Kompost to dla roślin szczyt marzeń. Dostarcza im wszystkiego, czego potrzebują, a do tego polepsza strukturę i właściwości gleby. Łatwo przygotujesz go samodzielnie z ogrodowych odpadów. W tym poście opiszę, jak zrobić to prawidłowo i w ekspresowym tempie, czyli ekologiczny i darmowy nawóz w mniej niż miesiąc.
Na początek krótko o samym kompoście i jego zaletach. To organiczny, w 100 % naturalny nawóz powstały z resztek roślinnych rozłożonych przez mikroorganizmy tlenowe. Jeśli jest w pełni dojrzały i został prawidłowo przygotowany, zawiera zbilansowany zestaw wszystkich niezbędnych makro- i mikroskładników w formach łatwo przyswajalnych przez rośliny, natomiast nie ma żadnych toksyn, patogenów ani nasion chwastów. Jednak to, co czyni kompost tak wyjątkowym, to próchnica (inaczej humus), której dojrzały kompost zawiera mnóstwo. Próchnica poprawia strukturę gleby, sprawia, że jest dobrze napowietrzona, dłużej zachowuje odpowiednią wilgotność i stały odczyn. Stwarza idealne warunki dla pożytecznych organizmów glebowych i przyspiesza rozkład resztek organicznych w podłożu.
Kompostem możesz nawozić praktycznie wszystko: warzywnik, jagodnik, sad, rabaty ozdobne, trawnik, kwiaty w pojemnikach. Ten ekologiczny i darmowy nawóz jest dla roślin znacznie bezpieczniejszy od nawozów mineralnych, bo uwalnia składniki odżywcze stopniowo, w tempie dostosowanym do intensywności wegetacji. Dzięki temu nie ryzykujesz przenawożenia gleby, a rośliny codziennie dostają zbilansowany „posiłek” w dokładnie takiej ilości, jakiej potrzebują.
Kompostowanie jest odpowiedzią na dwa niezwykle aktualne problemy: kryzys ekologiczny i finansowy, pozwala bowiem pozbyć się części odpadów, a do tego zaoszczędzić na zakupie gotowych nawozów.
.
Jak prawidłowo przygotować kompost czyli darmowy nawóz?
Przejdźmy do sedna, czyli kompostowania, które teoretycznie jest banalnie proste. Wrzucasz roślinne odpady do kompostownika, czekasz, aż się rozłożą i gotowe. No nie do końca – w praktyce musisz jeszcze wiedzieć, co konkretnie można kompostować, a czego nie.
.
Odpady ogrodowe
TAK: ścinki gałęzi, pędów i liści, pokos trawy, resztki roślin, np. po zbiorach warzyw, zwiędłe kwiaty, słoma, zrębki drewna, niezadrukowana rozdrobniona tektura, popiół drzewny z kominka lub ogniska, resztki organicznych ściółek oraz podłoży ogrodniczych, jesienne liście drzew i krzewów bez objawów chorób i szkodników.
NIE: resztki roślin chorych lub zaatakowanych przez szkodniki, chwasty z zawiązanymi nasionami, kłącza i korzenie bardzo żywotnych, wieloletnich chwastów, np. mniszka, perzu, skrzypu.
RYZYKOWNE: resztki roślin zimozielonych, w tym iglaków, liście dębu, olchy, orzecha (rozkładają się długo, są twarde i bogate w garbniki lub substancje szkodliwe dla innych roślin).
Im drobniejsze i bardziej miękkie są odpady, tym szybciej się rozkładają. Z tego powodu grubsze, twarde gałęzie i łodygi trzeba przepuścić przez rozdrabniarkę albo pociąć na kawałki wielkości 1-1,5 cm.
.
Odpady domowe
TAK: resztki surowych warzyw i owoców, np. obierki, ogryzki, nadgniłe lub zwiędłe jarzyny, fusy herbaty i kawy, rośliny doniczkowe i kwiaty cięte, organiczne ściółki domowych ptaków i gryzoni, ścięte pędy roślin, pokruszone skorupki jajek.
NIE: tłuste, przyprawione lub gotowane warzywa, duże, twarde pestki, pieczywo, resztki nabiału i mięs, popiół z pieca opalanego węglem lub koksem, odchody zwierząt mięsożernych, niedopałki papierosów.
