogrodu.
Jestem przekonany, że podręcznik pomoże Ci nie tylko rozwiązać szereg problemów, ale również może przyczynić się do oszczędności Twojego czasu, nerwów i pieniędzy.
.
Podstawową kwestią podczas planowania rabaty jest lokalizacja. Na układ nasadzeń wpływa usytuowanie rabaty względem reszty ogrodu. Co to oznacza? Mówiąc najogólniej, są trzy rozwiązania:
- Rabata przy granicy ogrodu (przy ogrodzeniu) lub ścianie domu. Wówczas jej układ powinien być schodkowy. Taka rabata będzie oglądana tylko z jednej strony, więc rośliny powinny być ułożone od najniższych od strony ogrodu, do najwyższych przy ścianie czy ogrodzeniu.
- Rabata wyspowa na trawniku albo pośród nawierzchni z kostki brukowej lub żwiru. Tego typu rabata będzie oglądana praktycznie z każdej strony. Aby niezależnie od punktu widzenia wyglądała równie korzystnie, rośliny powinny być stopniowane od najwyższych w centrum rabaty, po najniższe przy jej brzegach.
- Rabata wzdłuż podjazdu bądź ścieżki. Tego typu rabaty są z reguły wąskie. Teoretycznie mogą być oglądane z dwóch stron, jednak w praktyce ze ścieżki podziwia się je znacznie częściej niż od strony trawnika.
.
Rabata z katalpą, którą zaprezentuję Ci za chwilę, zalicza się do tego ostatniego rodzaju, tj. jest zlokalizowana wzdłuż ścieżki wiodącej do drzwi domu.
Drugą sprawą związaną z lokalizacją rabaty jest nasłonecznienie. O ile na rodzaj i odczyn gleby możesz łatwo wpłynąć, po prostu mieszając ogrodową ziemię z podłożem dostosowanym do potrzeb wybranych przez Ciebie roślin, ilość światła docierającego do rabaty zależy od znajdujących się w pobliżu wyższych elementów ocieniających, takich jak drzewa, żywopłot, garaż czy Twój dom.
Wychodząc z założenia, że projektujesz rabatę z katalpą, wypadałoby dostosować lokalizację do wymagań tego gatunku, a potem dobrać do danego stanowiska pozostałe rośliny. Katalpa preferuje słoneczne miejsca osłonięte od wiatru. Jest tolerancyjna, ale najlepiej czuje się w żyznej, przepuszczalnej, ale dość wilgotnej glebie. Katalpa rozpoczyna wegetację późno, dopiero pod koniec kwietnia, więc warto dobrać jej do towarzystwa rośliny zimozielone oraz atrakcyjne wczesną wiosną. Jak już wspomniałem, najczęściej uprawiana karłowata katalpa ‘Nana’ nie tworzy kwiatów, dlatego korzystnymi sąsiadami są dla niej rośliny atrakcyjnie kwitnące. I najważniejsze, choć pewnie nie muszę Ci tego wyjaśniać: rośliny posadzone obok katalpy powinny mieć zbliżone do niej wymagania co do rodzaju gleby i nasłonecznienia. Korona katalpy ‘Nana’ jest na tyle mała, że roślinom wokół jej pnia nie grozi silne ocienienie. Ważne natomiast, by odznaczały się w miarę dobrą odpornością na suszę: korzenie katalpy stanowią dla mniejszych roślin silną konkurencję w walce o wodę.
Biorąc pod uwagę powyższe kwestie, widać jak na dłoni, że projekt poniższej rabaty został naprawdę dobrze przemyślany.
.
Kwitnąca rabata z katalpą
Katalpa ‘Nana’ rośnie przy wejściu do domu, więc ściana budynku osłania ją od wiatru. Rzeczona rabata ma postać stosunkowo wąskiego pasa (1,5-2 m szerokości), ciągnącego się wzdłuż brukowanej ścieżki wiodącej do drzwi wejściowych.
Jest zlokalizowana w pełnym słońcu, po południowej stronie domu.
Jej główną bohaterką jest katalpa odmiany ‘Nana’. Wyrasta bezpośrednio z morza różnokolorowych kwiatów.
.
O całorocznej urodzie tej aranżacji decydują jednak rośliny zimozielone, takie jak:
1. Cis pospolity (Taxus baccata) ‘Fastigiata Aurea’
2. Sosna kosodrzewina (Pinus mugo)
3. Jałowiec pospolity (Juniperus communis) ‘Green Carpet’
4. Bluszcz pospolity (Hedera helix)
5. Lawenda wąskolistna (Lavandula angustifolia)
.
Trzy ostatnie rośliny są oddzielone od rabaty z katalpą wąską ścieżką, niemniej mają znaczny wpływ na wygląd całej kompozycji. To samo można powiedzieć o suchych kwiatostanach 6 czosnku olbrzymiego (Allium giganteum), wyrastających wśród lawendy.
Wracając do kwiatów: w bezpośrednim sąsiedztwie katalpy ‘Nana’ rosną kolorowe byliny. Wokół jej pnia rozciąga się niebieski kobierzec odpornej na suszę 7 – szałwii omszonej (Salvia nemorosa), która kwitnie obficie od czerwca do lipca, a po ścięciu przekwitłych kwiatostanów powtarza skromniejsze kwitnienie pod koniec lata. Tuż obok, od czerwca do sierpnia, kwitnie 8 – przetacznik kłosowy (Veronica spicata). O poziom wyżej swoje kwiaty wznoszą 9 – liatra kłosowa (Liatris spicata) oraz trzy odmiany jeżówki purpurowej (Echinacea purpurea): 10 – ‘Red Pearl’, 11 – ‘Eccentric Yellow’ oraz 12 – ‘Pink Skipper’. Chmura złotych kwiatów należy do 13 – słonecznika bylinowego (Helianthus multiflorus) ‘Sunshine Daydream’. Na tle kosodrzewiny kwitnie pomarańczowa 14 – rudbekia owłosiona (Rudbeckia hirta) ‘Orange Fudge’.
Na dalszym planie, obok 12 – jeżówki ‘Pink Skipper’, widać czerwoną 15 – pysznogłówkę szkarłatną (Monarda didyma) ‘Red Shades’ oraz fioletowy 16 – czosnek główkowaty (Allium shearocephalon). Jeśli wśród powyższych bylin posadzono wiosenne kwiaty cebulowe i bulwiaste, takie jak krokusy, szafirki i tulipany, rabata z katalpą zwraca uwagę od samego początku do końca sezonu. Dzięki roślinom wiecznie zielonym także zimą jest na czym oko zawiesić.
Jednoroczną sezonową atrakcją jest 17 – słonecznik zwyczajny (Helianthus annuus), wystrzelający w górę obok lawendy.
Na poniższych zdjęciach możesz obejrzeć rabatę z katalpą z różnych stron.
.
Podsumowując
Kontrast wyrazistej sylwetki i dekoracyjnego jasnozielonego ulistnienia katalpy ‘Nana’ z kolorowymi kwiatami kwitnącymi o różnych porach roku okazał się strzałem w dziesiątkę. Ciemna zieleń i zwarty kształt kosodrzewiny uspokaja nieco przepych tęczowych kwiatów, ponadto zapewnia atrakcję po sezonie, podobnie jak siwe listki lawendy. Jak widzisz, przemyślany projekt to podstawa sukcesu – potwierdza to wspaniale kwitnąca rabata z katalpą.
