Owoce z własnej uprawy smakują lepiej niż najdorodniejsze jabłko z marketu czy nawet targowiska. A więc do dzieła – wiosna to doskonała pora na sadzenie drzew owocowych.
Wyobraź sobie słoneczny dzień na przełomie lata i jesieni. Siedzisz sobie w ogrodzie, napawając oczy widokiem kwitnących bylin, falujących na wietrze traw ozdobnych i perfekcyjnie przystrzyżonych iglaków, niespiesznie pogryzając… chipsy? Słone orzeszki? Nie, do tej sielskiej scenki zdecydowanie lepiej pasowałoby świeżo zerwane jabłuszko albo rubinowoczerwone czereśnie.
Nawet jeśli Twój ogród ma być z założenia typowo ozdobny, przydałoby się w nim choć jedno drzewko owocowe. Owoce z własnej uprawy są jak wisienka na torcie ogrodu. To rarytas, który masz na wyciągnięcie ręki – dosłownie i w przenośni. Uprawa drzew owocowych jest znacznie mniej pracochłonna w porównaniu z uprawą warzyw. Wymagają znacznie mniej troski z Twojej strony. Już po kilku latach od posadzenia są w stanie poradzić sobie nawet bez podlewania i nawożenia. Pielęgnacja drzew owocowych sprowadza się głównie do cięcia raz-dwa razy w roku, początkowo połączonego z przyginaniem pędów. Do tego dochodzą ewentualne opryski przeciwko chorobom lub szkodnikom, oczywiście z użyciem ekologicznych środków ochrony roślin. Nawiasem mówiąc, w amatorskim sadzie ekoochrona daje znakomite rezultaty, ale to już temat na osobny post.
Drzewa owocowe w przeciwieństwie do warzyw praktycznie nie wymagają odchwaszczania, okopywania i innych podobnych zabiegów. A co najważniejsze, wystarczy raz posadzić drzewko owocowe, by przez dziesięciolecia cieszyć się z owocnych zbiorów. W porównaniu z corocznym siewem lub sadzeniem rozsady warzyw, poprzedzanych nieodzownym przekopywaniem grządek, rozrzucaniem kompostu itd. No, chyba że posiadasz samonawożący warzywnik betonowy (przeczytasz o nim tutaj).
Wracając do tematu: drzewka owocowe możesz uprawiać w każdym, nawet najmniejszym ogrodzie. Obecnie popularnością cieszą się drzewka owocowe szczepione na karłowych podkładkach. Dzięki temu zachowują kompaktowe rozmiary, ponadto wcześniej rozpoczynają owocowanie (zwykle owocują od pierwszych lat uprawy). Do tego dochodzą odmiany kolumnowe, których wąskie korony osiągają poniżej metra średnicy.
Pamiętaj, że znaczna część drzew owocowych jest obcopylna. Na szczęście karłowe drzewka zmieszczą się wszędzie. Poza tym prawdopodobnie w sąsiedztwie rośnie niejedno drzewo owocowe, które sprawdzi się jako zapylacz.
I jak, przekonałem Cię do własnej jabłonki, czereśni albo śliwy? To teraz wybierz swoją ulubioną odmianę i chwytaj za szpadel – sadzenie drzew owocowych to nic trudnego.
.
Kiedy sadzić drzewa owocowe?
Odpowiedź na to pytanie zależy od tego, czy zamierzasz posadzić drzewka z odkrytą bryłą korzeniową, czy drzewka zakupione w doniczkach.
- Drzewka owocowe z odkrytą bryłą korzeniową, kopane z gruntu, inaczej mówiąc z tzw. gołym korzeniem, można sadzić wyłącznie w dwóch terminach: wiosną lub jesienią. Idealny moment to przełom marca i kwietnia do pierwszych dni maja, gdy jest już po ostatnich przymrozkach, a gleba zdąży porządnie rozmarznąć. Wiosną w glebie znajduje się jeszcze spory zapas wody po zimie. Temperatury są umiarkowane, więc podłoże wysycha powoli, a roślinom nie grozi szybka utrata wilgoci poprzez intensywną transpirację (parowanie z powierzchni liści). Sadzenie drzewek owocowych wiosną umożliwi im rozwinięcie systemu korzeniowego i zadomowienie się w nowym miejscu przed nadejściem letnich upałów. Jesienne sadzenie drzew owocowych z nagim korzeniem należy przeprowadzić w październiku lub listopadzie, przed wystąpieniem pierwszych przymrozków. Nie zwlekaj za długo: gdy gleba zamarznie, sadzenie drzewek owocowych będzie już niemożliwe.
