Ogród japoński – jak urządzić ogród w orientalnym stylu?

Ogród japoński

W Kraju Kwitnącej Wiśni tworzenie ogrodów to Sztuka przez duże S, kultywowana od ponad tysiąca lat. Orientalne akcenty warto przenieść do własnego ogrodu. Dobierając odpowiednie rośliny, małą architekturę i dodatki, możesz urządzić swój prywatny ogród japoński.

Podczas podróży w ramach projektu „Busem przez polskie ogrody” staram się dostrzegać i kolekcjonować pomysły na ciekawe i wyjątkowo efektowne dekoracje lub oryginalne aranżacje, godne polecenia i przeniesienia do własnego ogrodu. Zdecydowanie zasługują na to rozmaite orientalne akcenty, na które wielokrotnie zdarzało mi się natrafić w polskich ogrodach. Nie ruszając się poza granice kraju, odwiedziłem również kilka prawdziwych ogrodów japońskich, których nie powstydziłby się żaden rodowity Japończyk pasjonujący się ogrodnictwem. Na przykład w Jaczowie oraz Człuchowie. Ogrody japońskie spotykałem również w Anglii, a przykładem może być to wyjątkowe miejsce. W tym poście postaram się zebrać w całość i usystematyzować swoje spostrzeżenia i refleksje na temat: jak urządzić ogród inspirowany Japonią?

.

Ogród japoński – najważniejsze cechy

Pomijając sam styl, to tym, co najbardziej wyróżnia ogrody japońskie, jest fakt, że zdecydowanie nie są to ogrody użytkowe. Próżno tu szukać warzywnika albo sadu, a jeśli już pojawiają się jakieś rośliny owocowe, warzywa czy zioła, to i tak na pierwszy plan wysuwa się ich znaczenie dekoracyjne lub symboliczne. Istnieje kilka rodzajów ogrodów japońskich projektowanych w różnych celach, m.in. ogrody spacerowe, medytacyjne, stanowiące oprawę dla ceremonii picia herbaty, typowo ozdobne, stworzone do podziwiania z zewnątrz, na przykład z okien budynku, a nawet stanowiące rodzaj klimatyzacji przyległego domostwa. Niemniej w każdym z nich można dostrzec pewne cechy wspólne. A więc ogrody japońskie:

cechują harmonia, prostota, asymetria, elegancja i staranne wykonanie.

Ogród japoński 1

Ogród japoński 2

Są inspirowane naturą. Bynajmniej nie chodzi tu o wierne odtwarzanie dzikich krajobrazów nietkniętych przez człowieka, lecz o czerpanie z nich tego co najlepsze. 

Ogród japoński 3

Często wprowadzane są elementy symboliczne, stanowiące rodzaj metafory wielokrotnie większych dzieł Matki Natury. Kamienie symbolizujące góry, stawy naśladujące morza i jeziora, bonsai odwzorowujące w mikroskali stare malownicze drzewa.

.

Ogrodem japońskim rządzą dwa żywioły

Kamień: symbolizuje niezmienność i trwałość przyrody. Naturalne głazy stanowią szkielet japońskiego ogrodu, wyznaczają bieg ścieżek i strumyków, a często mają znaczenie symboliczne. Odgrywają rolę gór, wysp, niekiedy zwierząt. W ogrodach japońskich w stylu karesansui, hołdujących estetyce zen, znaczenie skał posuwa się znacznie dalej: kamienie, żwir i piasek dominują nad roślinnością i całkowicie zastępują wodę. Odpowiednio zagrabiony żwir odzwierciedla morza, oceany, strumienie i wodospady, piasek imituje pieniące się grzbiety fal, uderzających w „wyspy” z dużych głazów.

Ogród japoński 4

Ogród japoński 5

Ogród japoński 6

Pomijając kamienne ogrody w stylu zen, drugim charakterystycznym elementem ogrodów japońskich jest płynąca woda, która porusza i ożywia ogród. Wartkie rzeczki, rwące potoki, delikatnie szemrzące strumyki, kaskady i małe wodospady wyraźnie nawiązują do naturalnego krajobrazu. Mile widziane są także mniejsze i większe oczka wodne. 

Ogród japoński 7

Ogród japoński 8

Ogród japoński 9

Ogród japoński 10

Ogród japoński 10a

Ogród japoński 10b

.