RYZYKOWNE: skórki cytrusów, bo rozkładają się bardzo wolno i mogą zakwasić kompost.
.
Ile trwa kompostowanie?
Od trzech tygodni do nawet dwóch lat. Jak to możliwe?
Kompostowanie dla cierpliwych: wrzucasz nierozdrobnione odpady organiczne na pryzmę (układasz z nich stos) i zapominasz o nich co najmniej 1,5-2 lata, bo tak długo będzie trwał rozkład niemieszanej pryzmy.
.
Kompostowanie tradycyjne: wrzucasz odpady organiczne do kompostownika, ale przedtem rozdrabniasz twarde gałązki. Przynajmniej dwa razy w sezonie, a najlepiej co miesiąc, mieszasz zawartość kompostownika tak, by świeże odpady połączyły się z częściowo rozłożonymi. Jeśli masz zamykany termokompostownik, uzyskasz dojrzały kompost po ok. 6 miesiącach. Jeśli masz zwykły, otwarty kompostownik, w gorące, suche dni powinieneś nawilżyć odpady wodą. Kompost będzie gotowy mniej więcej po roku.
.
Kompostowanie ekspresowe: wrzucasz odpady organiczne do kompostownika partiami, przy czym twarde, grubsze gałązki wstępnie rozdrabniasz. Gdy warstwa resztek osiągnie wysokość ok. 20 cm, posypujesz ją równomiernie ‘przyspieszaczem kompostowania‘. Wrzucasz dalej i każdą kolejną 20-centymetrową warstwę posypujesz preparatem. Jeśli używasz otwartego kompostownika, w gorące, suche dni polej odpady wodą. Czekasz 3 tygodnie i masz gotowy, w pełni dojrzały kompost.
Brzmi zachęcająco, ale co to jest ten przyspieszacz kompostowania?
To biologiczny preparat zawierający zestaw odpowiednio dobranych mikroorganizmów i enzymów, które przyspieszają naturalny rozkład resztek organicznych, a jednocześnie zapobiegają powstawaniu szkodliwych związków. Dodatkowo niweluje nieprzyjemnych zapch oraz wzbogaca kompost w magnez i mikroelementy. Preparat jest bardzo wydajny: opakowanie zawierające 1 kg środka wystarczy na przysypanie pięciu warstw odpadów o wysokości 20 cm i wymiarach 2 na 2 m, czyli pozwala uzyskać 4m3 dojrzałego kompostu.
Przyspieszacz kompostowania jest całkowicie bezpieczny dla ludzi i zwierząt, ale i tak przed aplikacją warto założyć rękawiczki ochronne dołączone do opakowania.
.
Podsumowując
Kompostowanie to nic trudnego, o ile zabierzesz się do tego z głową. Kompost, a mówiąc wprost darmowy nawóz, można uzyskać na wiele sposobów, ale osobiście polecam Ci wersję ekspresową. Zwłaszcza jeśli nie lubisz marnować czasu albo po prostu nie masz miejsca na gromadzenie stale narastającej sterty ogrodowych odpadów. Proces kompostowania trwający zaledwie 3 tygodnie możesz powtarzać kilka razy w sezonie, przez co uzyskasz wielokrotnie więcej nawozu z kompostownika tej samej wielkości. Ponieważ odpady będą „znikały” na bieżąco, kompostownik się nie przepełni. Tym samym nie będziesz musiał marnować nadmiaru nadprogramowych resztek roślinnych, które nie zmieściły się w kompostowniku.
Po czym poznać, że kompost jest gotowy?
W pełni dojrzały kompost jest jednolity, ma gruzełkowatą strukturę oraz ciemną, prawie czarną barwę, a jego zapach przypomina świeżą żyzną ziemię. Pamiętaj, że w miarę rozkładu odpady organiczne zmniejszają swoją objętość. Warstwa dojrzałego kompostu będzie do dwóch razy niższa od początkowej warstwy resztek roślinnych, więc nie podejrzewaj sąsiada o podkradanie „czarnego złota” z kompostownika.
.
.
Post we współpracy z marką Bopon
