Świerk zmieści się w każdym ogrodzie – udowadniają to różnorodne aranżacje z udziałem najpopularniejszych gatunków i odmian świerków.
Istnieje co najmniej 35 gatunków zaliczanych do rodzaju świerk (Picea), niemniej do uprawy w ogrodzie najczęściej wybierane są trzy gatunki. Tylko tyle wystarcza, by tworzyć różnorodne aranżacje. Sekret tkwi w niezwykłej różnorodności odmian. Ale zanim do nich przejdę, krótko o tym, co łączy wszystkie świerki.
- Są zimozielone.
- Ich gałęzie są pokryte stosunkowo krótkimi igłami. Wiosną ozdobą są młode jasne przyrosty.
- Są jednopienne, więc każdy świerk może zawiązywać szyszki (nie ma podziału na odmiany męskie i żeńskie).
- Młode szyszki są różowe, czerwone lub fioletowe.
- Dojrzałe szyszki zwisają z gałęzi i opadają w całości, odwrotnie niż u jodeł.
- Pochodzą z chłodnych lub umiarkowanych stref klimatycznych, więc siarczysty mróz znoszą zwykle lepiej niż rekordowe upały.
.
Zauważ, że nie każdy świerk jest drzewem. Bynajmniej! Co prawda, w naturze świerki rosną jako imponujące drzewa (20-90 m wysokości) o stożkowej koronie, jednak wśród odmian nie brakuje licznych form krzewiastych oraz karłowych.
Jak już wspomniałem, w ogrodach królują trzy gatunki dostępne w wielu odmianach.
.
Zanim przejdziemy dalej, polecam Ci podręcznik mojego autorstwa “Jak przejść z ogrodem na TY?”.
To prawdziwa gratka nie tylko dla tych, którzy są dumnymi właścicielami ogrodów, działek czy domów, ale i tych, którzy dopiero myślą o ich zakupie lub budowie. W podręczniku odnajdziesz wszystkie odpowiedzi na najbardziej nurtujące Cię pytania, które będą Ci towarzyszyły od poszukiwań działki do urządzenia lub przebudowy ogrodu. To jedyne opracowanie, które jeszcze bardziej szczegółowo niż na blogu, w prosty, praktyczny i oparty na przykładach sposób, tłumaczy zawiłe sprawy geodezyjne, granic działek i problemów z tym związanych, niwelacji terenu i samodzielnego, kompleksowego zaprojektowania i wykonania ogrodu.
Jestem przekonany, że podręcznik pomoże Ci nie tylko rozwiązać szereg problemów, ale również może przyczynić się do oszczędności Twojego czasu, nerwów i pieniędzy.
.
Świerk pospolity (Picea abies)
Świerk pospolity (Picea abies) to jedyny rodzimy gatunek świerka występujący naturalnie w północno-wschodniej części kraju oraz sadzony w lasach, parkach i ogrodach w całej Polsce. Dziko rosnące okazy osiągają ponad 50 m wysokości.
Na szczęście ogrodowe odmiany są zwykle znacznie niższe. Świerk pospolity ‘Nidiformis’, czyli odmiana gniazdowa, ma płaskokulisty pokrój, początkowo z lekkim zagłębieniem pośrodku. Po 10 latach uprawy osiąga do 0,4 m wysokości i 1 m średnicy, a docelowo około 1 m wysokości i 1,5 m średnicy. Sprawdzi się w małym ogrodzie, może wzbogacać aranżacje na wrzosowiskach, skalniakach i przed domem.
Świerk pospolity ‘Barryi’ jest niewiele wyższy: po 10 latach uprawy dorasta do 0,5-0,7 m, a w starszym wieku do 2,5 m. Młode okazy są prawie kuliste, starsze szerokostożkowe, często z kilkoma przewodnikami (czyli wierzchołkami). W ogrodzie tworzy piękne aranżacje z karłowymi odmianami innych iglaków, trawami ozdobnymi i bylinami.
‘Inversa’ to odmiana płożąca, z reguły szczepiona na pniu i w związku z tym dostępna w formie płaczącego drzewka.
Świerk pospolity ‘Frohburg’ to płacząca odmiana o wąskim pokroju. Wszystkie pędy zwieszają się, ale drzewko samoistnie wykształca pęd przewodni nawet bez podwiązywania do podpory. Rośnie wolno, ok. 20 cm rocznie. Po 10 latach dorasta do 2-3 m, natomiast wiekowe okazy sporadycznie osiągają ponad 5 m wysokości.
Świerk pospolity ‘Virgata’ to tzw. odmiana wężowa. Tworzy długie, nierozgałęzione pędy wyrastające prosto z pnia i wijące się ku górze jak węże. Docelowo osiąga 10-15 m wysokości.
Nawiasem mówiąc, świerk pospolity jak na drzewo iglaste przystało, zaskakująco dobrze znosi przycinanie. Bez większego trudu możesz z niego stworzyć zimozielony formowany żywopłot.
.
Rabata ziołowa przy grillu? Rabata ziołowa do ugaszenia pragnienia? Zioła do nadaniu smaku wodzie i herbacie? Zioła jako ozdoby skalniaków? Ziołoterapia w kąciku wypoczynkowym? Doniczka z ziołami jako niezbędnik przy grillu? Rabata ziołowa na szybki efekt wizualny? Zioła na balkonie? Zioła dla zdrowia? Zioła – kwiaty? Interesują Cię te tematy?
.
Świerk kłujący (Picea pungens)
Świerk kłujący (Picea pungens) jest często nazywany świerkiem srebrnym. Nazwa mówi sama za siebie: ma sztywne, bardzo kłujące igły, zależnie od odmiany niebieskozielone, sine, szaroniebieskie lub srebrzyste. Ten północnoamerykański gatunek w naturze osiąga ponad 30 m wysokości, w Polsce jest zwykle znacznie niższy. Wśród świerków wyróżnia się wysoką odpornością na zanieczyszczenie powietrza i suszę, dlatego jest polecany do sadzenia w miastach.
Świerk kłujący o typowej sile wzrostu w ogrodzie może tworzyć parasol ocieniający różaneczniki oraz byliny, takie jak funkie. Nietypowa barwa igieł odświeża aranżacje.
Świerk kłujący posiada liczne karłowe odmiany. ‘Blue Diamont’ zachwyca błękitną barwą igieł. Po 10 latach osiąga do ok. 1,5 m wysokości i 1 m szerokości.
Pośrednim rozwiązaniem jest odmiana ‘Blue Trinket’, kończąca wzrost na około 4 m.
Świerk kłujący ‘Glauca Globosa’ cechuje się płaskokulistym pokrojem, często bywa szczepiony na pniu. Rośnie bardzo wolno, docelowo do 2-3 m wysokości i 2 m szerokości.
Świerk kłujący ‘Brynek’ to kulista miniaturka o średnicy poniżej 1 m, nawet w starszym wieku. Odmiana jest oferowana w formie piennej. W małym ogrodzie urozmaica nowoczesne aranżacje błękitną barwą i regularnym pokrojem.
Do najmniejszych z najmniejszych należy świerk kłujący ‘Hermann Naue’, który nie przekracza 50-70 cm wysokości i średnicy. Ta kulista odmiana jest idealna do pojemników.
Świerk kłujący ‘The Blues’ to odmiana o wąskim, płaczącym pokroju. W ogrodzie jego malownicza sylwetka wpisuje się w aranżacje w różnym stylu. Osiąga do 4-4,5 m wysokości i tylko około 1,5 m średnicy, więc nie wymaga wiele miejsca.
‘Maigold’ to odmiana o średnim wzroście (do 3-5 m). Wiosną wzrok przyciągają złocistożółte młode przyrosty, jaśniejące na tle srebrzystoniebieskich starszych igieł.
.
Myślisz o wyjątkowym, ciepłym i klimatycznym domu w cenie kawalerki?
.
Świerk biały (Picea glauca)
Świerk biały (Picea glauca) pochodzi z północnej części Ameryki Północnej, gdzie rośnie jako drzewo o regularnej, stożkowej koronie i wysokości 15-20 m. Charakterystyczne dla gatunku są krótkie, miękkie igły, delikatnie kłujące i osadzone wokół pędów. W ogrodach sadzone są jego karłowe odmiany.
Prym wiedzie ‘Conica’, wolno rosnąca forma o regularnym, stożkowatym, bardzo gęstym pokroju i jasnozielonych igłach. Rocznie przyrasta mniej niż 10 cm, 10-letnie okazy osiągają tylko 1 m wysokości. W starszym wieku odmiana kończy wzrost przy około 3,5 wysokości i 1,5 m średnicy. Ten miniaturowy świerk w ogrodzie wzbogaca aranżacje regularnym pokrojem.
Mimo skromnych rozmiarów zwraca uwagę sadzony pojedynczo.
Sadzony w formie szpaleru po latach stworzy efektowny zimozielony żywopłot.
Sam z siebie zachowuje regularny, stożkowy pokrój, ale dobrze znosi cięcie i strzyżenie.
Dwa razy w roku, w maju i wczesnym latem, wypuszcza soczyście zielone młode przyrosty, bardzo dekoracyjne.
Popularność zyskały także kolorystyczne warianty odmiany ‘Conica’: ‘Sander’s Blue’ o srebrnoniebieskich igłach
oraz ‘Daisy’s White’ o kremowych młodych przyrostach.
Świerk biały ‘Alberta Globe’ to karłowa kulista odmiana, z czasem przybierająca lekko kopulasty pokrój. Sprawdzi się w ogrodzie nowoczesnym, rustykalnym i formalnym, świetnie wpisuje się również w orientalne aranżacje. W wieku 10 lat ma tylko 30 cm średnicy i do 50 cm wysokości. Nadaje się do uprawy w ogrodzie lub pojemniku, tak samo jak odmiana ‘Conica’ i jej mutacje barwne.
Nie boi się cięcia, więc może być prowadzony w formie obwódki.
Świerk biały ‘Echiniformis’ to szaroniebieski odpowiednik odmiany ‘Alberta Globe’.
.
Natomiast o hydroterapii w ogrodzie oraz jej zaletach, przeczytasz w tym cyklu na blogu.
.
Oczywiście, na tym nie koniec gatunków i odmian z rodzaju świerk, które sprawdzą się w ogrodzie i mogą wzbogacić roślinne aranżacje.
Do mniej znanych należą świerk serbski (Picea omorica).
Jego karłowa kulista odmiana ‘Karel’ jest często szczepiona na pniu.
.
Świerk świerkowo nierówny: wysokie odmiany sprawdzą się w ogrodzie, karłowe również na tarasie i balkonie. A jeśli chodzi o aranżacje, możliwości są niemal nieograniczone.
Błękitne igły świerka kłującego odznaczają się na szmaragdowozielonym tle żywopłotu z żywotników.
Ten sam gatunek może stanowić tło dla niższych iglaków (np. kosodrzewiny), róż,
a także roślin balkonowych.
Wysokie świerki stworzą zimozielony szpaler ponad ogrodzeniem.
Mogą ocieniać różaneczniki i funkie.
Świerk pięknie wygląda jako przydomowa choinka.
Świerki pięknie wyglądają w towarzystwie traw ozdobnych,
krzewów o barwnych liściach, takich jak pęcherznica ‘Diavolo’,
oraz iglaków – w tym innych świerków.