- Drzewka owocowe w doniczkach można sadzić do gruntu praktycznie przez cały sezon, od momentu rozmarznięcia gleby na wiosnę aż do powrotu przymrozków jesienią. Mimo to sadzenie drzew owocowych latem nie jest szczególnie dobrym pomysłem. Ten termin skazuje Cię na obfite codzienne podlewanie, niezbędne młodym, świeżo posadzonym drzewkom w okresie upałów.
.
Jak sadzić drzewa owocowe?
Zanim przejdę do instrukcji krok po kroku, trzeba wyjaśnić jeszcze kilka zasadniczych kwestii, które bezpośrednio wpływają na sadzenie drzew owocowych.
Rozstaw sadzenia – nie da się jednoznacznie określić, jak gęsto sadzić drzewa owocowe. Wszystko zależy od tego, jaki gatunek i odmianę sadzisz oraz od podkładki, na której dana odmiana jest zaszczepiona. Jeśli kupujesz drzewko owocowe w sprawdzonej szkółce, z pewnością otrzymasz poradę odnośnie do rozstawu sadzenia zakupionej rośliny. Kolumnowe jabłonie mogą rosnąć w odległości zaledwie 1 m od siebie, tymczasem grusza zaszczepiona na silnie rosnącej podkładce (czyli gruszy kaukaskiej) wymaga co najmniej 3-4 m wolnej przestrzeni. Z kolei czereśnie, zależnie od podkładki oraz sposobu formowania, rozwijają korony o średnicy od 3 do ponad 7 m, w związku z tym należy zadbać o odpowiedni rozstaw sadzenia.
Nie wiesz, na jakiej podkładce jest zaszczepione Twoje drzewko? Wyłączając czereśnię, możesz w ciemno sadzić drzewka owocowe co 3 m w rzędzie. Ostatecznie jeśli drzewka okażą się karłowe, zawsze możesz posadzić pomiędzy nimi krzewy owocowe. Albo zdecydować się na formowanie koron szpalerowych.
.
Stanowisko – sadzenie drzew owocowych ma sens tylko, jeśli wybierzesz dla nich słoneczne miejsce. Gleba powinna być w miarę możliwości żyzna, w żadnym wypadku nie podmokła ani silnie kwaśna. Jabłonie i grusze preferują delikatnie kwaśne podłoże (pH 6-6,5). Pozostałe drzewa owocowe wolą gleby o odczynie zbliżonym do obojętnego. Przy czym w praktyce większość drzew jest w stanie nieco nagiąć swoje wymagania i dostosować się do odrobinę kwaśniejszej lub ciut bardziej zasadowej gleby.
.
Sadzenie drzew owocowych krok po kroku
Pora przejść do sedna: jak sadzić drzewa owocowe? Tradycyjnie wszystko sprowadza się do kilku prostych kroków.
- Krok 1. Wykop dołek około 1/3 szerszy i głębszy od bryły korzeniowej sadzonej rośliny. Teoretycznie możesz poprzestać na wykopaniu dołka o wielkości odpowiadającej objętości donicy, w której rosło dotąd drzewko. Niemniej warto dołożyć nieco miejsca dla dawki żyznego podłoża. Zapewniam, że ten prosty trik zapewnia dosłownie owocne rezultaty.
- Krok 2. Rozluźnij dno dołka. W ten sposób ułatwisz korzeniom drzewka wrośnięcie w głąb gleby. Usyp na dnie dołka warstwę żyznego podłoża o takiej grubości, by po posadzeniu drzewko rosło na takiej głębokości jak w dotychczasowym pojemniku, ewentualnie kilka centymetrów głębiej. Wymieszaj uzupełnione podłoże z ziemią z dna dołka.
- Krok 3. Wyjmij bryłę korzeniową drzewka z doniczki i umieść w wykopanym dołku. Upewnij się, że miejsce szczepienia (zgrubienie blisko podstawy pnia) znajduje się nad powierzchnią gleby. W przeciwnym razie odmiana szlachetna wytworzy własne korzenie, a w konsekwencji będzie silniej rosnąć, rozpocznie owocowanie w starszym wieku, ponadto stanie się bardziej podatna na stresy środowiskowe.
- Krok 4. Uzupełnij wolne miejsce podłożem zmieszanym z ziemią wykopaną z dołka. Lekko uciśnij lub udepcz podłoże wokół rośliny, ale nie ubijaj go na siłę.
- Krok 5. Uformuj misę wokół drzewka. Dzięki temu woda użyta do podlewania oraz deszczówka będą spływać prosto do korzeni rośliny, zamiast bezsensownie rozpływać się na boki.
- Krok 6. Wbij w ziemię tuż obok bryły korzeniowej drzewka mocny, prosty palik. Przymocuj do niego pień rośliny. Moje drzewko już na wstępie posiada nieco wygięty pień. Zamiast go prostować, przymocowałem go bezpośrednio do palika za pomocą elastycznej opaski, która będzie rozciągać się wraz ze wzrostem średnicy pnia.
- Krok 7. Na koniec porządnie podlej drzewko owocowe. Dbaj o regularne nawadnianie również w najbliższych tygodniach, zwłaszcza gdy pogoda się ociepli.
.
Zaznaczam, że powyższa instrukcja opisuje sadzenie drzew owocowych z doniczki do gruntu. W przypadku sadzenia drzew owocowych z gołym korzeniem trzeba dodatkowo uwzględnić m.in. przegląd systemu korzeniowego oraz rozłożenie korzeni na kopczyku ziemi na dnie dołka.
Tak czy inaczej, sadzenie drzew owocowych jest naprawdę proste. Jedyne narzędzie, którego potrzebujesz, to porządny szpadel. Jest to narzędzie uniwersalne, przydatne podczas wielu prac ogrodowych, od przekopywania grządek warzywnych po sadzenie drzew owocowych i krzewów ozdobnych. Warto zainwestować w sprzęt wysokiej jakości, który będzie Ci służył przez lata. Jakie cechy powinien posiadać idealny szpadel? Przedstawię Ci je na przykładzie mojego faworyta, czyli ostrego szpadla z serii NatureLine od marki GARDENA.
Ostry szpadel NatureLine to idealne narzędzie do przekopywania, wzruszania i przenoszenia ziemi.
- Ostro zakończony sztych szpadla ułatwia przekopywanie ciężkiej, twardej, gliniastej gleby, a także przecinanie znajdujących się w niej korzeni.
- Szeroka, specjalnie wyprofilowana listwa zapewnia stopie stabilne oparcie, pozwalając mocniej wbijać szpadel w ziemię bez dużego nakładu siły.
- Ostrze szpadla wykonano z hartowanej stali pokrytej wysokiej jakości powłoką. Dzięki temu szpadel się nie stępi ani nie zardzewieje mimo częstego użytkowania w zróżnicowanych warunkach.
- Trzonek wykonany z wysokiej jakości drewna jesionowego jest trwały i mocny, praktycznie nie do połamania. Jednocześnie jest zaskakująco lekki – niższa waga narzędzia przekłada się na mniejszy wysiłek podczas pracy. Tak samo jak w przypadku innych narzędzi z serii NatureLine drewno trzonka jest w 100% objęte certyfikatem FSC®, świadczącym o pochodzeniu z lasów zarządzanych w sposób zrównoważony.
- Uchwyt w kształcie litery D dobrze leży w dłoni, umożliwiając przyjęcie wygodnej, ergonomicznej pozycji roboczej. To znacznie ułatwia pracę.
10-letnia gwarancja, którą objęto wszystkie narzędzia z serii NatureLine, świadczy o pewności producenta co do jakości swoich wyrobów.
.
Podsumowując
Sadzenie drzew owocowych to zadanie lekkie, łatwe i przyjemne – pod warunkiem że posiadasz porządny, ostry szpadel. Jeśli natomiast zabierzesz się za kopanie dołka za pomocą marnej jakości łopaty do przerzucania piachu… No cóż, współczuję Ci bólu kręgosłupa. Zwłaszcza jeśli nie poprzestaniesz na posadzeniu tylko jednej rośliny.
.
.
Post we współpracy z marką Gardena
- Nawóz na lato? GP Lato! Czyli ochrona i pielęgnacja trawnika w ekstremalnych warunkach - 25 lipca 2024
- Bluszcz – idealne pnącze zimozielone - 24 lipca 2024
- Nawóz z pokrzywy – jaki wybrać, jak go stosować w ogrodzie i dlaczego warto? - 24 lipca 2024