Orientalne rośliny

Zauważ, że dalekowschodnia przyroda znacznie różni się od rodzimej, więc w ogrodzie japońskim musisz posadzić odpowiednie rośliny. Powinna dominować zieleń, jednak warto ją uzupełnić plamami koloru w postaci roślin kwitnących lub o barwnym ulistnieniu. Zamiast dużych drzew w ogrodzie japońskim rządzą niwaki, czyli starannie formowane, przycinane i wyginane karłowate drzewa oraz krzewy – ogrodowy odpowiednik miniaturowych drzewek bonsai. 

Ogród japoński 11

Ogród japoński 12

Ogród japoński 13

Nie należy przesadzać z ich różnorodnością, lecz raczej ograniczyć się do kilku starannie dobranych gatunków, powtarzających się w wielu miejscach ogrodu. W ogrodzie japońskim nieodzowne są rośliny zimozielone, na przykład sosny, jałowce, cyprysiki, cisy i inne iglaki, w tym mniej znane, jak sośnica, szydlica czy głowocis. 

Ogród japoński 14

Ogród japoński 15

Sprawdzą się także wiecznie zielone krzewy liściaste, takie jak różaneczniki, 

Ogród japoński 16

Ogród japoński 17

pierisy,

Ogród japoński 18

skimmia, laurowiśnia, ostrokrzew oraz bukszpan. Niezbędne są również gatunki liściaste rodem z Dalekiego Wschodu, takie jak:

klony palmowe i japońskie,

Ogród japoński 19

magnolie,

Ogród japoński 20

wiśnie ozdobne,

Ogród japoński 21

miłorząb dwuklapowy,  

azalie,

Ogród japoński 22

dereń pagodowy,

kalina japońska,

Ogród japoński 23

piwonia drzewiasta.

Ogród japoński 24

Do ogrodu japońskiego idealnie pasują trawy ozdobne, zwłaszcza bambusy,

Ogród japoński 25

Ogród japoński 26

a także rozplenica japońska,

Ogród japoński 27

miskant chiński,

Ogród japoński 28

hakonechloa smukła,

imperata cylindryczna. 

Ogród japoński 29

W cieniu dobrym wyborem będą paprocie, funkie, turzyce, hakonechloa, hortensje oraz odpowiednio zaaranżowany mech.

Ogród japoński 30

Ogród japoński 31

Przy oczku wodnym sprawdzą się skrzyp zimowy, sit i wspomniana hakonechloa, a powierzchnię wody mogą zdobić lilie wodne, czyli grzybienie.

Ogród japoński 33

Ogród japoński 34

Ogród japoński 35

..

Japońska mała architektura

Ogród japoński bez małej architektury z drewna i kamienia nie ma racji bytu. Może być utrzymana w naturalnych kolorach lub przeciwnie, np. jaskrawoczerwona. To samo dotyczy dekoracji, do których przejdę za chwilę. Do najważniejszych elementów małej architektury rodem z Orientu należą:

mostek,

Ogród japoński 37

Ogród japoński 38

brama,

Ogród japoński 40

Ogród japoński 41

pawilony i altany,

Ogród japoński 64

herbaciarnia.

Ogród japoński 42

Ogród japoński 43

Do najbardziej charakterystycznych dekoracji należą:

lampy i lampiony z drewna lub kamienia,

Ogród japoński 44

Ogród japoński 45

kamienne pagody,

Ogród japoński 50

Ogród japoński 51

Ogród japoński 52

Ogród japoński 53

kamienne misy i rzeźby,

Ogród japoński 60

studnie, 

bambusowe parawany,

sznurowe płotki,

Ogród japoński 61

bambusowe dzwonki,

Ogród japoński 62

bambusowe konstrukcje do przelewania wody.

Ogród japoński 63

.

Podsumowując

Ogród japoński jest inspirowany naturalnym krajobrazem Dalekiego Wschodu, jednak natura jest w nim ściśle kształtowana ręką człowieka. Jeśli nie masz czasu lub ochoty na częstą pielęgnację i formowanie roślin czy grabienie żwiru, zamiast urządzać swój własny ogród w japońskim stylu, możesz nacieszyć się orientalnym klimatem w ogrodach japońskich dostępnych dla turystów. Znajdziesz je m.in. we Wrocławiu, Przesiece u stóp Karkonoszy, Jarkowie koło Lewina Kłodzkiego, a także w Łodzi.

Tomasz Szostak
Latest posts by Tomasz Szostak (see all)

Cześć! 👋
Zapisz się do naszego newslettera!

Zapisz się do naszego newslettera! Odbierz e-book Zioła dla zdrowia

Nie wysyłamy SPAMu, przeczytaj naszą politykę prywatności aby dowiedzieć się więcej.

Join the Conversation

1 Comments

Leave a comment
Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *